Page 248 - 206206ebbd60d49765e8b3fbf5adc1e6_1_tmp

thành trên dòng lịch sử Việt đều để lại một dấu ấn sâu đậm lên
nền văn hóa của đất nước qua dọc dài của lịch sử.

NDL: Nhìn vào lịch sử Việt nam, anh thấy nước Việt đã trải
qua bao nhiêu lần thay đổi chế độ và mỗi chế độ có ảnh hưởng đến
đời sống văn hóa của người Việt ra sao? Xin đơn cử một vài thí dụ.
LDC: (6 phút) Chúng ta thường nghe đến câu nói, “Việt
Nam trải qua 4.000 năm văn hiến”. Câu nói này là câu nói
khoa đại để biểu lộ lòng tự hào của dân tộc nhưng kỳ thực lịch
sử Việt Nam có một đoạn đường hình thành dài lâu như vậy
hay không? Đây quả thật là một vấn đề cần bàn thảo và các
sử gia vẫn chưa có kết luận dứt khoát. Tuy nhiên, theo các sử
gia thời trước thì lịch sử Việt tộc kể từ thời nước Văn Lang (từ
2.879 trước CN, đến thế kỷ thứ 3 TCN) của các vua Hùng với
thành Cổ Loa kiên cố, khởi đầu giai đoạn của một chế độ tập
quyền gia trưởng. Buổi đầu các thị tộc Lạc Việt còn là những
bộ lạc đặt dưới quyền của một tù trưởng và khi thị tộc Lạc
Việt đến vùng Bắc Việt thì khuynh hướng tập trung bắt đầu
rồi một chế độ phong kiến sơ sài hình thành với Lạc Vương
đứng đầu, có Lạc Hầu, Lạc Tướng, Bố Chính, giúp Vương cai
trị, cát cứ các thái ấp lớn nhỏ rồi thống nhất thành nước Văn
Lang. Trong cuốn, “Les Grandes époques de L’Indochine”,
Bulletin de la S.E.M du Tonkin, tome XV_No 2, pp 281_287,
ông L. Finot đã viết: “Dân Văn Lang trước thế kỷ thứ 2 và thứ
3 còn sống trong trạng thái gia đình mẫu hệ (matriarcat) và
có tục đàn bà góa phải tái giá với anh em chồng” (Phạm Văn
Sơn, “Việt Sử toàn thư”, nxb Đại Nam, tái bản tại Glendale,
California, không đề năm, trang 34).
Cho đến khi Thục An Dương Vương lên thay các Vua
Hùng biến nước Văn Lang thành Âu Lạc tương đối có quy
cũ hơn (đây là sự kết hợp của bộ tộc Âu Việt và Lạc Việt vào
nửa sau thế kỷ thứ 3 TCN). Xã hội Âu Lạc cũng như Văn Lang
trước đó đều là xã hội văn minh nông nghiệp với cơ sở hạ
tầng là công xã nông thôn (danh từ của các sử gia Mác-xít hay
dùng) nhưng dưới thời Âu Lạc, chế độ mẫu hệ đã chuyển qua
chế độ phụ hệ (patriarcat) theo quan niệm của người Tàu dưới
thời Triệu Đà đến cai trị nước ta, khởi sự cho một thời kỳ Bắc
Thuộc kéo dài hơn 1.000 năm. Mãi cho đến trận chiến thắng

Lê Đình Cai - Ký sự Khúc Quanh Định Mệnh - 247