Page 442 - cea5e377cf074960b98d88a2154294d3_1_tmp
P. 442
Lê Đình Cai * CHIẾN TRANH QUỐC CỘNG TẠI VIỆT NAM 1954-1975
Chirac - nằm trong câu còn nước còn tát.
Đến khi gặp lại ông Thiệu, ông này mời Đôn làm phó Thủ
tướng trong nội các Cẩn kiêm tổng trưởng Quốc Phòng, Đôn kể:
"Tôi đề nghị phải có một chính phủ mạnh để nói chuyện với Hà
Nội. Nói rõ hơn, thành lập một nội các liên hiệp mà năm 1973
tôi đã từng đề nghị. Tôi vừa nói đến đó thì ông Thiệu lắc đầu,
ông rất ghét liên hiệp... Nếu lúc đó tôi là Thủ tướng có nhiều
quyền, tôi cố xoay sở thế cờ theo đường lối của tôi, may ra còn
cứu vãn được phần nào." (118)
Cuối tháng 3 năm 1975, sau khi Huế và Đà Nẵng đã mất,
Dương Văn Minh và nhóm ông hoạt động mạnh. Minh đã liên
lạc với MTGP và CPCMLT qua người anh của ông là Dương
Văn Nhựt. Theo tài liệu của Frank Snepp thì sau khi được Đôn
cho biết ý kiến của Chirac, Minh ra sức lôi kéo Pháp một cách
công khai, nói Pháp có một vai trò quan trọng trong việc lôi kéo
hai bên thương lượng. Vậy khi Đôn và Khiêm kết hợp lại chống
Thiệu, đại sứ Pháp ở Sài Gòn là Jean Marie Mérillon yêu cầu
được tiếp xúc mật với Minh. Hai ngày sau Minh mời Khiêm tới
nhà riêng để gặp. Minh cho Khiêm biết là đã mật liên lạc với
CPCMLT và nói Pháp xem Minh là người có khả năng dàn xếp
với cộng sản. Khiêm nhận triệt để ủng hộ Minh. Qua các đường
giây của CIA, đại sứ Martin và Polgar, trưởng CIA, đều mạnh
mẽ tin tưởng rằng thương thuyết là đường lối duy nhất khả dĩ
giúp giải quyết tình hình ổn thỏa hơn.
Sở dĩ Pháp có đường lối như trên là vì nhiều lý do. Pháp
không thể nào quên rằng Mỹ đã hất cẳng Pháp ra khỏi Đông
Dương để giành chỗ cũng như đã chống lại kế hoạch hòa bình
mà Pháp đã đề nghị cho Đông Dương vào năm 1960.
Ngày 5-4, tờ báo Pravda của đảng cộng sản Nga đăng một
bài phê bình rằng nếu Thiệu từ chức, thì có thể điều đình được.
Phái đoàn Hung Gia Lợi trong Ủy Hội kiểm soát Đình chiến
là Anton Tolgyes và đại tá Toth thường có mối giao hảo với
Polgar (giám đốc CIA ở Sài Gòn), đã cho ông này hay rằng
chiến tranh có thể chấm dứt bằng thương thuyết mà không có tai
hại hay nhục nhã gì cho Hoa Kỳ.
Frank Snepp cho biết rằng ngày 5-4-75, chính phủ Pháp đã
441
