Page 26 - Τεύχος
P. 26
δευτερογενούς τομέα της οικονομίας από την κεντρική εξουσία οδήγησε σε πλεονάσματος προμηθειών τροφής. Η παρουσία μιας σταθερά διαμορφωμένης
υπερπαραγωγή και ανταλλαγές. Έτσι αναπτύχθηκε το εμπόριο που βασιζόταν τάξης εμπόρων είναι αμφισβητήσιμη, εφόσον δεν έχουν βρεθεί μαρτυρίες (Chad-
στην εξαγωγή του πλεονάσματος, ιδιαίτερα των γεωργικών και κτηνοτροφικών wick, 1999, 324).
αγαθών και στην εισαγωγή πρώτων υλών (Μαστραπάς, 2014, 10-12). Η
εντατικοποίηση των εμπορικών συναλλαγών, που επέβαλε η ανάγκη διακίνησης
των βασικών υλών και διανομής της αυξημένης παραγωγής, θεωρείται ένα κύριο
χαρακτηριστικό της αστικοποίησης (Κόνσολα, 1984, 42).
Εικόνα 15 : Τοιχογραφία: Παράσταση θρησκευτικής γιορτής, ανάκτορο της
Κνωσού, 16ος αι. π.Χ.
Παρά την ιστορικά σύνθετη έννοια του εμπορίου, ιδιαίτερη σημασία για την
Εικόνα 14 : Απεικόνιση μεταφοράς αγαθών στις γεωργικές κοινωνίες της
Μεσοποταμίας παρούσα ερευνητική εργασία έχουν οι οργανωμένες δομές όπου λάμβαναν χώρα
οι εμπορικές δραστηριότητες, αλλά και η εξέλιξη τους στο πέρασμα του χρόνου.
Πιο συγκεκριμένα, η ιστορική αναδρομή στο παρόν κεφάλαιο έχει ως αφετηρία μια
2.2 Πρώιμες εμπορικές δομές στους αρχαιοελληνικούς προϊστορικούς χρόνους πρώιμη οργάνωση εμπορικής δραστηριότητας που λαμβάνει χώρα στην Αρχαία
Ελλάδα, εμφανίζεται από την εποχή των προϊστορικών χρόνων και συνεχίζει με την
πρώτη εμφανώς οργανωμένη δομή εμπορικών συναλλαγών, που εγκαθίσταται στο
Στον ελλαδικό χώρο, την Προϊστορική περίοδο πραγματοποιείται η κέντρο του αστικού περιβάλλοντος και δεν είναι άλλη από την αρχαία Αγορά των
μετάβαση από την οχυρωμένη κώμη στην πόλη, η οποία οργανώνεται με κέντρο το κλασσικών χρόνων (μεταξύ 5ου και 4ου αι. π.Χ.).
ανάκτορο, την αυλή του βασιλιά και το ιερατείο. Ο χαρακτήρας της οικονομίας είναι
αγροτικός και βιοτεχνικός (Δημητριάδης ,1995, 48-49). Το ανακτορικό συγκρότημα Αναμφίβολα, οι εμπορικές συναλλαγές και η παρουσία της αγοράς,
ως πυρήνας του αστικού περιβάλλοντος λειτουργεί ως πολίτικο, διοικητικό αποτελούν ένδειξη και όχι απόδειξη ή ακόμα και γενεσιουργός αιτία της διαδικασίας
,θρησκευτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο. Η ανακτορική αυλή με τη μορφή της αστικοποίησης (Τσαούσης, 1987, 43). Συνεπώς, υπήρχε και πολύ νωρίτερα
ενός ενιαίου ανοικτού χώρου συγκέντρωσης όλης της γεωργικής και βιοτεχνικής ιστορικά εμπορική δραστηριότητα στις οργανωμένες κοινότητες, όχι όμως ως
παραγωγής, συνδέεται άμεσα σύμφωνα με τον Όμηρο, με την έννοια της πολιτικής οργανωμένη δομή. Σύμφωνα με τον Ροδαλάκη «ο τομέας του εμπορίου είχε πάντοτε
και δικαστικής συνάθροισης. Εκεί, λάμβαναν χώρα όλες οι εμπορικές διαδικασίες σχέση με την οργάνωση του αστικού χώρου. H σχέση αυτή υπήρξε γενικά μια
και τελετές που αφορούσαν την πόλη (πολιτικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές) αυθόρμητη αλληλεπίδραση και όχι τόσο αποτέλεσμα προγραμματισμού με κάποια
(Μπούρας ,1999, 106-107). Σταδιακά, δημιουργείται λοιπόν με τη συγκέντρωση οργάνωση ή ακόμα και έλεγχο» (Ροδαλάκης, 1997, 157). Σύμφωνα με την θεωρία
των παραπάνω λειτουργιών, ένα ζωντανό κέντρο, που αποτέλεσε το εφαλτήριο της αγοράς, οι πόλεις αναδύθηκαν σαν προστατευόμενοι τόποι συναλλαγών και
για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στα κοινά. Πιθανόν και να λειτουργούσε αναπτύχθηκαν ως κομβικές αγορές που με την σειρά τους εντατικοποίησαν την
κάποιας μορφής «αγορά» στις μυκηναϊκές πόλεις, όπου γινόταν ανταλλαγές γεωργία, η οποία και τις τροφοδοτούσε (Παπασυμεών, 2011, 23).
25 Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου 26
