Page 32 - Τεύχος
P. 32
Η αρχαία Αγορά της Αθήνας Με την έλευση των ρωμαϊκών χρόνων καταργήθηκε το μεγαλύτερο
μέρος των πολιτικών λειτουργιών και όλης της οικονομικής δραστηριότητας από
την παλαιά Αγορά, αφού ακολούθησε η σκόπιμη πρακτική της εγκατάστασης
Κατά την κλασική περίοδο, η Αθήνα ανέρχεται σε πολίτικο, διοικητικό, της αυτοκρατορικής λατρείας σε πολλά μέρη της περιοχής, εντείνοντας τον
οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της Ελλάδας, διανύοντας μια εποχή οικονομικής θρησκευτικό της χαρακτήρα. Η λειτουργία του δημόσιου χώρου της Αγοράς ως
ευμάρεια και πρόοδο σε όλα τα επίπεδα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μέρος αντιπροσώπευσης των πολιτών έφθινε, αφού αποτελούσε πια χώρο στον
δομή και χωρική οργάνωση της Αγοράς της Αθήνας και φυσικά συνδέεται άρρηκτα οποίο αντανακλάται η εξουσία του κράτους. Προστέθηκαν οικοδομήματα πιο
με τη λειτουργία της ως δημόσιος χώρος. Συνέθετε έναν χώρο πολλαπλών δράσεων κλειστού χαρακτήρα και μεγαλοπρεπούς, ογκώδους δομής ακολουθώντας τα
(οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές, πολιτιστικές) και η απλή της οργάνωση οφείλεται ρωμαϊκά πρότυπα. Οι αλλεπάλληλες επιθέσεις βαρβαρικών φύλων από το τέλος
στις χωρικές της ιδιότητες (προσαρμογή μορφής στο ανάγλυφο του εδάφους και του 4ου έως τα τέλη του 6ου αι. μ.Χ. οδήγησαν στην καταστροφή τα κτίρια της
λειτουργιών στις ανάγκες των πολιτών). Στην Αγορά πραγματοποιούνταν εμπορικές Αγοράς και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την οριστική παρακμή του χώρου. (Camp,
συναλλαγές, συνήθως στον κεντρικό αύλιο χώρο της πόλης, αλλά και σε ζώνες γύρω 2004, 154-166).
από αυτή (Λαγοπούλου,Φωτοπούλου,1978, 64). Εκεί στεγάζονταν οι δημόσιες
υπηρεσίες, τα δικαστήρια, οι πάγκοι των εμπόρων και τα ποικίλα καταστήματα Συνοψίζοντας, σύμφωνα με την Arendt (2008, 41) αναφερόμενη στον
(Aloi, 1959, 33). αρχαιοελληνικό κόσμο, κατά την ιστορική αυτή περίοδο που εμφανίστηκε η
πόλη-κράτος, «ο άνθρωπος παραδεχόταν εκτός από την ιδιωτική του ζωή και
Η Αγορά́ στην Αρχαία Αθήνα κατέχει κεντρική θέση στον αστικό ιστό, μια δεύτερη ζωή, τον πολιτικόν βίον του». Εντός του πολιτικού βίου, λαμβάνουν
με τους δρόμους της πόλης να εξακτινώνονται από αυτήν (∆ηµητριάδης, 1995, χώρα δύο δραστηριότητες, οι οποίες είναι μονοσήμαντα πολιτικές και καθορίζουν
91). Η οργάνωση της βασίστηκε εκτός από το ανάγλυφο του εδάφους, στον τις ανθρώπινες υποθέσεις: η πράξις και η λέξις (η ομιλία) (Arendt, 2008, 41-44).
προσανατολισμό της Παναθηναϊκής Οδού που διερχόταν μέσα από την Αγορά. Κάθε Συνεπώς, ο κύριος χαρακτήρας του δημόσιου χώρου στους αρχαιοελληνικούς
καλοκαίρι, την εποχή των εορτών, προς τιμήν της Αθηνάς, η Αγορά μετατρεπόταν χρόνους συνδέονταν με την συμμετοχή στις πολιτικές δράσεις. Κατά την αντίληψη
σε στάδιο για αγωνίσματα. Τα δυο αυτά στοιχεία που αναφέραμε, διαδραματίζουν της φιλοσόφου, ο χώρος που αποκαλείται «δημόσιος» είναι έτσι διαμορφωμένος
σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ακανόνιστης μορφής της (Camp, 2004, 7). ώστε να επιτρέπει αφενός τη συγκέντρωση των ανθρώπων και αφετέρου τη
δυνατότητα συζήτησης και διαβούλευσης ώστε να επιλυθούν οι όποιες διαφορές
Σε αυτό το κομβικό σημείο μετάβασης από τα Κλασικά στα Ελληνιστικά υπάρχουν. Άρα, η πολιτική ως ανθρώπινο φαινόμενο μπορεί να στεγαστεί μόνο
χρόνια (323 π.Χ.-30 π.Χ.), η περίοδος σηματοδοτείται από την μεταβολή στην υπό το πλαίσιο ενός περιορισμένου χωρικά πεδίου όπου θα αναδεικνύονται τόσο
οργάνωση του δημόσιου χώρου. Η ακανόνιστη και ανοικτή διάταξη μετατρέπεται η ομιλία, όσο και η πράξη (Arendt, 2008, 241). Το πεδίο της δημόσιας σφαίρας που
σταδιακά σε μια πιο κλειστή και οργανωμένη δομή (Zucker, 1959, 32). Η κοινωνική επέτρεπε αυτή τη δράση ως σφαίρα εμφάνισης των πολιτών ήταν, όπως αναλύθηκε
και οικονομική κυρίως μεταβολή, η παραπάνω, η αρχαία ελληνική Αγορά.
οποία ακολουθεί την επικρατούσα αυτή
αρχιτεκτονική μορφή, είναι η έντονη
εμπορική δραστηριότητα, που κάνει
την εμφάνιση της και κερδίζει έδαφος
στην Αγορά. Εισάγεται συνεπώς, όπως
αναφέραμε, πιο έντονα το στοιχείο της
στοάς, που φιλοξενεί αυτές τις χρήσεις,
ενώ η ανάγκη για χώρους διοικητικών-
πολιτικών λειτουργιών οδηγεί στην
ανέγερση νέων κτιρίων διοίκησης κοντά
στους εμπορικούς χώρους (Μπούρας,
Εικόνα 21 : Κάτοψη της αρχαίας αθηναϊκής Αγοράς, 2ος αι.
π.Χ. 1999, 276).
31 Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου 32
