Page 49 - Τεύχος

λατρευτικούς χώρους και τα bazaars. Οι χώροι εμπορικών συναλλαγών στα κοινωνικοπολιτικές αυτές μεταβολές και αλλάζει το σκηνικό στο διαδραματίζεται η
ισλαμικά κράτη ήταν λοιπόν εκτός από οικονομικά κέντρα, πυρήνες των κοινωνικών, νέα αυτή πραγματικότητα.
πολιτικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων της δημόσιας σφαίρας. Το στοιχείο Αναφορικά με το θεωρητικό υπόβαθρο των αναγεννησιακών όπως
αυτό παραπέμπει στο ρωμαϊκό φόρουμ και την αρχαία ελληνική αγορά (Moosavi, περιγράφηκε προηγουμένως, χαράχθηκαν οι νέες σχεδιαστικές αρχές που
2006, 1), που πολλοί υποστηρίζουν ότι συνδέονται άμεσα με τα ισλαμικά bazaars, βασίζονται στην αρμονική και συμμετρική οργάνωση γύρω από μια κεντρική
τόσο λειτουργικά όσο και στην αρχιτεκτονική τους μορφή, ως άμεση μετάβαση. πλατεία, από την οποία ξεκινά να αναπτύσσεται ο αστικός ιστός, ακολουθώντας
Ο χώρος της αγοράς λειτουργούσε συνεπώς στις ισλαμικές κοινωνίες, ως τόπος μια τακτική και ακτινωτή διάταξη με αυτήν ως κέντρο. Πρόκειται ουσιαστικά, για
εκδήλωσης ενός κοινού αισθήματος και κατ’ επέκταση τόπος ενδυνάμωσης της ένα ιεραρχικό σύστημα οργάνωσης με τη μορφή του ακτινοκεντρικού συστήματος.
κοινωνικής συνοχής. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, με την ίδια μορφή Όπως αναλύθηκε προηγουμένως, το θεωρητικό υπόβαθρο της αναγεννησιακής
που περιγράφεται όπως λειτουργούσε κατά το μεσαίωνα, συναντάται μέχρι και εποχής έχει ως στόχο να εισχωρήσει στην καθημερινότητα των πολιτών, να
τη σημερινή εποχή με πολλές φυσικά μεταλλάξεις τόσο στη δομή όσο και στη ενισχύσει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και να συμβάλει στην αρμονική και
λειτουργία των εμπορικών χώρων, που εξελίχθηκαν ακολουθώντας τις οικονομικές ομαλή ροή της δημόσιας ζωής (Youth Committee of the Italian National Commis-
και κοινωνικοπολιτικές αλλαγές της εκάστοτε εποχής. sion for UNESCO, 2020).

2.7 Οι εμπορικοί χώροι στην αναγεννησιακή πόλη
2.7.1 Η μετάβαση από τη μεσαιωνική στην αναγεννησιακή πόλη

Η μετάβαση στην αναγεννησιακή πόλη πραγματοποιείται με τον
εκσυγχρονισμό της σχέσης μεταξύ της εκκλησίας και του κράτους. Ουσιαστικά
πραγματοποιείται η απομάκρυνση της θρησκευτικής εξουσίας και αντικαθίσταται
από την κοινωνία της ελευθερίας και των επιστημών. Η επανασύνδεση με την
αρχαιότητα, οδηγεί στη διαμόρφωση μιας νέας οπτικής του Αναγεννησιακού
Ανθρώπου (Renaissance man ή homo universalis). Η προσέγγιση αυτή εισάγει την
έννοια της ατομικότητας και παρουσιάζει το άτομο
ως το κέντρο του σύμπαντος (Encyclopaedia Britanni-
ca, 2020).
Εικόνα 41 : Πολεοδομικό σχέδιο αναγεννησιακής πόλης Pal-
Η Αναγέννηση εκφράζει την εποχή κατά την madova, Ιταλία 1593
οποία μπαίνουν οι βάσεις για το πέρασμα από το
φεουδαλικό σύστημα και την αγροτική οικονομία του
Μεσαίωνα, στο κεφαλαιοκρατικό σύστημα ενίσχυσης 2.7.2 Η αναγεννησιακή πλατεία (piazza-plaza)
των τραπεζιτών και των εμπορίων-επιχειρηματιών,
της προόδου της βιομηχανίας και της εισαγωγής
της έννοιας της πόλης-πρωτεύουσας (Δημητριάδης, H εμφάνιση της πλατείας (piazza) είναι η εξέλιξη του δημόσιου χώρου
1995, 221-225). Η οικονομία εμπλέκεται πλέον της πλατείας όπως υπήρχε στο μεσαίωνα. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για
σε μεγάλο βαθμό με την πολιτική εξουσία και έναν οριοθετημένο χώρο δημόσιου χαρακτήρα σε ένα αναπτυσσόμενο αστικό
εδραιώνεται σταδιακά σαν επικρατούσα δύναμη. περιβάλλον, που δεν διέπετε από καθοδηγούμενες αρχές της εκκλησιαστικής
Εικόνα 40 : Ο άνθρωπος του Βιτρούβιου,
Leonardo da Vinci, 1490 H αναγεννησιακή πόλη αποτυπώνει χωρικά τις και αυτοκρατορικής εξουσίας, καθώς και από τον κυρίαρχο στη μεσαιωνική

47 Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου 48