Page 36 - Trinh bay huyen Quoc Oai
P. 36
Chương I
NHỮNG DIỄN BIẾN CỦA PHONG TRÀO CÁCH MẠNG
HUYỆN QUỐC OAI TỪ NĂM 1930
ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ, CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA - XÃ HỘI
DƯỚI CHẾ ĐỘ THỰC DÂN, PHONG KIẾN
Chính trị
Tháng 5/1858, liên quân Pháp - Tây Ban Nha tấn công vào cửa
biển Đà Nẵng. Trước sức tấn công của quân Pháp, triều đình Huế chống
đỡ một cách yếu ớt, thụ động và dần đầu hàng, ký với thực dân Pháp
Hiệp ước Harmand (Hác-măng, năm 1883) và Hiệp ước Patenôtre
(Pa-tơ-nốt, năm 1884), thừa nhận sự bảo hộ của nước Pháp.
Sau khi cơ bản bình định nước ta, thực dân Pháp tiến hành đàn
áp phong trào kháng chiến của Nhân dân ta và đặt ách cai trị thông
qua bộ máy chính quyền phong kiến. Ở phủ Quốc Oai, đứng đầu là Tri
phủ và một số quan lại, thừa phái, lục sự, thư ký giúp việc và một số
lính cơ, lính lệ. Phủ Quốc Oai có 10 tổng. Mỗi tổng do chánh tổng và
một đến hai phó tổng cai quản. Mỗi tổng có nhiều xã, mỗi xã có một lý
trưởng đứng đầu và một hoặc hai phó lý cùng một số người giúp việc
như chưởng bạ, thư ký, hộ lại. Để tăng cường sự can thiệp, quyền hành
đối với các làng xã, ngày 12/8/1921, Thống sứ Bắc Kỳ ra Nghị định về
tổ chức lại bộ máy làng xã, bắt đầu tiến hành cải lương hương chính ở
Bắc Kỳ. Việc quản lý cấp xã được giao cho Hội đồng tộc biểu thông qua
việc bầu cử thay cho Hội đồng kỳ mục truyền thống. Ngày 25/02/1927,
Thống sứ Bắc Kỳ ra Nghị định lập lại Hội đồng kỳ mục làm tư vấn
Hội đồng tộc biểu và giám sát hành sự của các hương chức. Năm 1941,
bãi bỏ Hội đồng tộc biểu, quyền quyết định công việc ở làng xã được
giao cho Hội đồng kỳ mục. Qua việc cải lương hương chính, thực dân
Pháp từng bước tìm cách quản lý chặt chẽ hơn làng xã, thông qua việc
nắm quyền giám sát và kiểm soát tối cao về nhân sự bộ phận quyết
nghị cấp xã thông qua việc đưa ra quyết định số lượng thành viên,
duyệt danh sách trúng cử, nắm quyền quyết định bãi miễn...; giám
sát mọi hoạt động nội bộ của xã thông qua việc quy định rõ chức
năng, nhiệm vụ của từng chức danh thành viên trong ban quản trị
xã và nắm quyền duyệt mọi khoản thu chi của lãng xã. Cùng với
việc thực hiện chính sách cải lương hương chính, thực dân Pháp bắt
36
