Page 7 - E_BOOK
P. 7
્મ
રજજસ્ટડ બાનાખત
15મરી એપ્રિલથરી લાગુ
ં
કરવામાં આવનારરી પર નવી જત્ી પ્રમાણે
ે
જંત્રીમાં પેઈર સ્ટમ્પ ન જ લેવાય
એફએસઆઈનો રેરા રપ્જસ્ટર્ડ રિોજેક્ટને પણ નવરી જંત્રી લાગુ કરરી
વધારાનો બોજ સ્ટેમપ ડ્યૂ્ટરી વસલરી ન શકાય
યૂ
વત્ડમાન પેઈર િાખત રપજસટર થયો હોય તેમાં ખરીદિાર અિે વે્ચિારે કલેકટરિી હાજરીમાં
એફએસઆઈથરી 25 બાપમલકતિી વે્ચાણ કે ખરીદીિી કકંમત દશા્ટવી હોય તેવા કકસ્સામાં ગુજરાત ્સરકાર
રપજસટડ્ટ બાિાખતિી પમલકતો િર િણ િવી જંત્ી રિમાણે જ સટેમિ ડયૂટી વ્સૂલવાિો આગ્હ રાખે
્ટકાથરી વધારેનો ન જ તો તે કોટિો અિાદર છે. ્સરિીમ કોટટે આ રિકારિા ્ચૂકાદાઓ આિેલા છે. ્ચોથી ફેબુ્રઆરીએ
ુ
્ટ
હોવો જોઈએ. જાહેર કરવામાં આવેલી અિે હવે 15મી એપરિલથી િવા ફેરફાર ્સાથે અમલમાં આવિારી જંત્ી
મુજબ જ સટેમિ ડયૂટી લેવાિો આગ્હ રાખીિે ગુજરાત ્સરકારિા વત્ટમાિ અપધકારીઓ ્સરકારિે
ગેરમાગગે દોરી રહ્ા છે. કરયલ એસટેટ રેગયુલેટરી એકટ-રેરા હેઠળ રપજસટર થયેલા અિે જેિા કામ
પ્મલકતના વધરી ્ચાલુ થઈ ગયા હોય તેવા તમામ રિોજેકટ્સિે િણ ્સરિીમ કોટિા ્ચૂકાદાથી રક્ણ મળે છે. ગુજરાત
ુ
્ટ
રહેલા ભાવને કારણે ભરમાં રેરા હેઠળ રપજસટર અિે કામ ્ચાલુ હોય તેવા રિોજેકટ્સિી ્સંખયા અંદાજે ૪૦,૦૦૦થી વધુ
રિજાજનોના ઘરનું ઘર છે. બાિાખત રપજસટર કરવામાં આવે તયારે પમલકતિી કકંમત િક્ી થઈ જ જાય છે. તેિા માટે
ખરીદિાર તરફથી ્ચોક્્સ રકમ એડવાન્સમાં આિી દેવામાં આવે છે. તેથી આ રિકારે રપજસટર
કરવાના સપનાંઓ થયેલા બાિાખતિી રપજસટ્શિિી તારીખે જે સટેમિ ડયૂટીિા દર હોય તે જ દરથી સટેમિ ડયૂટી
ે
ે
વ્સૂલવાિો ્સરકારિે અપધકાર છે. બાિાખતિું વે્ચાણ આિિાર અિે લેિાર બંિિી ્સહી ્સાથે જ
તયૂ્ટરી રહ્ાં છે રપજસટ્શિ એકટિી કલમ ૬૦ રપજસટ્શિ થાય છે. ગુજરાત હાઈકોટિી ફસટ્ટ ફૂલ બેન્ચે ગોરવા
્ટ
ે
ે
કોઓિરેટીવ હાઉપ્સંગ ્સો્સાયટી વડોદરાિા કે્સમાં આિેલા જજમેનટિા િેરાિંબર ૩૩માં સિષ્ટ
જણાવયું છે કે પમલકતિા ્સોદામાં િેમેનટ કયા્ટિી િહેલી તારીખ જ તેિું મૂલય િક્ી કરવાિી
તારીખ ગણાય. ગુજરાત ્સરકારિા જ પિવૃત્ત ્સિકરનટેનડનટ ઓફ સટેમિ ડી.વી. દે્સાઈએ ૨૦૧૨માં
ુ
રિકાપશત કરેલા િુસતકિા િેજ િંબર ૫૯ િર સિષ્ટ જણાવવામાં આવયું છે કે બાિાખત રપજસટર
કરાવવામાં આવે તો તે જેનયુઈિ છે અિે િાયબ કલેકટર (સટેમિ) તથા ્ચીફ કંટ્ોપલંગ રેવનયુ
ૂ
ઓથોરીટી-્સી્સીઆરએએ તેમાં દશા્ટવેલી કકંમતિે જ સટેમિ ડ્ટીિી ગણતરી કરવી જોઈએ.
રપજસટડ્ટ બાિાખતિે આધારે સિેપ્સકફક િરફોમ્ટન્સ એકટ હેઠળ કરવામાં આવતા પમલકતિો
દસતાવેજ એટલે કે રપજસટડ્ટ બાિાખતમાં દશા્ટવેલી કકંમતથી જ દસતાવેજ િોંધવો ફરપજયાત છે.
રપજસટડ્ટ બાિાખત પમલકત િર હક ઊભો કરતો િથી, િરંતુ પમલકત કઈ કકંમતે લેવી તેિો પિદટેશ
આિે છે. તેથી િવી જંત્ી આવે તો િણ બાિાખત જે તે વખત રપજસટર કરવામાં આવયું હોય તે જ
તારીખિી જંત્ીિા દર રિમાણે સટમિ ડયૂટી વ્સૂલવી જોઈએ. ૧૯૬૫માં બાિાખત થયું હોય અિે
૧૯૮૮માં સિેપ્સકફક કરલીફ એકટ હેઠળ દસતાવેજ થયો હોય તો તેિા િર વત્ટમાિ દરે (એટલે કે
૧૯૮૮િા દરે) સટેમિ ડયૂટી િ લાગે, િરંતુ ૧૯૬૫માં બાિાખત રપજસટર થયું તે તારીખથી જ સટેમિ
્ટ
ડયૂટી લાગે છે એમ એઆઈઆર ૨૦૦૩િા રાજસથાિ હાઈકોટિા એક ્ચૂકાદામાં જણાવવામાં આવયું
છે. છતાં ગુજરાતિા મહે્સૂલ પવભાગિા અપધકારીઓિા જક્ી વલણિે કારણે રિજા િા્સે વધુ સટેમિ
સરેશ પટેલ, પ્રેસસડેનટ ડયૂટી ઉઘરાવવાિી લાલ્સાિે વશ થઈિે પવવાદો ઊભા કરવામાં આવે છે. આ જ રીતે સટેમિ એકટિી
રુ
િારેડકો, અમદાવાદ કલમ ૨(થક)િી જોગવાઈઓિું ભળતું જ અથ્ટઘટિ કરીિે અપધકારીઓ દ્ારા હુકમો કરવામાં
આવી રહ્ા છે, તેઓ ્સરકારિી આવક વધારવા રિયત્નશીલ હોવાિું દશા્ટવી ્સરકારિા મોભીઓિી
કે
જાય તે રીતે તેવા ફરફારયો 15મી એલપ્રિે અમિમાં
કૃિાદ્રસષ્ટ મેળવવાિા રિયા્સ કરે છે. ્સરકારિા પહતેચછુ હોવાિો ભ્રમ ઊભો કરીિે પિવૃપત્ત િછી િણ
આવનારી જંત્ીમાં થવા જોઈએ. ્સરકારિી મહેરબાિી મેળવવાિો રિયા્સ કરે છે. આ જ હેતુ્સર િાિી િાિી રકમ સટેમિ ડ્ટીિા
ૂ
કે
નવી જંત્ી સાથે વધારાની ક પેઈ્લ એફએસઆઈ
કે્સોિે ્સરિીમ કોટ્ટ ્સુધી િડકારીિે કરદાતાઓિા િાણાંિો વયય કરાવી રહ્ા છે. રપજસટ્શિ એકટ
ુ
ે
ખરીદનારાઓની પણ હાિત ખરાબ થઈ ગઈ છે. ૧૯૦૮િી કલમ ૧૭(૧) (એએ)માં કરવામાં આવેલી જોગવાઈ મુજબ બાિાખત રપજસટર કરાવવું
ખાનગી પ્રયોજેક્ટસની પેઈ્લ એફએસઆઈનયો ખચ્ડ
ફરપજયાત છે. આ બાિાખતમાં દશા્ટવેલી કકંમતિે ફાઈિલ દસતાવેજ રપજસટર કરાવતી વખતે
પણ નવી જંત્ી સાથે બમણયો થઈ ગયયો છે. તેથી
ફાઈિલ ગણવામાં આવે છે. ગુજરાત એકટિી ૭-૮૨થી કલમ ૨(૧) હેઠળ ૧૮ જાનયુઆરી ૧૯૮૧
્લેવિપસ્ડના નવા પ્રયોજેક્ટસની વાયેલબલિટી પણ જોગવાઈ લાવીિે ૧ મા્ચ્ટ ૧૯૮૨થી તેિો અમલ ્ચાલુ કરવામાં આવયો છે. બાિાખત રપજસટર િ
ઘટી જાય છે. તેના ગલણતયો ઉિટસુિટ થઈ જાય છે.
કરાવે તો રપજસટ્શિ એકટ ૧૯૪૯(્સી) હેઠળ િુરાવા તરીકે ગ્ાહ્ ગણાતું િથી. આ ્સમયગાળામાં
ે
રૂપેશ શાહે આંબાવા્લીમાં હીરાબાગ ક્યોલસંગ પાસે કોઈ વયપતિ ભૂલથી બાિાખત રિમાણે કબજો ્સોંિી દે તો તો ૪ એપરિલ ૧૯૯૪િા ગુજરાત ઓકડ્ટિન્સ
પ્રયોજેકટ મૂકયયો હતયો. તેમનયો વધારાની એફએસઆઈ
ુ
ૂ
ં
હેઠળ ્સિણ્ટ સટેમિ ડયૂટી જમા કરાવવી િડે છે. આ મુજબિો ્ચુકાદો ્સરિીમ કોટટે ૧૯૯૯માં આિેલો
ખરીદવાનયો ખચ્ડ રૂ. 1.5 કરયો્લથી વધીને રૂ. 3 કરયો્લ
છે. તેિાથી ટ્ાન્સફર ઓફ રિોિટથી એકટિી કલમ ૫૪ મુજબ ખરીદિારિા પહતિું રક્ણ થાય છે.
થઈ ગયયો હતયો. તેથી તેમના પ્રયોજેકટની વાયલબલિટી
15 ફેબ્રુઆરી, 2023 વાઇબ્નટ ઉદ્ોગ 7