Page 49 - LSDB xa Xuan Ngoc

ngày nào cũng có những xác chết nằm còng queo, không xưng
tội, chẳng phó linh hồn, chẳng xin lễ đưa chân...

Đầu tháng 3, ở sân đình Bùi Chu, trong một trận mưa rào
vào ban đêm, những trẻ em bị bỏ rơi, bị ngập nước khóc thảm
thiết. Nhân dân quanh khu vực nghe tiếng khóc thảm thương
phải gắng sức chạy ra đưa các bé lên chỗ cao để chờ phút tắt
thở. Những ngày tang tóc này, nhà chung, nhà dòng đều đóng
kín cửa, không còn ai giúp được ai, nhiều người đi đâu, chết ở
đâu cũng không ai biết. Trong thảm họa tháng 3/1945, tại 5 xã
Bùi Chu, Trung Linh, Phú An, Hạ Linh, Trung Lễ (xã Xuân
Ngọc ngày nay) đã có tới 2.000 người chết đói, trong đó có 53
gia đình chết cả nhà, không một ai sống sót.

Tình hình văn hóa - xã hội
Đi đôi với cuộc sống đầy bất công, oan trái của “phần đời”, các
luật lệ của giáo hội “phần đạo” thời thực dân, phong kiến cũng
đè nặng lên vai giáo dân các xã. Suốt 400 năm (1533 - 1933),
các xứ đạo ở Việt Nam đều chịu sự cai trị trực tiếp của các giáo
sĩ phương Tây. Đặc biệt từ năm 1629 trở đi, các giám mục,
linh mục người Pháp có toàn quyền cai trị các xứ đạo ở Việt
Nam. Trong quá trình truyền đạo các giáo sĩ Pháp không
bao giờ quên đề cao sự có mặt của nước Pháp ở Việt Nam,
dạy cho giáo dân phải tin yêu nước Pháp vì nước Pháp đã
phải hy sinh nhiều để cho việc đạo được phát triển. Việc rao
giảng này được tiến hành thường xuyên, liên tục ở mọi lúc,
mọi nơi, làm cho một số giáo dân ngộ nhận rằng nước Pháp
là cứu tinh của họ. Giáo sĩ Pháp đã lợi dụng lòng tin, huy
động những tín đồ giúp đỡ quân đội Pháp, đi lính cho Pháp
chống lại dân tộc. Tình cảm thiêng liêng cao quý của người
Công giáo Việt Nam là “Kính Chúa, yêu nước” ngay từ đầu đã
bị xúc phạm. Khi Pháp đánh Bắc Kỳ lần thứ nhất (năm 1873),

49