Page 50 - LSDB xa Xuan Ngoc
P. 50
Giám mục Pugine đã giúp tuyển mộ cho Ganie - Sĩ quan Chỉ
huy quân đội Pháp đánh chiếm Bắc Kỳ một lực lượng lính
ngụy và tay sai khá đông khoảng 2.000 người, chủ yếu là
người Công giáo. Giám mục Pugine còn nổi tiếng ở Hà Nội vì
ông ta đã sử dụng một số giáo dân làm tai mắt để do thám
tình hình binh lính triều đình và chính họ đã báo cho Ganie
biết tin quân Cờ đen đã đến Hà Nội. Theo lệnh của Pugine,
nhà thờ Hà Nội và Kẻ Sở đã tự vũ trang và trở thành ổ đề
kháng chống lại quan quân Việt Nam.
Ở các địa phận khác, các linh mục Pháp cũng có những
hành động tương tự. Các hàng giáo sĩ Việt Nam luôn bị theo
dõi, chèn ép và khinh rẻ. Các linh mục Pháp được gọi là cha,
là cố, còn các linh mục Việt Nam chỉ được gọi là cụ. Hằng
năm, vào dịp tết Dương lịch, các linh mục và các xứ đạo Việt
Nam phải tất tả sắm sửa lễ vật đến lạy lục, cầu xin và dâng
lễ tết cho các linh mục Pháp. Những luật lệ về tổ chức và lễ
nghi Công giáo từ Rôma đến Việt Nam đã bị thực hiện sai
lệch, đôi khi còn bị lợi dụng để sử dụng để phục vụ cho mục
đích ngoài tôn giáo.
Các giám mục, linh mục cũng giống như những tri phủ,
tri huyện phần đời, mỗi khi họ xuống các xứ đạo cũng lọng
xanh, lọng vàng, trống tiểu cổ, cờ ngũ hành, tiền hô hậu ủng;
cũng tay thước, túi roi, vồ nọc; cũng kẻ khênh cáng, người dọn
đường; hàng trăm giáo dân phải tham gia vào công việc chuẩn
bị và nghênh tiếp. Song song với bộ máy kìm kẹp của chính
quyền thực dân, phong kiến, mỗi xứ đạo còn có một bộ máy
cai trị giáo dân đó là: cha chánh xứ, cha phó xứ, thầy xứ, thầy
quản, thầy giáo, chánh trương, trùm chánh, trùm phó, thư
ký, thủ quỹ và một số thủ dịch khác. Bộ máy này cũng bán
chức, mua nhiêu, khao vọng, cũng phân ngôi thứ “mâm nhất”,
“mâm nhì”...
50

