Page 35 - LSDB xa Uy No
P. 35
IV. TRUYỀN THỐNG LỊCH SỬ, VĂN HÓA XÃ UY NỖ
1. Các di tích lịch sử, văn hóa
Mỗi làng xã Việt Nam đều có một ngôi đình riêng thờ Thành hoàng
làng - có thể thờ một hoặc nhiều vị thần (thiên thần hoặc nhân thần).
Thành hoàng là vị thần được tôn vinh nhất trong một làng, là người
có công khai cơ lập ấp, xây dựng đất nước, xóm làng, nhiều vị là
những danh tướng, anh hùng dân tộc “Bảo hộ quốc dân” có công đánh
giặc ngoại xâm, giành độc lập tự do cho dân tộc, bảo vệ thôn làng, bảo
vệ mùa màng...
Đình làng còn là nơi dân làng hội họp giải quyết việc làng, việc
nước và những hoạt động khác, nơi đây chính là để củng cố sự thống
nhất và đoàn kết của cư dân trong làng xã. Các hoạt động đó được tổ
chức vào dịp lễ tết hay những dịp khác trong năm. Thờ thành hoàng
là công việc của cả làng. Nghi lễ thờ cúng thành hoàng không chỉ đơn
thuần là việc tế lễ mà còn là một ngày hội của dân làng. Trong những
dịp này, tất cả mọi người đều tập trung lại để cầu mong cho sự phồn
thịnh của làng xã, đồng thời cũng là dịp để cho mỗi người mở rộng
mối quan hệ gắn bó với cộng đồng làng. Việc sinh hoạt tôn giáo, tín
ngưỡng của dân làng do đó cũng được đáp ứng theo nhu cầu.
Đình bao giờ cũng được xây dựng ở một nơi tôn nghiêm, cao ráo
nhất trong làng. Trước đây ở các thôn trong xã Uy Nỗ thôn nào cũng
có đình riêng, nhưng do chiến tranh, các ngôi đình đã bị tiêu thổ trong
kháng chiến. Tục thờ thành hoàng và đình làng là hiện tượng đặc sắc
trong văn hóa Việt, là đặc trưng của văn hóa làng. Điều đặc biệt ở Uy
Nỗ là hầu hết các đình làng đều thờ những nhân vật kiệt xuất trong
lịch sử dân tộc như vua Thục Phán An Dương Vương, Việt Vương
Triệu Quang Phục, vua Lý Bí, đến các tướng tài như Cao Sơn - Quý
Minh thời Vua Hùng, tướng quân Cao Lỗ thời Âu Lạc, Ả Lã Nương
Nê thời Hai Bà Trưng, Lý Nhã Lang con vua Lý Phật Tử, Ý Đức Đoan
Trang người có công với dân làng... Đây là tín ngưỡng cổ truyền, có
nguồn gốc khá lâu đời của xã Uy Nỗ.
Đối với tuyệt đại đa số Nhân dân, đạo Phật có tác dụng rõ nét qua
những ngôi chùa làng. Chùa là nơi bảo lưu những giá trị văn hóa
truyền thống, củng cố khối đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Bằng tư
tưởng khuyến thiện, trừng ác, ngôi chùa còn có tác dụng điều chỉnh
34
