Page 36 - metallurgy
P. 36
-9صفحات هم منطقه :
صفحا یی هستند که در یک جهت مش یتک بوده و یک فصل مش یتک داشته باشند .به فصل
مش یتک این صفحات محور منطقه ای گفته می شود .
برای به دست آوردن فصل مش یتک و یا محور منطقه ای کا یف است صفحات را یضب خاریحی
کنیم .
](ℎ1 1 1) × (ℎ2 2 2) = [
رابطه ی شماره – 18فصل مش یتک صفحات کریستالی
نکته :به دلیل اینکه فصل مش یتک همزمان با کلیه صفحات هم منطقه تعلق دارد ،در نتیجه
یضب داخلی آن صفحات در جهت مش یتک صفر می شود .
-10جهات و صفحه های ف رشده :
جها یی که تراکم % 100دارند جهات ف رشده نامیده می شوند .
صفحا یی که فاکتور تراکم آن ها از ماب یق بالاتر است که به این صفحات ،صفحات ف رشده گویند .
(در تعریف دیگر به صفحا یی گفته می شودکه حداقل دارای 3جهت ف رشده می باشد ).
در ب یی دو صفحه ی ف رشده موازی ،هیچ صفحه ی کریستالی دیگری قرار نمی گتد ؛ به هم یی
دلیل می توان گفت صفحات ف رشده دارای بیش یتین فاصله از یکدیگر می باشند .
ساختارکریستالی فلزات و تکرار صفحات اتمی :
همان طورکه قبل ًا اشاره شد فلزات دارای پیوند فلزی اند بدین صورت که اتم ها یا دقیق تر (یون
های مثبت) ،به وسیله ابر الک یتو یی آزاد به یکدیگر متصل می شوند ،نتوهای جاذبه از نوع پیوندهای
جهت دار نیستند ،لذا ساختارکریستالی آن ها تا حدود زیادی تابع اندازه نسین اتم ها و طرز قرارگرف ی یی
آن ها در کنار یکدیگر است و یا به عبار یی به چگالی تراکم بست یکی دارد .در این نوع پیوند به واسطه
وجود نتوهای جادبه غت جهت دار ،هراتم سعی می کند تا حد امکان فضای اطراف خود را با اتم های
دیگر پر کند .بدین ترتیب که تعداد پیوند در واحد حجم کریستال به ماکزیمم خود برسد و کریستال
حاصل به صورت پایدار با یف بماند.
تقریبا تمام فلزات مهم به سه شکل کریستالی متبلور می شوند .این سه شکل عبارتند از:
مکعب مرکز دار ) ، (BCCمکعب با وجوه مرکز دار ) (FCCو هگزاگونال م یتاکم). (HCP
اغلب فلزات به یک شکل متبلور می شوند ولی فلزا یی هم وجود دارند که در حالت انجماد ،دارای
بیش یت از یک نوع سیستم شبکه کریستالی اند که هر یک از آنها در محدوده درجه حرار یی مشخ
پایدار است .این چند گون یکی (آلوترویی) ،خود باعت به دست آوردن خواص مختل یق از یک نوع فلز
36