Page 1183 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 1183
๑๑๗๑
มาตรา ๒๙ วรรคสาม และเมื่อมีการยื่นค าร้องขอปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลยในคดีอาญาจ าต้อง
ิ
ได้รับการพจารณาอย่างรวดเร็วและจะเรียกหลักประกันจนเกินควรแก่กรณีมิได้ จะเห็นได้ว่ารัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ ได้ให้ความคุ้มครองสิทธิ และเสรีภาพของผู้ต้องหา หรือจ าเลย
ให้ได้รับการปล่อยชั่วคราว จึงถือเป็นมาตรการในการประกันสิทธิ และเสรีภาพของผู้ต้องหาหรือจ าเลย
ให้ได้รับอสรภาพชั่วคราวไม่ต้องถูกคุมขังโดยไม่จ าเป็น และเพอให้ผู้ถูกกล่าวหาได้มีโอกาสแสวงหา
ิ
ื่
พยานหลักฐานในการต่อสู้คดีพสูจน์ความบริสุทธิ์ของตนได้อย่างเต็มที่ตามที่กฎหมายได้สันนิษฐานว่า
ิ
ิ
ผู้ต้องหาหรือจ าเลยไม่มีความผิด และก่อนมีค าพพากษาถึงที่สุดจะปฏิบัติต่อบุคคลนั้นเสมือนเป็นผู้กระท า
ความผิดไม่ได้
ื้
ปัจจุบันการติดต่อราชการเพอขอปล่อยชั่วคราวของประชาชนส่วนใหญ่ในพนที่จังหวัดชายแดน
ื่
ื้
ภาคใต้มักคิดว่าจะมีความยุ่งยาก ซับซ้อน และไม่กล้าที่จะมาติดต่อด้วยตัวเอง กอปรกับประชาชนในพนที่
ส่วนใหญ่มีปัญหาในการสื่อสารภาษาไทย และมักจะใช้ภาษามาลายูถิ่นในการสื่อสารในชีวิตประจ าวัน จึง
ท าให้ประชาชนอาจเข้าไม่ถงสิทธิขั้นพื้นฐานของบุคคล หรือต้องมีค่าใช้จ่ายสูงในการที่ด าเนินการให้บุคคล
ึ
ที่ตนเองไว้วางใจหรือจ้างมาด าเนินการแทน และอาจถูกหลอกลวงจากบุคคลที่จะแสวงหาประโยชน์โดย
ื้
มิชอบ นอกจากนั้นประชาชนในพนที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยเฉพาะจังหวัดปัตตานี นราธิวาส และ
ยะลา มีรายได้เฉลี่ยต่อหัวประชากรมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยในปี ๒๕๕๘ ผลิตภัณฑ์ภาคต่อหัว
ประชากร (GRP Per capita) ต่อคนต่อปีซึ่งต่ ากว่าค่าเฉลี่ยของประเทศประมาณ ๒ เท่าลดลงจากปี
๒๕๕๔ โดยจังหวัดยะลามีรายได้เฉลี่ยต่อหัวสูงที่สุด และจังหวัดนราธิวาสมีค่าต่ าสุด ซึ่งต่ าที่สุดในภาคใต้
๒
และเป็นล าดับที่ ๗๓ ของประเทศ ยิ่งท าให้เกิดความเหลื่อมล้ าในการเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม
โดยเฉพาะการปล่อยตัวชั่วคราวซึ่งต้องน าหลักประกันมาวางต่อศาลในการยื่นค าร้องขอปล่อยชั่วคราวเพอ
ื่
เป็นการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของผู้ต้องหาหรือจ าเลยได้อย่างเสมอภาพ และลดความเหลื่อมล้ าและ
ความไม่เป็นธรรมในสังคมให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ ทั้งยังสามารถสนองแผนปฏิบัติการ
การขับเคลื่อนนโยบายประธานศาลฎีกา บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์ในการศึกษา “ปัญหากฎหมาย
เกี่ยวกับการปล่อยชั่วคราวคดีในศาลจังหวัดชายแดนภาคใต้”
๑. หลักทั่วไปของการปล่อยชั่วคราว
ั่
๑.1 ความหมายของการปล่อยชวคราว
ิ
ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญามิได้ให้นิยามความหมายของการปล่อยชั่วคราวไว้แต่
อย่างใด ซึ่งประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๑๐๖ บัญญัติเพยงว่า “ค าร้องขอให้ปล่อย
ิ
ี
๒ ส านักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ส านักนายกรัฐมนตรี. แผนพัฒนาภาคใต้
ชายแดนในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) ฉบับทบทวน หน้า 5
