Page 1184 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 1184
๑๑๗๒
ผู้ต้องหาหรือจ าเลยชั่วคราว โดยไม่ต้องมีประกันหรือมีประกัน หรือมีประกันและหลักประกัน ไม่ว่า
ผู้ต้องหานั้นต้องควบคุมหรือขังตามหมายศาลย่อมยื่นได้...”ซึ่งมาตรานี้ระบุเพียงสิทธิของการยื่นค าร้องขอ
ื่
ปล่อยชั่วคราวเท่านั้น ดังนั้นความหมายของการปล่อยชั่วคราวจึงต้องพจารณาในส่วนอนที่มีการให้นิยาม
ิ
ความหมายไว้ ซึ่งผู้รับการประเมินขอน ามาดังนี้
ั
ค าว่า “การปล่อยชั่วคราว”ตรงกับค าในภาษาองกฤษว่า “Pretrial release” หรือบางต าราใช้
ิ่
ค าว่า “Provisional release” เป็นภาษาทางกฎหมายที่เพงบัญญัติขึ้นใหม่ภายหลังจากการประกาศใช้
ิ
ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญาในปี พ.ศ. ๒๔๗๘ โดยบัญญัติในภาค ๑ ลักษณะ ๕ หมวด ๓
ตั้งแต่มาตรา ๑๐๖-๑๑๙ ทวิ ซึ่งภาษาสามัญที่บุคคลทั่วไปเข้าใจมักใช้ค าว่า “การประกันตัว” หรือ “การ
๓
ให้ประกันตัว”
ราชบัณฑิตยสถาน ได้ให้ความหมายการปล่อยชั่วคราว ไว้ในพจนานุกรมศัพท์กฎหมายไทย ดังนี้
การปล่อยชั่วคราว คือ การปล่อยผู้ต้องหาหรือจ าเลยจากการควบคุมหรือขังชั่วระยะเวลาหนึ่งในระหว่าง
การสอบสวนหรือระหว่างการพิจารณาของศาล
๔
ดังนั้นการปล่อยชั่วคราว คือ การอนุญาตให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลยพนจากการควบคุมของ
้
เจ้าพนักงานหรือศาลตามระยะเวลาที่กาหนดเพอไม่ให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลยถูกควบคุมหรือขังเป็นเวลานาน
ื่
กว่าจ าเป็นในระหว่างสอบสวนหรือการพิจารณาคดี
การปล่อยชั่วคราวจึงเป็นการคุ้มครองสิทธิขั้นพนฐานของผู้ต้องหาหรือจ าเลย เพราะหากไม่
ื้
จ าเป็นต้องควบคุมหรือขังผู้ต้องหาหรือจ าเลยไว้ก็ควรที่จะให้ปล่อยชั่วคราวไปตามหลักการของ
รัฐธรรมนูญให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าผู้ต้องหาหรือจ าเลยไม่มีความผิด และก่อนมีค าพพากษาอนถึงที่สุด
ั
ิ
แสดงว่าบุคคลใดได้กระท าความผิดจะปฏิบัติต่อบุคคลนั้นเสมือนเป็นผู้กระท าความผิดมิได้ และตาม
ิ
ิ
หลักการของกฎหมายวิธีพจารณาความอาญามาตรา ๒๒๗ ที่ว่าให้ศาลใช้ดุลพนิจวินิจฉัยชั่งน้ าหนัก
ิ
พยานหลักฐานทั้งปวง อย่าพพากษาลงโทษจนกว่าจะแน่ใจว่ามีการกระท าความผิดจริง และจ าเลยเป็น
ผู้กระท าความผิดนั้น เมื่อมีความสงสัยตามสมควรว่าจ าเลยได้กระท าผิดหรือไม่ ให้ยกประโยชน์แห่งความ
สงสัยนั้นให้จ าเลย ดังนั้นการปล่อยชั่วคราวจึงเป็นการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพดังกล่าวของจ าเลย ซึ่ง
หากจ าเลยถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพที่ได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ สามารถยกบทบัญญัติแห่ง
รัฐธรรมนูญเพอใช้สิทธิทางศาลหรือยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้คดีในศาลได้ตามรัฐธรรมนูญแห่ราชอาณาจักรไทย
ื่
พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๒๔ วรรคสาม
๑.2 หลักการส าคัญที่ศาลใช้ในการสั่งค าร้องขอปล่อยตัวชั่วคราว
การสั่งค าร้องขอปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลยของศาลมีหลักการส าคัญ ดังนี้
๓ สถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.(๒๕๖๑)การน าวิทยาการบริหารความเสี่ยงใน
เชิงพฤติกรรมศาสตร์มาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการปล่อยชั่วคราว.หน้า ๔.
๔ ราชบัณฑิตยสถาน.(๒๕๕๖).พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔.พิมพ์ครั้งที่ ๒ หน้า ๒๑๕.
