Page 168 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 168
๑๕๕
(๑) ในคดีที่มีอัตราโทษประหารชีวิต
้
(๒) ในคดีที่จ าเลยมีอายุไม่เกินสิบแปดปีในวันที่ถูกฟองต่อศาล
ส่วนในคดีทมีอัตราโทษจ าคุกเมื่อจ าเลยมาศาล ให้ถามจ าเลยว่ามีทนายความหรือไม่ ถ้าไม่
ี่
25
มีและจ าเลยต้องการทนายความ ให้ศาลตั้งทนายความให้ (ป.วิ.อ. มาตรา ๑๖๕/๑ วรรคสอง)
้
เมื่อคดีที่ราษฎรเป็นโจทก์ฟอง เมื่อศาลไต่สวนมูลฟองแล้วมีค าสั่งว่าคดีมีมูล ให้ประทับ
้
ฟองไว้พจารณา มีผลท าให้บุคคลต้องตกเป็นจ าเลยในทันที ซึ่งศาลจะหมายเรียกจ าเลยมาสอบค าให้การ
ิ
้
ตรวจพยานหลักฐานและก าหนดวันนัดสืบพยาน เมื่อถึงวันนัดสอบค าให้การจ าเลย หากจ าเลยทราบนัด
โดยชอบแล้วไม่มาศาลและโจทก์ขอให้ออกหมายจับ ศาลจะออกหมายจับจ าเลย โดยศาลจะจดรายงาน
กระบวนพิจารณาว่า
“นัดสอบค าให้การจ าเลย ตรวจพยานหลักฐาน และก าหนดวันนัดสืบพยานวันนี้ โจทก์
และทนายโจทก์มาศาล ส่วนจ าเลยทราบนัดโดยชอบแล้วไม่มาโดยไม่แจ้งเหตุขัดข้อง
โจทก์แถลงขอให้ศาลออกหมายจับจ าเลย
พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า พฤติการณ์มีเหตุควรสงสัยว่า จ าเลยหลบหนีให้ออกหมายจับจ าเลย
เนื่องจากไม่แน่ว่าจะจับจ าเลยได้เมื่อใด จึงให้จ าหน่ายคดีออกจากสารบบความชั่วคราว เมื่อจับจ าเลย
26
ได้แล้ว จึงให้ยกคดีขึ้นพิจารณาต่อไป”
ดังนี้ กรณีดังกล่าวข้างต้นจึงเป็นเรื่องที่จ าเลยไม่ปฏิบัติตามหมายเรียกของศาล ศาลจึง
ออกหมายจับจ าเลย ซึ่งกรณีมิใช่จ าเลยตามหมายจับที่ได้รับการปล่อยชั่วคราวโดยศาลซึ่งหลบหนี
๒. กรณีศาลออกหมายจับจ าเลยผู้ถูกคุมความประพฤติไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขที่ศาลก าหนด
การคุมความประพฤติเป็นมาตรการที่สืบเนื่องจากการรอการก าหนดโทษหรือการรอ
ื่
การลงโทษ โดยมีวัตถุประสงค์เพอเลี่ยงการลงโทษจ าคุกหรือปรับจ าเลยในความผิดที่ไม่ร้ายแรงโดยไม่จ าเป็น
ื่
ื้
โดยน าวิธีการแก้ไขฟนฟูจ าเลยมาใช้เพอป้องกันมิให้กระท าผิดซ้ าและก าหนดวิธีการเยียวยาผู้เสียหายอย่าง
เหมาะสม นอกจากนี้ ยังเป็นทางเลือกอื่นนอกจากการลงโทษจ าคุกและปรับ อันจะท าให้จ าเลยได้รับโอกาส
่
แกไขความผิดของตนโดยไม่มีมลทินติดตัว และสร้างความรู้สึกในการกระท าความผิดให้แกจ าเลย ศาลจะมี
้
ค าสั่งให้ควบคุมและสอดส่องจ าเลยหลังมีค าพิพากษา ในกรณีที่ศาลเห็นว่าจ าเลยกระทาความผิดจริง แต่ยัง
อยู่ในวิสัยที่จะแก้ไขปรับปรุงให้กลับตนเป็นพลเมืองดีได้ โดยพจารณาจากค าฟองประกอบรายงานการ
ิ
้
ิ
ิ
สืบเสาะและพนิจจ าเลยซึ่งพนักงานคุมประพฤติรายงาน หรือพจารณาจากพฤติการณ์แห่งคดีที่บรรยายมา
ิ
ในค าฟอง ในกรณีที่ศาลไม่ได้สั่งให้สืบเสาะและพนิจจ าเลย แล้วศาลพพากษาว่าจ าเลยมีความผิดแต่รอ
้
ิ
ื่
การก าหนดโทษไว้ หรือก าหนดโทษแต่รอการลงโทษไว้ โดยก าหนดเงื่อนไขให้จ าเลยปฏิบัติเพอคุมความ
25
ส านักงานศาลยุติธรรม, คู่มือปฏิบัติราชการของตุลาการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา เล่มที่ ๒, (๒๕๖๔). หน้า
๑๒๓-๑๒๔.
26
เรื่องเดียวกัน, หน้า ๑๙๖.