Page 463 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๔๕๑

่
่
้
กรณีกฎหมายบัญญัติให้สิทธิแกผู้เสียหายสามารถยื่นฟองคดีแพงเรียกเงินตามเช็ครวมมาในคดีอาญาได้
ในกรณีจ านวนเงินในเช็คแต่ละฉบับหรือหลายฉบับรวมกันไม่เกินสามแสนบาท ดังนั้น จึงควรต้องมีการตรวจสอบ
้
่
ค าฟองในคดีอาญาตั้งแต่เริ่มต้นคดีว่ามีค าขอในส่วนแพงของผู้เสียหายให้จ าเลยช าระเงินตามเช็คเกินกว่า
จ านวนที่กฎหมายก าหนดไว้ดังกล่าวหรือไม่ หากพบว่ามีค าขอในส่วนแพงที่ไม่เข้าหลักเกณฑ์ตามที่กฎหมาย
่
้
ื่
่
บัญญัติไว้ ควรต้องแจ้งให้ผู้เสียหายทราบโดยเร็ว เพอที่ผู้เสียหายจะได้ใช้สิทธิฟองคดีในส่วนแพงต่อไปได้โดยที่
คดียังไม่ขาดอายุความ
้
่
การที่ผู้เสียหายมีความประสงค์ด าเนินคดีในส่วนแพงเรียกให้มีการช าระเงินตามเช็คและต้องฟองคดีแพง
่
เป็นอีกคดีหนึ่ง โดยที่คดีในส่วนแพ่งเป็นคดีที่ไม่มีความยุ่งยากซับซ้อน เพื่อให้เกิดความสะดวกในการใช้สิทธิของ
ผู้เสียหายและประหยัดค่าใช้จ่าย จึงเห็นสมควรให้มีเจ้าหน้าที่ศาลช่วยเหลือและแนะน าผู้เสียหายในการจัดท า
ค าฟ้องในคดีแพ่งดังกล่าว

ส าหรับคดีเช็คในส่วนอาญาเป็นคดีความผิดอนยอมความได้ ซึ่งจะต้องมีการร้องทุกข์หรือฟองคดี
้
ั
ภายใน ๓ เดือน นับแต่วันที่ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินตามเช็ค จึงควรมีการตรวจสอบเรื่องอายุความตั้งแต่
เริ่มต้นคดี เพื่อน าคดีที่ขาดอายุความออกจากระบบพิจารณาตั้งแต่แรก

โดยที่พระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ.๒๕๓๔ เป็นกฎหมายที่มีวัตถุประสงค์

ส าคัญเพื่อให้มีการช าระหนี้มิใช่มุ่งลงโทษ นอกจากนั้น คดีเช็คเป็นคดีความผิดอันยอมความได้ ในการด าเนินคดี

ความผิดเกี่ยวกับเช็ค จึงควรจัดให้มีการไกล่เกลี่ยระหว่างผู้เสียหายและจ าเลย เพอที่จะได้พดคุยและเจรจา
ื่
ู
ตกลงกัน ท าให้ผู้เสียหายมีโอกาสได้รับช าระหนี้จากจ าเลยตรงตามวัตถุประสงค์ของกฎหมาย ซึ่งหากผู้เสียหาย
และจ าเลยตกลงกันได้ ควรมีการบันทึกข้อความที่ตกลงกันไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาเพื่อที่จะได้ไม่มปัญหา
ี
โต้เถียงกันภายหลัง

ส าหรับการด าเนินคดีเช็คในส่วนอาญา กฎหมายวางหลักเกณฑ์ว่าหากหนี้ตามเช็คได้สิ้นผลผูกพนก่อน
ั
ศาลมีค าพพากษาถึงที่สุดให้ถือว่าคดีเลิกกันและสิทธิน าคดีอาญามาฟองระงับ ดังนั้น การที่จ าเลยตกลงช าระเงิน
ิ
้
แก่ผู้เสียหาย หากต่อมาจ าเลยสามารถช าระเงินแก่ผู้เสียหายจนครบถ้วน ย่อมท าให้หนี้ตามเช็คสิ้นผลผูกพน
ั
คดีเป็นอันเลิกกันและสิทธิน าคดีมาฟ้องระงับ ศาลจะต้องมีค าสั่งจ าหน่ายคดี กรณีถือว่าจ าเลยไม่มีความผิด

ในกรณีที่จ าเลยออกเช็คหลายฉบับถือเป็นความผิดหลายกรรมต่างกัน การช าระเงินในแต่ละคราว

หากเป็นจ านวนเพยงพอต่อเช็คในบางฉบับ ก็ย่อมท าให้หนี้ตามเช็คฉบับดังกล่าวสิ้นผลผูกพนไป คดีอาจเลิกกัน
ั
ี
ได้บางกระทงความผิด จึงควรมีการตกลงระหว่างผู้เสียหายและจ าเลยให้ชัดเจนว่า หากกรณีมีเช็คหลายฉบับ
การช าระเงินของจ าเลยในแต่ละคราวจะเป็นการช าระตามเช็คฉบับใดก่อนหลัง เพื่อที่จะให้หนี้ตามเช็คสิ้นผลผูกผัน

ไปตามล าดับ เพื่อการพิจารณาและพิพากษาคดีของศาลในชั้นต่อไปจะได้กระท าอย่างถูกต้องเหมาะสม