Page 73 - Q2-ManualConsult ภ.2

60

เคยไดรับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงที่สุดใหจําคุก หากเด็กหรือเยาวชนสํานึกในการกระทํา และ
ผูอํานวยการสถานพินิจฯ พิจารณาโดยคํานึงถึงขอเท็จจริงเกี่ยวกับเด็กหรือเยาวชนแลวเห็นวา อาจกลับ

ตนเปนพลเมืองดีไดโดยไมตองฟอง ใหจัดทําแผนแกไขบําบัดฟนฟูใหเด็กหรือเยาวชนหรือบุคคลที่

เกี่ยวของปฏิบัติ เพื่อปรับเปลี่ยนความประพฤติของเด็กหรือเยาวชน หรือชดเชยความเสียหายของ
ผูเสียหาย หรือเพื่อใหเกิดความปลอดภัยแกชุมชนและสังคม เสนอตอพนักงานอัยการใหความเห็นชอบ

หากแผนไดรับความเห็นชอบ ใหมีการดําเนินการตามแผน พรอมทั้งรายงานใหศาลทราบ ในกรณีที่

ปรากฏขอเท็จจริงแกศาลวา กระบวนการจัดทําแผนแกไขบําบัดฟนฟูไมชอบดวยกฎหมาย ศาลมีอํานาจ
พิจารณาสั่งตามที่เห็นสมควร ซึ่งเปนหลักประกันวาสิทธิมนุษยชนจะไดรับการเคารพอยางเต็มที่

แนวทางการดําเนินการของศาลในเรื่องนี้ เปนไปตามขอกําหนดของประธานศาลฎีกาวาดวยแนวทางการ

พิจารณากระบวนการจัดทําแผนแกไขบําบัดฟนฟูชั้นกอนฟองคดี พ.ศ.๒๕๕๗
เด็กและเยาวชนกลุมนี้ ถือเปนผูถูกกลาวหาวากระทําความผิด ในคดีที่มีอัตราโทษไม

รายแรง มีพฤติกรรมที่สามารถแกไขพฤติกรรมไดดวยกระบวนการที่ไมยุงยาก ไมสมควรจะอยูใน

กระบวนการยุติธรรมนานเกินไป ก็จะถูกคัดกรองออกไปจากกระบวนการยุติธรรม ดวยมาตรการพิเศษ
แทนการดําเนินคดีอาญา ชั้นกอนฟองคดีโดยเร็วที่สุด สงผลใหเด็กและเยาวชนกลุมนี้สามารถกลับคืนสู

สังคมและใชชีวิตอยางมีบทบาทเชิงสรางสรรคไดอยางมีประสิทธิภาพ
ในกรณีที่ใชมาตรการพิเศษแทนการดําเนินคดีอาญา ชั้นกอนฟองคดี หากกระบวนการ

สําเร็จ สิทธินําคดีอาญามาฟองระงับ หากกระบวนการไมสําเร็จตองกลับเขาสูขั้นตอนกระบวนการ

ยุติธรรมปกติ โดยทําการสอบสวนตอไป
๒) มาตรการพิเศษแทนการดําเนินคดีอาญาชั้นหลังฟองคดี

กอนประกาศใช พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชน

และครอบครัว พ.ศ.๒๕๕๓ ศาลเยาวชนและครอบครัวนําแนวความคิดเรื่องกระบวนการยุติธรรม
เชิงสมานฉันท มาประยุกตใชในกระบวนพิจารณาคดี เพื่อเยียวยาผูเสียหายและแกไขพฤติกรรมของ

เด็กหรือเยาวชนที่กระทําความผิด โดยอาศัยการตีความตามมาตรา ๙๕ แหงพระราชบัญญัติจัดตั้ง
ศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.๒๕๓๔ เริ่มใชครั้งแรกที่

ศาลจังหวัดนนทบุรีแผนกคดีเยาวชนและครอบครัว โดยใชชื่อวา “การประชุมกลุมเยียวยา” ตอมาถูก

นํามาเปนสวนหนึ่งในมาตรฐานการปฏิบัติงานของศาลเยาวชนและครอบครัว ซึ่งศาลเยาวชนและ
ครอบครัวกลาง ประกาศเปนนโยบายกระบวนทัศนใหมของศาลเยาวชนและครอบครัวทั่วประเทศ

๗๒ คู่มือปฏิบัติงาน
การด�าเนินงานตามมาตรการพิเศษ