Page 31 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

หรือกออันตรายอยางเปนวิทยาศาสตร ซึ่งดวยวิธีนี้ก็จะทําใหผูพิพากษาไดมีโอกาสพิจารณา

ขอเท็จจริงอื่นๆ เกี่ยวกับผูตองหาหรือจําเลยยิ่งไปกวาแคขอหาอัตราโทษ และยังมีตัวชวย
คือผลการประเมินความเสี่ยงที่มีหลักวิชาการรองรับ ทั้งเมื่อปลอยไปแลวก็ยังมีมาตรการ
ในการกํากับดูแลตางๆ ที่สอดคลองกับระดับความเสี่ยงมารองรับอีกดวย ซึ่งจะวาไปแลว

กําไลอิเล็กทรอนิกสก็เปนเพียงอุปกรณในมาตรการกํากับดูแลของโครงการนี้เทานั้น
และเมื่อคิดแกปญหาอยางเปนระบบครบวงจรเชนนี้ ตอไปความจําเปนในการเรียกใหวาง

หลักประกันทุกคดียอมจะหมดไป และการปลอยโดยไมตองวางหลักประกันเลยก็อาจ
จะกลายเปนแนวปฏิบัติใหมโดยทั่วไปเหมือนในนานาอารยประเทศไดในไมชา

เทาที่ผมทราบ โครงการนี้เริ่มดําเนินการมาตั้งแตเดือนกุมภาพันธ ๒๕๖๐ มาจนถึง
บัดนี้ก็ปเศษแลว มีสถิติของผูที่ถูกปลอยชั่วคราวโดยไมตองวางเงินประกันเลยถึง ๒,๒๐๐ คน
ซึ่งทุกคนลวนแลวแตเปนคนยากจนที่ไมอาจหาเงินประกันมาวางได และตองถูกขังเปนแนแท

ในระบบปกติ ดังนั้น จึงเทากับโครงการนี้ชวยทําใหคนถึง ๒,๒๐๐ คน ที่เดิมตองถูกขังแน
ไมตองถูกขัง โดยในบรรดา ๒,๒๐๐ คน รวมกับที่ศาลยังคงใหวางหลักประกันดวย
อีกจํานวนหนึ่ง มีคนที่หลบหนีเพียงรอยละ ๘ ซึ่งไมมากเลย แมเมื่อเทียบกับระบบปกติก็ตาม

นี่จึงเทากับเปนการพิสูจนแลววา การปลอยชั่วคราวโดยไมตองมีเงินมาเกี่ยวของสามารถทําได
ซึ่งปจจุบันนี้โครงการนี้ยังเปนเพียงการนํารองอยูในไมกี่สิบศาล แตจะดีกวาสักเพียงไหน
หากสามารถขยายผลจาก ๒,๒๐๐ คน จนเพิ่มเปนหมื่นคน เปนแสนคนได ดวยการขยายผล

ใหศาลทั่วประเทศนําระบบของโครงการนี้ไปใช และใหถือเปนแนวปฏิบัติของศาลยุติธรรม
ในชั้นปลอยชั่วคราวนี้ทุกคดีไมจํากัด

ถึงตรงนี้ ผมก็ไดรับทราบขาวที่นายินดีอีกเรื่องหนึ่งคือโครงการนี้ถูกบรรจุใหอยูในแผน
ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมของรัฐบาลดวย ซึ่งผมเขาใจวาเปาหมายก็คือการทําใหการประเมิน
ความเสี่ยงและกํากับดูแลในชั้นปลอยชั่วคราวเกิดขึ้นทั่วประเทศและทุกคดี แตผมก็ขอสําทับ

ไวดวยวา รัฐบาลก็ดี ศาลยุติธรรมก็ดี ตองเอาจริงเอาจังกับการปฏิรูปครั้งนี้ ถาหวังจะเห็น
ผลสัมฤทธิ์ทั่วประเทศ และขยายผลใหใชไดกับทุกคดี รัฐบาลก็ดี ศาลยุติธรรมก็ดี ตองลงทุน
เพื่อมิใหโครงการนี้เปนแคการนํารองอีกตอไป เมื่อโครงการนี้เปนเนื้องานใหมที่ขยายเพิ่มเติม

จากงานประกันตัวแบบเดิม โดยมีสวนสําคัญอยูที่การรวบรวมและตรวจสอบขอมูลเพื่อนํา
มาประเมินความเสี่ยง งานสวนนี้ตองอาศัยบุคลากรที่มีทักษะและความชํานาญ หากจําเปน

ตองเพิ่มอัตรากําลัง และตองสนับสนุนงบประมาณ วัสดุอุปกรณ ตลอดจนตองพัฒนาระบบ
งานใดๆ ก็ตาม ก็จําตองใหการสนับสนุนนั้นเพื่อใหงานขยายผลไปไดสมตามความมุงหมาย
รัฐบาลก็ดี ศาลยุติธรรมก็ดี ไมอาจจะปลอยใหศาลนํารองซึ่งเปนผูกลาบุกเบิกเพื่อความเปนธรรม

๒๐ เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕