Page 196 - ดุลพาห เล่ม3.indd
P. 196
ดุลพาห
บทวิเคราะห์
จากการศึกษาทำาให้ทราบว่า มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการตั้งครรภ์แทนตาม
พระราชบัญญัติคุ้มครองเด็กที่เกิดโดยอาศัยเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ทางการแพทย์
พ.ศ. ๒๕๕๘ ยังคงมีบทบัญญัติที่มีข้อบกพร่องตลอดจนขาดสาระสำาคัญบางประการอันเป็น
การกระทบกระเทือนต่อสิทธิและหน้าที่ของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์แทน ดังนี้
ปัญหาประการแรก พระราชบัญญัติคุ้มครองเด็กที่เกิดโดยอาศัยเทคโนโลยีช่วยการ
๑
เจริญพันธุ์ทางการแพทย์ พ.ศ. ๒๕๕๘ มาตรา ๒๑(๑) กำาหนดคุณสมบัติของคู่สัญญาฝ่ายผู้ขอ
ให้หญิงอื่นรับตั้งครรภ์แทนไว้อย่างจำากัดจนเกินไป โดยจำากัดไว้เฉพาะสามีและภริยาที่ชอบด้วย
กฎหมายซึ่งภริยาไม่อาจตั้งครรภ์ได้ที่ประสงค์จะมีบุตรเท่านั้นที่มีสิทธิขอให้หญิงอื่นตั้งครรภ์
แทนได้ บทบัญญัตินี้เป็นการจำากัดสิทธิในการก่อตั้งครอบครัวและสิทธิในการเข้าถึงบริการ
สาธารณะสุขเกี่ยวกับการรักษาปัญหาการมีบุตรยากของคนอีกหลายกลุ่ม อาทิ คนโสด ชาย
หญิงที่อยู่กินกันฉันสามีภริยา หรือกลุ่มคู่รักร่วมเพศ เป็นต้น อีกทั้งยังแสดงให้เห็นถึงการเลือก
ปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมโดยอาศัยสถานะการสมรสมาเป็นเครื่องชี้วัดเพื่อให้สิทธิในการขอให้หญิง
อื่นรับตั้งครรภ์แทนโดยไม่มีเหตุผลอันสมควร เนื่องจากในปัจจุบันครอบครัวนั้นสามารถมีได้
หลายรูปแบบโดยที่ไม่จำาเป็นจะต้องเป็นที่จะต้องเป็นครอบครัวที่ชายหญิงจดทะเบียนสมรส
กันเท่านั้นและครอบครัวทุกรูปแบบสามารถให้ความรักและความอบอุ่นแก่เด็กได้เท่าเทียมกัน
ปัญหาประการที่สอง สืบเนื่องจากสัญญาตั้งครรภ์แทนนั้นเป็นสัญญาที่มี
วัตถุประสงค์แตกต่างจากสัญญาทางแพ่งโดยทั่วไป กล่าวคือ สัญญาทางแพ่งนั้นคู่สัญญามุ่ง
แสวงหาประโยชน์ในทางทรัพย์สินเป็นหลัก อันได้แก่ การชำาระเงิน การส่งมอบทรัพย์สิน
การให้กระทำาการหรืองดเว้นการกระทำาการอย่างหนึ่งอย่างใด ในขณะที่สัญญาตั้งครรภ์แทน
นั้นไม่ใช่สัญญาที่มีวัตถุประสงค์หลักเกี่ยวกับประโยชน์ในทางทรัพย์สิน แต่เป็นสัญญาซึ่งมี
วัตถุประสงค์ในการส่งมอบเด็กที่เกิดจากการตั้งครรภ์แทนตลอดจนโอนอำานาจในการปกครอง
เด็กให้แก่ผู้ที่ขอให้มีการตั้งครรภ์แทน สัญญาตั้งครรภ์แทนจึงเป็นสัญญาที่มีวัตถุประสงค์ในการ
๑. พระราชบัญญัติคุ้มครองเด็กที่เกิดโดยอาศัยเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ทางการแพทย์ พ.ศ. ๒๕๕๘,
มาตรา ๒๑(๑) บัญญัติว่า สามีและภริยาที่ชอบด้วยกฎหมายซึ่งภริยาไม่อาจตั้งครรภ์ได้ที่ประสงค์
จะมีบุตรโดยให้หญิงอื่นตั้งครรภ์แทน ต้องมีสัญชาติไทย ในกรณีที่สามีหรือภริยามิได้มีสัญชาติไทย ต้อง
จดทะเบียนสมรสมาแล้วไม่น้อยกว่าสามปี.
กันยายน - ธันวาคม ๒๕๖๑ 185
