Page 14 - Liver Diseases in Children
P. 14

3

                                                                              ิ
                                   ี
                                                        ี
                        ระบบท่อนํ6าดภายนอกตับ และในตับมการพัฒนามาจากเอนโดเดรมทีแยกกันเป็น 2 ส่วน
                                                                               ์
                                                                                  :
                                               ี
                                                                                                     ึ:
                 โดยท่อนํ6าดภายนอกตับ และถุงนํ6าดพัฒนามาจาก pars cystica และ stalk ของ hepatic diverticulum ซง stalk
                          ี
                                   ี
                                                        ี
                                                                              ์
                                                                                 :
                                                                             ิ
                       ระบบท่อนํ6าดภายนอกตับ และในตับมการพัฒนามาจากเอนโดเดรมทีแยกกันเป็น 2 ส่วน
                 ส่วน proximal จะกลายเปน ductus hepaticus และส่วน distal กลายเปน ductus choledochus
                                      ็
                                                                          ็
                                                                                                    ึ:
                                              ี
                          ี
                               ู
                 โดยมรเปดเข้าส่ดโอดนัม ระบบท่อนํ6าดีภายนอกตับมการพัฒนาก่อนระบบท่อนํ6าดในตับ
                                   ี
                                                                                     ี
                     ี
                              ู
                        ิ
                      ู
                                                             ี
                                                                          ็
                                     ็
                ส่วน proximal จะกลายเปน ductus hepaticus และส่วน distal กลายเปน ductus choledochus
                        เซลล์  hepatoblasts  ของทารกในครรภ์  หรือ  hepatic progenitor  cells  สามารถเปลยนเปนเซลล์ได้  2
                                                                                               ี
                                                                                                   ็
                                                                                               :
                      ู
                             ู
                               ู
                                                             ี
                     ี
                        ิ
                                  ี
                โดยมรเปดเข้าส่ดโอดนัม ระบบท่อนํ6าดีภายนอกตับมการพัฒนาก่อนระบบท่อนํ6าดในตับ
                                                                                     ี
                                                                              5
                                                            ี
                                                   ี
                                                            :
                                      ี
                         ื
                                                   :
                 ประเภท คอ เซลล์ท่อนํ6าด และเซลล์ตับทเจรญเต็มท (mature hepatocytes)  ระบบท่อนํ6าดีในตับ (intrahepatic bile
                                                     ิ
                                                                                               :
                                                                                               ี
                       เซลล์  hepatoblasts  ของทารกในครรภ์  หรือ  hepatic progenitor  cells  สามารถเปลยนเปนเซลล์ได้  2
                                                                                                   ็
                                                          ี:
                 ducts)  พัฒนามาจากเซลล์  hepatoblasts  ทอยู่รอบ  ๆ  portal tracts  (periportal hepatoblasts)
                                                                             5
                                                           :
                ประเภท คอ เซลล์ท่อนํ6าด และเซลล์ตับทเจรญเต็มท (mature hepatocytes)  ระบบท่อนํ6าดีในตับ (intrahepatic bile
                                                     ิ
                                     ี
                                                           ี
                         ื
                                                  ี
                                                  :
                  :
                                                                                    ี
                 เมอทารกในครรภ์อายุประมาณ  8  สัปดาห  เมเซนไคม์บรเวณ  portal tracts  มส่วนสําคัญทําให้  hepatoblasts
                                                     ์
                  ื
                                                                  ิ
                                                          ี:
                ducts)  พัฒนามาจากเซลล์  hepatoblasts  ทอยู่รอบ  ๆ  portal tracts  (periportal hepatoblasts)
                                                                            ี
                                                                                             ี
                          ็
                                                                                 ี
                                       ี
                 พัฒนาไปเปนเซลล์ท่อนํ6าด ในระยะแรกเซลล์ periportal hepatoblasts มการเรยงตัวกันชั6นเดยวอยู่รอบ ๆ
                เมอทารกในครรภ์อายุประมาณ  8  สัปดาห  เมเซนไคม์บรเวณ  portal tracts  มส่วนสําคัญทําให้  hepatoblasts
                                                                 ิ
                  ื
                  :
                                                     ์
                                                                                    ี

                                                                                            ี
                          ็
                                                                            ี
                พัฒนาไปเปนเซลล์ท่อนํ6าด ในระยะแรกเซลล์ periportal hepatoblasts มการเรยงตัวกันชั6นเดยวอยู่รอบ ๆ
                                                                                ี
                                       ี



                    โดยท่อนํ6าดภายนอกตับ และถุงนํ6าดพัฒนามาจาก pars cystica และ stalk ของ hepatic diverticulum ซง stalk   3

            4        โรคตับในเด็ก



                                            Ductal plate                  Ductal plate remodeling
              pthaigastro.org


                                           Ductal plate                   Ductal plate remodeling
                                                    PV

                    Myofibroblasts                 PV

                                                    HA
                  Myofibroblasts
                                                                                       ข



                                 ก
                                                   HA
                                   Periportal hepatoblasts
                                                                                          ์

                                                                                      ข   เมเซนไคม
                           ก
                                   Periportal hepatoblasts                      เมเซนไคม
                                                                                         ์
                                                            ท่อนDาดี
                                                        ํ

                                                           ท่อนDาดี   Portal tract
                                                       ํ
                                                             Portal tract
                                                                   HA
                                                                   HA
                                                                   PV
                                              ค
                                                                   PV
                                             ค                เซลล์ตับ
            รูปที่ 1.2  การพัฒนาของท่อน�้าดีในตับ (ดูรูปสีหน้า 339)  เซลล์ตับ

                     ก) Ductal plate ในเมเซนไคม์ล้อมรอบแขนงของหลอดเลือดด�าพอร์ทัล (PV)
                 รูปที$ 1.2 การพัฒนาของท่อนํ6าดีในตับ (ดูรูปสีหน้า ??)
                     ข) การปรับรูปแบบ (remodeling) ของ ductal plate กลายเป็นเรียงตัว 2 ชั้น ซึ่งมีช่องอยู่ภายใน
                                           ี
                รูปที$ 1.2 การพัฒนาของท่อนํ6าดในตับ (ดูรปสหนา ??)
                                                   ู
                                                         ้
                                                      ี
                     ค) Portal tract ซึ่งประกอบด้วยแขนงของหลอดเลือดแดงเฮพาติค หลอดเลือดด�าพอร์ทัล และท่อน�้าดี
                        HA, hepatic artery; PV, portal vein
                 เอนไซม์ตับ ได้แก่ glutamate dehydrogenase     α-Fetoprotein  (AFP)  ถูกสังเคราะห์จาก
                                                               ์
            (GLDH), aspartate aminotransferase (AST),  เซลลตับของทารกในครรภ์ (fetal hepatocytes) เรม
                                                                                                    ่
                                                                                                    ิ
            phosphoenolpyruvate carboxykinase (PEPCK),  ตั้งแต่ 25-30 วันหลังปฏิสนธิ รวมทั้งถูกสังเคราะห์
            alanine aminotransferase (ALT) และ aldehyde  จากผนังของถุงไข่แดงและเซลล์เน้อเย่อบุผิวของ
                                                                                            ื
                                                                                        ื
            dehydrogenase (ALDH) ถูกกระตุ้น (induced)  ลาไส้ ระดับ AFP มีค่าสูงสุดในช่วงปลายไตรมาส
                                                           �
                            ิ
                     ิ
                           ิ
            เมือแรกเกด ปฏิกรยาในการควบค่ (conjugation  แรก  ในทารกเกิดครบก�าหนดปกติอาจมีค่าสูงถึง
              ่
                                         ู
                                                      ุ

            reactions)  ส่วนใหญ่พัฒนาสมบูรณ์ภายในอาย  100,000 นาโนกรัม/มล. ระดับ AFP จะลดลงเท่ากับ

            2  สัปดาห์  แต่เอนไซม์  uridine  diphosphate  ผู้ใหญ่เมื่ออายุประมาณ 1 ปี ทารกแรกเกิดมีระดับ
                                           ั
            (UDP)-glucuronyltransferase จะพฒนาสมบูรณ์     อัลบูมินใกล้เคียงกับผู้ใหญ่ แต่มีปริมาณและการ
                                                                                          ่
            เมื่ออายุ 2 ปี เอนไซม์ในกลุ่ม cytochrome P450  ท�างานของปัจจัยการแข็งตัวของเลือดต�า ท�าให้ทารก
            ชนิด CYP 3A7 เร่มมีการท�างานได้เร็วกว่า CYP  แรกเกิดมีความเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกและจ�าเป็น
                             ิ
            1A2 และ 3A4                                   ต้องได้รับวิตามินเคเมื่อแรกเกิด
                        8
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19