Page 208 - Liver Diseases in Children
P. 208

้
                     โรคตับในเด็กพันธุกรรมของไวรัสตับอักเสบซี ประกอบด้วย 5¢ untranslated region (UTR), 3¢ UTR
            198    โครงสรางทาง
                             ้
                                                 ั
                                                    ู
                                                               ้
                         ้
            และยีนซึIงทําหนาทีIสรางโปรตีนต่าง ๆ ของไวรส (รปทีI 10.8) หนาทีIของโปรตีนเหล่านี3แสดงในตารางทีI 10.5














            รูปท 10.8 ลักษณะโครงสรางทางพันธกรรมของไวรสตับอักเสบซี
                                                      ั
                                  ้
                                           ุ
                ี
                7
            รูปที่ 10.8 ลักษณะโครงสร้างทางพันธุกรรมของไวรัสตับอักเสบซี
            IRES, internal ribosomal entry site
                      IRES, internal ribosomal entry site

                                                               ิ
                         ้
                         ั
                               (* ไดรบความอนุเคราะห์รูปจากศาสตราจารย์นายแพทย์พิสฐ ตั3งกิจวานิชย์)
                        (* ได้รับความอนุเคราะห์รูปจากศาสตราจารย์นายแพทย์พิสิฐ ตั้งกิจวานิชย์)

            เซลล์ตับ positive sense RNA strands จะถูกหุ้ม  ตัวเหลืองร่วมกับตรวจเลือดพบค่า ALT สูงพบเพียง ์
                                    ่
                     ั
                   ไวรสตับอักเสบซีเขาสูเซลล์โดย E2 glycoprotein ทําปฏิกิรยากับโปรตีนของเซลลซึIงส่วนใหญ่คือเซลล
                                                                                    ์
                                  ้
                                                                  ิ
            ด้วย core protein, E1 และ E2 glycoproteins    ร้อยละ 15-30 ทารกที่ติดเช้อจากแม่และเกิดตับ
                                                                                   ื
                            ้
                                                                                 ้
            ตับ HCV สามารถเขาสู่ลิมโฟไซต์ (lymphocytes) โดยทําปฏิกิรยากับ CD81 จึงทําใหเกิดอาการแสดง
                                                               ิ
                                                          อักเสบจะตรวจพบ HCV RNA ในเลือดได้ไม่นานกว่า
               pthaigastro.org                                                                 ้  ่
                 ปริมาณไวรัสในเลือดไม่สัมพันธ์กับความผิดปกติ
                                                                             ื
                                                             ่
            นอกเหนืออาการทางตับ และ immune dysregulation ในผปวยทีIติดเชื3อ HCV เร3อรง หลังจาก HCV เขาสูเซลล์
                                                                               ั
                                                            ้
                                                            ู
            ของตับ และไม่พบหลักฐานว่า HCV มี cytopathic   6 เดือน ซึ่งส่วนใหญ่จะหายได้เองในวัยทารก
                  I
                  ิ
            ตับจะเรมสรางโปรตีนโดยใช internal ribosomal entry site (IRES) ทีIอยู่ใน 5¢ UTR จับกับ ribosomes ของ
                                   ้
                      ้
            effect ต่อเซลล์ตับ จึงสันนิษฐานว่าการท�าลายตับ ้  ิ การติดเชื้อเรื้อรัง  ้
                                ์
            เซลล์ตับ จากนั3นเอนไซม NS5B polymerase ทําหนาทีIเพิIมปรมาณ RNA genome โดยสราง positive- และ
            เกิดจากการตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน ในการติดเช้อ       การติดเช้อ HCV เร้อรัง คือ การตรวจพบ HCV
                                                     ื
            negative-sense RNA strands ในอัตราสวน 10:1 ก่อนทีI HCV จะถูกปลอยออกจากเซลล์ตับ positive sense
                                              ่
                                                                       ่
                                                                       ื
                                                                               ื
                                ้
            HCV เฉียบพลันถ้ามีการตอบสนองของ virus-specific
                              ้
            RNA strands จะถูกหุมดวย core protein, E1 และ E2 glycoproteins      ่               ้ ื
                                                                 ็
                                                          RNA เปนเวลานานมากกวา 6 เดือน การติดเชอ HCV
                   ปรมาณไวรัสในเลือดไม่สัมพันธกับความผิดปกติของตับ และไมพบหลักฐานว่า HCV มี cytopathic
                     ิ
                                            ์
                                                                      ่
                                             ื
                                        �
            CD8 T-cell อย่างมากจะท�าให้มีการกาจัดเช้อ HCV ได้ดี  เรื้อรังท�าให้เกิดตับอักเสบเรื้อรัง ตับแข็ง และ HCC
            effect ต่อเซลลตับ จึงสันนิษฐานวาการทําลายตับเกิดจากการตอบสนองทางภูมิคุมกัน ในการติดเชื3อ HCV
                        ์
                                       ่
                                                                              ้
            ส่วนผู้ที่มีการตอบสนองของ oligo/mono-specific
                                                             ู้
                                                          ในผใหญ่ แต่ยังมีข้อมูลจ�ากัดเก่ยวกับการด�าเนินโรค
                                                                                    ี
                                                                             ้
                     ้
            เฉียบพลันถามีการตอบสนองของ virus-specific CD8 T-cell อย่างมากจะทําใหมีการกําจัดเชื3อ HCV ได้ดี
            CD4 และ CD8 T-cell ไม่มากจะท�าให้เกิดการติดเชื้อ
                                                          ของการติดเชื้อ HCV เรื้อรังในเด็ก ทารกที่ติดเชื้อ
            ส่วนผทีIมีการตอบสนองของ oligo/mono-specific CD4 และ CD8 T-cell ไม่มากจะทําใหเกิดการติดเชื3อ HCV
                 ้
                 ู
                                                                                    ้
            HCV เร้อรัง ผู้ที่มี single nucleotide polymorphism
                  ื
                                                          จากแม่ในระยะก่อนคลอดหรอแรกเกดจะเกิดการ
                                                                                   ื
                                                                                          ิ
            เร3อรัง ผทีIมี single nucleotide polymorphism (SNP) บริเวณยีน IL-28B (IFNl) บนโครโมโซมคู่ที 19 มี
                  ู
                                                                                           I
             ื
                  ้
            (SNP) บริเวณยีน IL-28B (IFNλ) บนโครโมโซมคู่ท
                                                      ่
                                                      ี
                                                                  ื
                                                                                     46
                                                                  ้
                                                                          ึ
                                                                       ู
                                                                     ั
                                                               ้
                                                               ื
                                                          ติดเชอเรอรงสงถงร้อยละ  80   การศึกษาของ
                                      ้
                                                                   ้
            โอกาสสูงทีIจะกําจัดเชื3อ HCV ไดเอง และจะตอบสนองต่อการรกษาดวย interferon โดยเฉพาะในผทีIติดเชื3อ
                                                              ั
                                                                                           ู
                                                                                           ้
            19 มีโอกาสสูงที่จะก�าจัดเชื้อ HCV ได้เอง และจะ  European Paediatric HCV Network ในเด็กที่ติด
            จีโนไทป 1 ซึIงเปนชนิดทีIรักษายาก
                  ์
                         ็
            ตอบสนองต่อการรักษาด้วย interferon โดยเฉพาะ    เช้อ HCV จากแม่จ�านวน 266 คนพบว่าเด็กสามารถ
                                                            ื

            ในผู้ที่ติดเชื้อจีโนไทป์ 1 ซึ่งเป็นชนิดที่รักษายาก  กาจัดเชอได้เอง  (spontaneous  clearance)
                                                                 ้
                                                           �
                                                                 ื

            อำกำรทำงคลินิก                                ประมาณร้อยละ 21-25  การศึกษาที่ติดตามเด็กที่
                                                                              47
            การติดเชื้อเฉียบพลัน                          ติดเชื้อ HCV จากแม่ไปเป็นเวลา 10-20 ปี พบว่า
                   7 การติดเชื้อ HCV เฉียบพลัน คือ การพบมีตับ
              ตารางที 10.5 ยีน และหนาทีIของโปรตีนทีIสรางโดยไวรัสตับอักเสบซี (ดัดแปลงจากเอกสารอางอิงทีI 2) 5 เป็น
                                                                                      ้ และร้อยละ
                                                ้
                                 ้
                                                          ร้อยละ 5-12 มีพังผืดในตับ
            อักเสบภายใน 6 เดือนหลังได้รับเช้อร่วมกับตรวจพบ   ตับแข็ง  ยังไม่มีรายงานทารกที่เป็นตับวายเฉียบพลัน
                                        ื
                                                                48,49
            HCV RNA ผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่มีอาการ ส่วนอาการ   จากการติดเชื้อ HCV
   203   204   205   206   207   208   209   210   211   212   213