Page 39 - Liver Diseases in Children

�
การตรวจทางชีวเคมีและการทางานของตับ 29

pthaigastro.org
ปัจจัยกำรแข็งตัวของเลือด Factor VII มีค่าครึ่งชีวิตสั้นที่สุดประมาณ 6
ชั่วโมง ดังนั้นการตรวจ PT จึงมีประโยชน์ช่วยบอก
การห้ามเลือด (hemostasis) ผิดปกติพบได้บ่อย
่
ั
1
ในผู้ป่วยโรคตับ ซึ่งมีสาเหตุหลายประการ ได้แก่ หน้าทีในการสงเคราะห์ของตับในโรคตับเฉียบพลัน
• ตับสร้างปัจจัยการแข็งตัวของเลือดลดลง มักใช้ในการพยากรณ์โรคในภาวะตับวายเฉียบพลัน
ี
�
�
เช่น factor V, VII, IX, X และ XI รวมทั้ง แต่ค่า PT ไม่มีความแม่นยาในการทานายความเส่ยง
prothrombin และ fibrinogen ของภาวะเลือดออกในผู้ป่วยโรคตับเนื่องจากเป็น
�
• ขาดวิตามินเค ในผู้ป่วยโรคตับมักเกิดจาก การวัดการทางานของ procoagulant clotting
�
การดูดซึมไขมันบกพร่อง factors เท่านั้น แต่ไม่สามารถวัดการทางานของ
• ภาวะ dysfibrinogenemia anticoagulants เช่น protein C และ antithrombin

• Fibrinolysis เพิ่มขึ้น เนื่องจากมีการสร้าง ซึ่งมีการสร้างลดลงในผู้ป่วยโรคตับ
α -plasmin inhibitor ลดลง International normalized ratio (INR)
2
• Disseminated intravascular coagulation เป็นการตรวจเพ่อเทียบมาตรฐาน (standardize)
ื
• เกล็ดเลือดต�่าจากภาวะ hypersplenism การวัด prothrombin time ซึ่งใช้ thromboplastin

Prothrombin time (PT) ในการตรวจ มีประโยชน์ช่วยลด interlaboratory
variability โดยค�านวณจากสูตร
การวัด PT เป็นการวัดอัตราการเปลี่ยน International normalized ratio = [patient
prothrombin เป็น thrombin ซ่งต้องอาศัยวิตามินเค PT/mean control PT] ISI
ึ
ในกระบวนการ gamma carboxylation ของ factor (ISI = international sensitivity index)
II, VII, IX และ X ทารกปกติมีค่า PT ยาวกว่าผู้ใหญ่ การใช้ค่า ISI ในการคานวณค่า INR จะมีความ
�
ื
เน่องจากมี vitamin K-dependent factors น้อยกว่า ถูกต้องสูงในผู้ป่วยที่ใช้ยา warfarin แต่ไม่เหมาะกับ
ผู้ใหญ่ ภาวะที่พบ PT ยาวกว่าปกติ ได้แก่ โรคตับ ผู้ป่วยตับแข็ง ผู้เชี่ยวชาญเสนอว่าควรใช้ค่า ISI ที่
ขาดวิตามินเค warfarin และ consumptive ได้จากผู้ป่วยโรคตับเป็น control ในการค�านวณค่า

coagulopathy การให้วิตามินเคฉีดเข้าหลอดเลือด INR ของผู้ป่วยตับแข็ง 16
ด�าจะแก้ไข PT ได้อย่างน้อยร้อยละ 30 ภายใน 24
ช่วโมงถ้าสาเหตุเกิดจากการขาดวิตามินเค ผู้ป่วย ไขมันและ lipoproteins
13
ั
โรคลาไส้อาจมีการขาดวิตามินเคได้ด้วยเช่นกัน ชนนิกานต์ ตับมีบทบาทส�าคัญในการสร้างและ degrade
�
วิสูตรานุกูลและคณะจากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ lipoproteins ระดับคอเลสเทอรอล และ phospholipids

รายงานการดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมันบกพร่อง ที่สูงขึ้นในภาวะน�้าดีคั่ง (cholestasis) เกิดจากการ
จากการเกิด small intestinal bacterial overgrowth ท้น (regurgitation) ของ phospholipids จากน�้าดี
ในผู้ป่วยเด็กที่มีการอุดก้นของดูโอดีนัมเป็นเวลานาน เข้าสู่กระแสเลือด ส่งผลให้มีการสร้างคอเลสเทอรอล
ั
ี
้
่
้
่
15
และมีจ�้าเลือดตามร่างกายเป็น ๆ หาย ๆ ในตับเพิมขึน ซึงคอเลสเทอรอลนถูกขนส่งในเลือด