Page 54 - AWM 23DEC2017
P. 54
Edishon Pasku 2017 7
Edishon Pasku 2017
Edishon Pasku 2017
Edishon Pasku 2017
Edishon Pasku 2017
Stampianan edukativo tokante nos flora
a di lamentá ku e konosementu di nos flora i founa
Tlokal ta bai pèrdí. Flora ta referí na nos palu i
matanan, founa ta referí na nos bestianan tantu riba
tera komo den laman. Muchanan di awendia,
hóbennan i asta adultonan entre 20 pa 40 aña. Mi ta
ripará esaki den kaminatanan edukativo ku mi sa
organisá den naturalesa boneriano. Saber di nos flora
i founa ta hopi pober.
Skirbí pa: Bòi Antoin Nos mucha i hóbennan di
Tuma por ehèmpel nos awendia tin otro interes. Nan
paranan. Tempu ku mi taba- ta biba den era digital.
ta na skol di frater, St. Domi- Henter dia ku telefòn sabí
nicusschool, tabatin un (smartphone) den man,
plachi grandi ku foto di e laptop i tablet. Parse ku nan
paranan di mas konosí den no tin otro interes mas.
nos naturalesa, manera
barika hel, chuchubi, trupial, IDEA BRIANTE Cruz. i flor nobo. E ta krese riba Ixora coccinea
totolika, yiwiri etc. Algun siman pasá un henter e isla (Aruba), na Strea di Venezuela ta bin
Di mes for di tempu ku inisiativa na Aruba a kapta FRANGIPANI unda ku ta. Su sumpiña por for di e parti sur di India i Sri
nos tabata lanta komo mi atenshon. Dia 31 di Plumeria rubra kousa un hinká masha Lanka i a bira un di e ma-
mucha mi mayornan tabata òktober 2017, Post Aruba Frangipani ta krese den desagradabel ku por oka- tanan ku ta floria den hopi
siña mi identifiká e paranan N.V a emití un serie nobo di un klima kayente i seku ku shoná iritashon i tambe in- hardin i paisahe na Aruba.
ku tabata frekuentá nos stampia titulá ‘Flora 2017’. algun yobida moderá mane- flamashon di kueru. Des- E flornan chikitu den koló
kurá. Di mes tambe nan E serie ta konsistí di 8 ra esun di Aruba. pues di un periodo largu di skarlata kòrá ta krese na
tabata siña bo identifiká un stampia balorá na 50 sèn, E ta un palu fásil pa sekura, un áwaseru inespe- bòshi rondó i ta floria kasi
totèki, lurun, kolebra di plata, 90 sèn, 130 sèn, 135 sèn, kultivá i ta adaptá su mes na rá por hasi ku e tuna aki ta henter aña. Fuera di e koló
kolebra di mespel, blousa- 200 sèn, 220 sèn, 305 sèn i mayoria di sorto di suela. E produsí e flornan di mas komun di skarlata, bo ta
na, waltaka òf kaku, etc. 320 sèn, ku ta yega na un tin su temporada di floria i bunita ku bo por imaginá bo hañ’é tambe den kolónan
Tambe insektonan manera preis total di Afl. 14,50 i e ta bo por mir’é hopi biaha den den koló hel. hel, ros, oraño i blanku.
mamondènguè, yeye, mari- kompañá pa su ‘ènvelòp di e hardinnan na Aruba. Asina
bomba, chupachupa, ba- promé dia di emishon’, ku ta ku un taki kibra, lechi ta lèk SHOSHORO MATA DI LECHI
katòr... kosta Afl. 17,50. for di dje. Passiflora foetida Calotropis procera
E piskánan di mas ko- E diseñonan p’e stampia E flornan ta krese den E nòmber na latin ‘Pas- Mata di lechi original-
nosí tambe nos tabata sa. aki ta un kreashon di Nigel forma di un bukèt rondó i e siflora foetal’ pa shoshoro mente ta bini di Nort Afrika,
E muchanan lantá kantu di Matthew i e stampianan ta kolónan ta varia den blanku, (na Boneiru shoshori i na Palestina i henter e faha
playa, manera Playa Pabou imprimí na Johan Enschedé ros, fuksia i kòrá. Nan ta Kòrsou korona di La Bírgen) tropikal eibanda. El a adaptá
i Playa Pariba, tabata kono- Security Print. kontené algun komponente ta nifiká literalmente flor su mes na e klima di Aruba i
sé hopi mas piská ku nos E serie di stampia tabata aktivo medisinal. stinki. E mata eksótiko i bo por hañ’é tur kaminda
ku a lanta den Antriol. Di otro optenibel entrante 31 di Nan ta uza e lechi pa tra- medisinal aki ta krese den riba e isla. E mata aki ta
banda nos konosementu di òktober 2017 n’e diferente ta piká di maribomba, abe- mondi kasi riba henter e isla. karga su nòmber na papia-
flora i founa di riba tera ofisinanan di Post Aruba, ha i lisimbein. Ta eksistí alrededor di 500 mentu, danki na e fruta di e
tabata mihó ku e muchanan respektivamente na Oran- espesie di e famia Pas- mata ku ta kontené un lechi
di kosta. jestad, San Nicolas i Sta. BONCHI DI KABAI sifloraceae. Su flor, ku ta venenoso. E ta duna un
Erythrina velutina floria solamente un biaha pa fruta koló bèrdè yen di aire,
Bonchi di kabai ta ori- dia, ta fasinante pa su prinsipalmente ku fibra i
ginalmente di Sur Amérika i aparensia, tamaño i kom- simia. Na Aruba, e bichi di e
nan a hib’é pa Caribe. E ta plehidat i tin un nifikashon barbulèt monarka ta ali-
krese bira un palu grandi ku simbóliko pa rekonosimentu mentá su mes ku e blachi
takinan kòrtiku di pino ku ta di e storia di krusifikashon. di e mata di lechi promé ku
floria huntu den tròshi grandi E flornan ta bin den tur sorto e ta someté su mes na su
den temporada seku. E koló di koló biña i ta varia te na metamorfósis.
di e flornan ta oraño, peach un koló bèrdè dòf.
i kòrá. E palunan aki tin HUBADA
mester di sufisiente awa pa BEYÍSIMA Acacia tortuosa
nan por sobreviví, pero ora Antigonon leptopus Bo ta haña hubada (wabi
ya e ta un palu adulto, e ta Beyísima ta krese rápi- na Kòrsou) den un habitat
eksigí ménos kuido i e por damente pa medio di su tropikal i den desierto. P’esei
sobreviví durante tempora- takinan. Despues di un e palu di sumpiña aki ta
da seku. Tin biaha nan ta temporada di áwaseru, e ta krese fásilmente na Aruba.
uza e kaska di palo komo krese bai riba otro mata, E tin tròshi di flor chikitu sua-
remedi. palu i te hasta riba kuránan ve den forma rondó ku ta
pa forma un deken di flor varia di koló hel pa oraño,
TUNA den koló ros. E flornan ta blachinan chikitu ku ta keda
Opuntia wentiana aparesé na bòshi den ko- bèrdè, sumpiñanan grandi i
Tuna ta un espesie di lónan ros òf blanku. Beyí- brutu na par, serka di e
kadushi ku ta krese den sima ta karga e nòmber blachinan. Te hasta kabritu
segmento i tin sumpiña popular tambe di ‘coral di ta nenga e blachinan, pa
grandi. E segmentonan ta wijndruif’ (Aruba). miedu di e sumpiñanan.
na takinan outéntiko ku e Hubada ta floria i e tin fruta
kapasidat pa produsí blachi STREA DI VENEZUELA durante henter aña.