Page 5 - HOH
P. 5
6 LOCAL AWEMainta Diahuebs, 23 October 2025
Para banda di amigo y famia
cu ta lucha cu auto-lesion
E ta un di e berdadnan mas doloroso pa descubri: Un hende cu bo ta stima ta
haciendo su mes daño. Sea ta un yiu, un ruman, un amigo, of un pareha — e
momento cu bo descubri esey, algo den bo ta kibra. Bo prome instinto por ta
miedo, rabia, of confusion. Pero bou di tur esey generalmente tin un pregunta
profundo y doloroso: Con mi por yuda — sin haci’e pio? Cuminsa pa suavisa bo preguntanan. “Bo ta
okay?” por sinti bashi. Enbes di esey, purba: “Mi
Auto-lesion (self-harm) no ta trata di busca atencion of rebeldia. Hopi biaha e ta a ripara cu bo ta pasando den dificultad. Mi t’ey
un intento priva y desespera pa maneha un dolor emocional inmenso. Pa algun, pa bo, ora cu bo ta cla.” Evita di culpa, keda den
e ta e unico manera cu nan sa con pa sinti algo ora tur otro cos ta sinti morto. Pa shock, of duna ultimatum. Hasta cu e miho inten-
otronan, e ta un forma di castigo impulsa pa odio propio, berguensa, of trauma. cion, bisando cosnan manera “Dicon bo ta haci
E no ta un fase. E no ta un tendencia. E ta un grito — no semper pa ayudo, pero esaki?” of “Kico mi a haci robes?” por haci nan
pa alivio, pa control, pa desahogo. berguensa mas profundo.
Pa famianan: Scucha atraves di e miedo En bes di esey, traha espacio pa e dolor. Sinta
Como un mayor of cuidado, bo instinto por ta pa controla e situacion — kita den silencio cu nan. Laga nan sa cu bo amor no
obhetonan skerpi, lock porta, of exigi contesta. Pero e cos di mas poderoso cu ta condicional na nan curacion — cu bo no ta bay
bo por ofrece no ta control — e ta conexion. laga nan.
Y si, encurasha ayudo profesional. No pa “drecha”
nan, sino pa sostene nan. Terapista, consehero, of
servicionan di salud mental ta ofrece hermentnan
cu famia hopi biaha no por. Si nan ta resistente,
keda suave. Ofrece pa bay cu nan. Laga nan dirigi.
Pa amigonan: Presencia riba conseho
Si un amigo confia bo tocante auto-lesion, sa
esaki: El a tuma un curashi inmenso. No hala atras
di dje. Bo no mester tin e palabranan corecto. Bo
djis mester ta presente.
Bisa cosnan manera, “Danki pa confia mi,” of “Bo
no tin cu pasa den esaki bo so.” Evita di reacciona
cu panico of lastima. Nan no ta fragil — nan ta
cargando un dolor cu nan a sconde pa hopi tempo.
No purba di bira nan terapista. Esey no ta bo rol.
Pero bo por sugeri suavemente pa papia cu un
hende — y ofrece pa yuda nan haya e persona
corecto. Y si nan bida ta parce di ta na peliger,
bisa un hende. Esey no ta traicion. Esey ta cuido.
Cuida sin perde bo mes
Apoya un hende cu ta pasa den auto-lesion ta pisa.
Bo por sinti bo sin poder, frustra, of cu miedo. Ta
okay pa admiti esey. Abo merece sosten tambe.
Papia cu un terapista, un adulto di confiansa, of
un grupo di sosten. Mustra interes profundo no ta
nifica carg’e bo so.

