Page 37 - 1376

1.4.2. Ruhbilimsel Yaklaşım:

Çocuk resimlerini yansıtmacı yaklaşımlarla açıklayan kuramların başında
Sigmund Freud tarafından geliştirilen psikoanalitik kuram gelir. Sigmund Freud’ un

geliştirdiği psikoanalitik kuramın resim yapma bakış açılarından birisi de
bilinçaltındaki istek ve duyguların resimlerde yansıtıldığıdır. Psikoanalitik kuram

resimlerin bastırılmış duygularla katharsis sağlayabileceğini belirtir.

Çocuk resimlerinde ruhbilimsel yaklaşım çocuğun iç dünyasına yolculuğunu
konu alır. Resimlere klinik açıdan bakıldığında ruhsal bozuklukların tanımasında

önemli bir araçtır. Terapistler çocuğu tanıma sürecinde bu anlatım aracını çocuğun iç

dünyasını yöneten bir araç olarak değerlendirir. Çünkü resimler çocuk için oyun
olarak algılanır ve kolay bir faaliyettir. Resimler çocuk ile ilgili bilginin tüm

doğallığıyla ortaya koyulmasına olanak sağlar. Çocuk resim yaparken oyun oynar ve
bu oyun sırasında duyguları gerçektir. Resim yoluyla bilinçdışı duygularını çok rahat

yansıtabilir. Resimler sadece düşünce içeriğini yaşantıyı sosyokültürel hikâyeyi
yansıtmayarak duyguları konuşmak için de en etkili araçtır (Yavuzer, 2016) .

Sigmund Freud’a göre çocuğun çizimleri bilinçaltındaki istek ve korkulardan

etkilenir. Hammer, evdeki tartışmalardan, huzursuzluklardan yıpranmış küçük bir
kızın çizimini örnek belirterek gösterir. Bu huzursuzlukları evlerinin bacasından

yükselen siyah dumanlarla yansıtır. Duyguların bu şekilde dışa vurulması duygu

düzeninin ölçülebilmesi için çocuk çizimlerinin kullanabileceğini yaratmıştır.
Psikoanalitik kurama göre bilinçaltında yatan istek ve duygular resimlerde gizli

şekillerde olsa da yansıtabileceği belirtir. Resmi yapan kişi katharsis yaşar. Freud’un

kuramında yansıtma bir savunma mekanizmasıdır. Freud’a göre sanat eserleri onları
yapanların kişiliğini yansıtır. Çocuk çizimlerindeki sembolik yaklaşım resimleri

üzerindeki işaretlerin incelenmesidir. Çocuklar bazı resimlerinde sembolik olan o
nesneyi tanımlarlar. Resim yalnızca karakteri değil geçmişteki yaşanmış öğeleri de

içeren tam bir kişilik yansımasıdır ( Yavuzer, 2016) .

Goodman ve Sully gibi araştırmacılar çocuğun resimlerinde objenin sembolik
yansıtmasını resmettiğini belirtir. Aynı şekilde çizilen resimler nesnelerin

görüntüsünü aktarmayı değil görsel ve duyusal deneyimleri birlikte üreten bir sembol
üretmektir. Çizimin amacı çocuğu tatmin edecek bir şekilde sembolize edilmesidir.

Bu nedenle çocuk çizimlerinde iç dünyasının onarımı için bir sebep gizlidir (Özlü,

2015).

24