Page 11 - 09153309_okumakulturu_kulturveedebiyatbulteni
P. 11
KÖKLERİN İZİNDE: AHİLİK KÜLTÜRÜ / VESSELAM GAZETESİ ÖZEL SAYI 3 AHİLİK KÜLTÜRÜ
Ahilikte Eğitimin Türleri ve Metotları
1.MESLEKİ EĞİTİM
Ahi birliklerinde mesleki eğitim iş başında uygulamalı Ahilik kurumunun meslek eğitiminde uyguladığı iki metot
olup, kalfalar ve ustalar tarafından verilirdi. Mesleki vardır:
eğitimle genel eğitimi ve içtimai hayatı bütünlük a. Tedric Metodu: (Tümevarım):
içerisinde ele alan Ahi birliklerinde, bir gencin meslek Çıraklığa alınan bireye meslek bilgiler; beceriler ve
hayatının ilk kademesi yamaklıktır. En az 10 yaşında olan hünerler, basitten karmaşıklığa, kolaydan zora doğru
çocukların velisi tarafından ustaya bir sanat öğrenmek uzanan bir süreçte kazandırılmaya çalışılarak
maksadı ile verilmesi ile yamaklık dönemi başlardı. İlk öğretilmiştir. Bu yöntem ile işyerine giren çırak, işyerinin
zamanlar esnaf yamaklarının ve çıraklarının okuyup en basit işinden başlatılmış ve sonra bunları öğrendikçe
yazmalarına hususi itina gösterilirdi. daha ağır işler verilerek onun işinde olgunlaştırılmasına
zemin hazırlanmıştır; böylece bu yöntemin uygulanması
Yamaklar iş yerinde mesleki eğitim görürken ocaklarda ile zamanla çırak sanatını sevmiş ve onu benimsemiştir.
dini ve sosyal bilgileri alarak eğitimlerini bir bütünlük Meslekî eğitimde, çırağa yetenekleri belirli sıra ile
içinde devam ettirirdi. Ahi birliklerine yeni katılanlara kazandırılmış ve bunların kazanılıp kazanılmadığı sürekli
öncelikle teşkilatın adap ve erkânı öğretilirdi. bir denetim altında tutulmuştur.
Her şeyden önce birer terbiye ocağı olan ocaklarda b. İşbaşında Eğitim Metodu (Usta Çırak Eğitimi):
okuryazarlık eğitimi de yapılır; dini ve ilmi bilgiler Ahiliğe yeni giren kişiler üye olmasının yanında ayrıca
verilirdi. Edebiyat, Kuran-ı Kerim, Türkçe, Arapça, çırak sınıfından sayılmış ve bir ustanın yanında bir sanat
dillerinin öğretilmesinden başka güzel yazı yazma, musiki öğrenmeye çalışmıştır. Günümüz Mesleki Eğitim
dersleri de verilirdi. Ocaklarda gençlere bu eğitimleri Merkezleri ve Mesleki Teknik Anadolu Liseleri stajyer
veren kişilere "Muallim Ahi" veya "Emir" denirdi. Büyük uygulamalarında olduğu gibi çırak, ustasını gözleyerek
şairimiz Baki, saraç (koşum ve eyer takımları yapan) işin yapılışının nasıl olduğunu öğrenmiş ve zamanı
çırağı iken böyle bir eğitimden geçmiştir. geldiğinde onu sanatına uygulayabilmiştir.
SAYFA 11
Karşıyaka Hacı Fatma Bodur Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Tarih Bülteni

