Page 77 - 60 nam chu nghia & noi niem
P. 77
60 NĂM, CHỮ NGHĨA VÀ NỖI NIỀM LÊ TRÚC KHANH
tiếng khắp miền Nam. Nơi đó, “con rồng vàng Đồng Nai” Bùi Hữu Nghĩa
đã từng cất cao chén rượu, ngẩng nhìn trăng để ngâm lên những câu thơ
chính khí :
“Râu tóc xúi ta già
Lòng dạ khó bày ra
Đường đời bùn nước đầy,
Uống rượu rồi ta ca...”
(T.N. phóng dịch)
Không phải vô tình mà người xưa đã đặt cho nơi đây cái tên Bình
Thủy - Long Tuyền. Bình Thủy : một dòng sông hiền hòa, sóng lặng gió
êm, nơi bến đỗ của khách thương hồ, hay là nơi nước bèo gặp gỡ ? Long
Tuyền - suối rồng - là để chỉ một dòng sông. Đó là con rồng nằm miệng
ngậm trái châu là Côn Sơn, hai chân trước là rạch Ngã Tư Lớn và Ngã Tư
Bé ngang nhau; hai chân sau là rạch Miễu Ông và rạch Cả Tắc; còn đuôi
rồng là nhánh sông nằm vắt ngang qua xã Giai Xuân.
Tôi yêu Bình Thủy trước hết vì cảnh nước bèo tương ngộ ấy, vì đất đãi
người, vì quanh năm quả ngọt trái sai, rợp một màu xanh vô tận. Trên
xứ sở diệu kỳ này nổi bật lên hình ảnh Bùi Hữu Nghĩa với cuộc đời đầy bi
tráng, qui tụ chung quanh là đám “Tao nhân mặc khách” nổi tiếng một
thời.
Bình Thủy còn đẹp vô cùng với lễ hội Kỳ Yên. Nó đâu phải là một vấn
đề mê tín mà mang ý nghĩa truyền thống của dân tộc; một lễ hội Thượng
Điền - Hạ Điền là biểu hiện cuộc sống cần cù, chất phác của địa phương
chuyên về nông nghiệp. Lễ hội Kỳ Yên là một việc ghi nhớ công ơn các
bậc “tiên hiền khai khẩn, hậu hiền khai cơ”, để nhắc nhở con cháu xác
định rõ hơn trách nhiệm của mình trong việc xây dựng quê hương cho
xứng đáng với mồ hôi, công khó của ông cha. Ngày lễ hội ấy của người
dân Bình Thủy - Long Tuyền cũng là dịp nghỉ ngơi chúc mừng nhau vì
được mùa, no ấm.
Trong những đêm tháng 4, ngoài đình rộn ràng sênh phách, người
đi trên đường chen chân không lọt, áo quần còn thơm mùi hồ mới, gặp
nhau nói cười vui vẻ. Không khí còn phấn khởi, hân hoan hơn cả mùa
xuân. Một điều lạ lùng thường trong đêm ấy trời trong trăng sáng, dù có
thể suốt ngày mưa tầm tã. Mấy chục năm sống ở Cần Thơ, tôi đã chứng
kiến những đêm hội tháng Tư đầy nét độc đáo và lạ lùng như vậy.
80