Page 183 - Publicationa15
P. 183
เสรีภาพในการชุมนุมกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตย 175
พระราชก�าหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548
พระราชบัญญัติกฎอัยการศึก พ.ศ. 2457 พระราชบัญญัติการรักษาความมั่นคง
ภายในราชอาณาจักร พ.ศ. 2551 ประมวลกฎหมายอาญา ท�าให้เกิดเสียง
วิพากษ์วิจารณ์จากฝ่ายผู้ชุมนุม นักวิชาการ และประชาชนทั่วไปว่า การน�า
กฎหมายที่มิได้มีวัตถุประสงค์ เพื่อการชุมนุมสาธารณะมาใช้บังคับเช่นที่ผ่านมา
นั้น เป็นอุปสรรคต่อการชุมนุมจนถึงขนาดที่การชุมนุมสาธารณะไม่อาจบรรลุ
ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย นอกจากนี้ ยังส่งผลให้
รัฐและเจ้าหน้าที่ผู้บังคับใช้กฎหมาย ไม่มีแนวทางในการปฏิบัติหน้าที่ที่ชัดเจน
ประการส�าคัญ เจ้าหน้าที่ไม่มีความมั่นใจเพียงพอ ว่าการน�ากฎหมายที่มี
วัตถุประสงค์อื่นมาใช้บังคับในการชุมนุมเช่นที่ผ่านมา ถือเป็นการปฏิบัติหน้าที่
ที่ได้รับการคุ้มครองหรือไม่
จากปัญหาที่กล่าวมาข้างต้น ทุกฝ่ายจึงเห็นพ้องต้องกันว่า
ประเทศไทยควรมีกฎหมายว่าด้วยการชุมนุมสาธารณะขึ้นมาใช้บังคับ และ
ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2536 เป็นต้นมา (ร่าง) กฎหมายว่าด้วยการชุมนุมสาธารณะ
จ�านวนหลายฉบับถูกยกร่างขึ้น และน�าเสนอต่อฝ่ายนิติบัญญัติ แต่จนบัดนี้
ก็ยังไม่มีการประกาศใช้กฎหมายดังกล่าวแต่อย่างใด ดังนั้น ฝ่ายบริหารและ
ฝ่ายนิติบัญญัติจึงต้องตอบค�าถามกับประชาชนและสังคมว่า จะด�าเนินการ
จนมีกฎหมายว่าด้วยการชุมนุมสาธารณะขึ้นมาใช้บังคับเมื่อใด ทั้งนี้ เพื่อก�าหนด
กรอบกติกาที่ชัดเจน ระหว่างฝ่ายชุมนุมสาธารณะว่าตนมีสิทธิอย่างไร มีหน้าที่
ความรับผิดชอบอย่างไร เช่นเดียวกับฝ่ายเจ้าหน้าที่ของรัฐจะได้ทราบถึงกรอบ
ขอบเขตอ�านาจหน้าที่ของตน และไม่ต้องน�ากฎหมายอื่นมาบังคับใช้ โดยเฉพาะ
การประกาศใช้พระราชก�าหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน หรือ
กฎอัยการศึก ซึ่งเป็นกฎหมายพิเศษที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงมิใช่น�ามาใช้กับ
การชุมนุมสาธารณะ และในขณะเดียวกันบุคคลที่สามที่จะต้องใช้พื้นที่
สาธารณะก็ได้ทราบถึงสิทธิและเสรีภาพของตน
10.2 ข้อเสนอแนะ
การตรากฎหมายว่าด้วยการชุมนุมสาธารณะ ต้องเป็นไปตาม
หลักเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญของประเทศไทย บริบทและอัตลักษณ์ของ
_17-0315(141-177)8.indd 175 4/27/60 BE 11:57 AM