Page 293 - Publicationa15
P. 293
การเลือกตั้งเชิงสมานฉันท์กับการพัฒนาประชาธิปไตย 285
การเลือกตั้งเชิงสมานฉันท์กับการพัฒนาประชาธิปไตย
อภิชาต สุขัคคานนท์*
ปัจจัยส�ำคัญประกำรหนึ่งของระบอบประชำธิปไตยคือ กระบวนกำร
เลือกตั้งของประชำชนให้สำมำรถแสดงให้เห็นถึงเจตนำรมณ์ของเสียงข้ำงมำก
และด�ำเนินนโยบำยให้สอดคล้องกับเสียงข้ำงมำกโดยเคำรพเสียงข้ำงน้อย
ควำมส�ำคัญของกำรเลือกตั้งในระบอบประชำธิปไตยเพรำะประชำชนผู้เป็น
เจ้ำของอ�ำนำจอธิปไตย โดยกำรไปใช้สิทธิเลือกตั้งผู้แทนที่มีนโยบำยตรงกับ
ควำมต้องกำรของตนเอง ให้ไปใช้อ�ำนำจอธิปไตยแทนตนด้วยควำมชอบธรรม
เพื่อลดภำวะตึงเครียด ขจัดควำมขัดแย้งหรือกำรสืบต่ออ�ำนำจและเป็นกลไก
ที่ควบคุมให้ผู้แทนที่ด�ำรงต�ำแหน่งจำกกำรเลือกตั้งตระหนักอยู่เสมอว่ำ ต้องมี
ควำมรับผิดชอบต่อประชำชนเพรำะประชำชนเป็นผู้ก�ำหนดอนำคตทำง
กำรเมืองของตนด้วยกำรเลือกหรือไม่เลือกตนกลับมำท�ำหน้ำที่ผู้แทนอีก ดังนั้น
กำรเลือกตั้งจึงมีผลต่อกำรพัฒนำกำรทำงกำรเมือง โดยประชำชนจะส�ำนึกถึง
ควำมจ�ำเป็นในกำรปฏิบัติหน้ำที่พลเมืองซึ่งต้องมีส่วนร่วมในกำรเลือกผู้แทน
เลือกรัฐบำล เลือกรูปแบบและวิธีด�ำเนินกำรปกครอง เลือกนโยบำยสำธำรณะ
เลือกระบบเศรษฐกิจ ซึ่งปัจจัยต่ำงๆ เหล่ำนี้จะเอื้อต่อกำรธ�ำรงไว้และบูรณำกำร
ทำงกำรเมืองที่พึงปรำรถนำและส่งเสริมให้ประชำชนมีส่วนร่วมทำงกำรเมือง
ในระบอบประชำธิปไตย กำรเลือกตั้งจึงเป็นกระบวนกำรทำงกำรเมืองที่ส�ำคัญยิ่ง
ต่อกำรปกครองระบอบประชำธิปไตย ดังนั้นเพื่อให้กำรเลือกตั้งเป็นไปตำม
เจตนำรมณ์ของประชำชนและบรรลุวัตถุประสงค์ของแต่ละประเทศจึงต้อง
พัฒนำปรับปรุงหรือปฏิรูประบบและกระบวนกำรเลือกตั้งให้สอดคล้องกับ
สภำพแวดล้อมทำงกำรเมือง สังคม และเศรษฐกิจ โดยสรุป กำรเลือกตั้งมี
ควำมส�ำคัญดังต่อไปนี้ 1) เป็นกำรเลือกผู้ปกครองหรือรัฐบำลที่จะมำท�ำกำร
* รองประธำนกรรมกำรร่ำงรัฐธรรมนูญ คนที่สอง, อดีตประธำนกรรมกำรกำรเลือกตั้ง, ผู้เข้ำรับกำรอบรม
หลักสูตร “หลักนิติธรรมเพื่อประชำธิปไตย” รุ่นที่ 1 ของส�ำนักงำนศำลรัฐธรรมนูญ
_17-0315(285-305)14.indd 285 4/27/60 BE 11:58 AM
