Page 314 - Publicationa15
P. 314
306 อุดมศักดิ์ นิติมนตรี
ศาลรัฐธรรมนูญกับการสร้างบรรทัดฐานทางรัฐธรรมนูญ
อุดมศักดิ์ นิติมนตรี*
บทน�า
ขออนุญาตเรียนว่าการน�าเสนอนี้ เป็นการน�าเสนอตามแนวทางค�าวินิจฉัย
ศาลรัฐธรรมนูญที่ผ่านมา ภายใต้บทบัญญัติรัฐธรรมนูญปี 2550 ประกอบ
รัฐธรรมนูญปี 2540 เท่านั้นส่วนแนวความคิดและความเห็นทางวิชาการเป็น
ของอาจารย์หลายท่าน เป็นการสรุปรวบรวมจากต�าราหลายเล่มมาน�าเสนอ
เป็นเบื้องต้นดังนี้
การมีส่วนร่วมในกิจการบ้านเมือง ฝรั่งถือว่าเป็นสิ่งที่มีคุณค่าสูงส่งในชีวิต
มนุษย์ ประชาชนต้องมีส่วนร่วมและต้องมีช่องทาง ให้ได้รับรู้การเคลื่อนไหว
ในกิจการบ้านเมือง เพื่อช่วยกันคิด ร่วมกันตัดสินใจ ช่วยกันตรวจสอบการ
ใช้อ�านาจรัฐ และผู้ใช้อ�านาจรัฐต้องค�านึงถึงฝ่ายเสียงข้างน้อย มีหลักประกันให้
ฝ่ายข้างน้อย และกฎหมายต้องชัดแจ้ง
ระบอบประชาธิปไตยเป็นระบอบที่เชื่อในปรัชญาชั้นรากฐาน ที่มองโลก
ในแง่ดีว่าคนทุกคนต้องเป็นคนดี มีเหตุผล มีสติปัญญา มีความรับผิดชอบ จึงให้
โอกาสเลือกตัดสินใจเรื่องการบ้านการเมือง ซึ่งต้องมีเสรีภาพในการแสดงความ
คิดเห็นโต้แย้งกัน และเชื่อว่าคนส่วนใหญ่สามารถเลือกตัดสินใจในทางที่ถูกต้อง
อย่างมีเหตุผลได้ คนส่วนใหญ่ต้องอดทนกับความเห็นของคนส่วนน้อย เสรีภาพ
ในการแสดงความคิดเห็นจึงเป็นไปได้อย่างแท้จริงตราบใดที่คนส่วนน้อยมิได้
ท�าผิดกฎหมายหรือก่อความไม่สงบขึ้น และต้องมีหลักกฎหมายเป็นใหญ่ด้วย
สังคมทุกภาคส่วนทุกฝ่ายต่างต้องปฏิบัติตามกฎหมาย
สรุปแล้วความเชื่อในความดีมีเหตุผลของมนุษย์ ท�าให้ระบอบ
ประชาธิปไตยถือหลักดังนี้
(1) หลักเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น
(2) หลักถือเสียงข้างมาก หรือเสียงส่วนใหญ่
* ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ
_17-0315(306-336)15.indd 306 4/27/60 BE 11:58 AM