Page 36 - Publicationa15

28 กาญจนารัตน์ ลีวิโรจน์

ประชาธิปไตยที่ใครๆ คงอยากเห็น

กาญจนารัตน์ ลีวิโรจน์ *

ประชาธิปไตย
“ประชาธิปไตย” ระบอบการปกครองที่ถือมติปวงชนเป็นใหญ่ การถือเสียง
1
ข้างมากเป็นใหญ่ เป็นสิ่งที่คนส่วนใหญ่เข้าใจ คุ้นเคย และมักจะหยิบยกขึ้น
กล่าวอ้าง ในขณะที่คนอีกส่วนหนึ่งมีความเข้าใจว่า “ประชาธิปไตย” ซึ่ง
2
ประกอบด้วยค�าว่า “ประชา” หมายถึง หมู่คนคือปวงชน กับค�าว่า “อธิปไตย”
3
หมายถึง ความเป็นใหญ่ ดังนั้น ค�าว่า “ประชาธิปไตย” จึงหมายถึง “ความเป็นใหญ่
ของปวงชน” 4
ค�าว่าประชาธิปไตยนี้ไม่ว่าจะมีการให้ความหมายหรือมีความเข้าใจ
เกี่ยวกับค�าค�านี้ไว้อย่างไร ในหลายความหมายนั้นล้วนมุ่งไปสู่ความเป็นจริงที่ว่า
ประชาธิปไตยหมายถึงรูปแบบการปกครองที่ 5
1. เน้นเรื่องสิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาค โดยเน้นให้เห็นถึง

การเคารพสิทธิ เสรีภาพ และความเท่าเทียมกัน ภายใต้กฎระเบียบของสังคม
2. เน้นเจตนารมณ์ของประชาชน คือ เป็นการปกครองของประชาชน
โดยประชาชน และเพื่อประชาชน ผู้น�าทางการเมืองถือเสมือนเป็นตัวแทน
ในการแสดงเจตนารมณ์ของประชาชน รัฐบาลเป็นตัวแทนของพรรคการเมือง
ที่มีเสียงข้างมากหรือได้รับเสียงสนับสนุนเป็นส่วนใหญ่ และเมื่อวาระสิ้นสุดลง
รัฐบาลจะคงอยู่ในอ�านาจต่อไปได้ก็ต้องแสดงให้ประชาชนเห็นว่าสามารถ

สนองตอบต่อเจตนารมณ์ของประชาชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

* ตุลาการศาลปกครองสูงสุด, สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ, ผู้เข้ารับการอบรมหลักสูตร “หลักนิติธรรม
เพื่อประชาธิปไตย” รุ่นที่ 1 ของส�านักงานศาลรัฐธรรมนูญ
1 พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 หน้า 703
2 หมู่คน เช่น ปวงประชา (พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 หน้า 703)
3 อ�านาจสูงสุดของรัฐที่จะใช้บังคับบัญชาภายในอาณาเขตของตน (พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน
พ.ศ. 2554 หน้า 1367)
4 ปรีดี พนมยงค์ “ประชาธิปไตย” เบื้องต้นส�าหรับสามัญชน” http://www.pridiinstitute.com
5 http://www.varinthorn.com/WordPress/?p=21

_17-0315(028-040)2.indd 28 4/27/60 BE 11:53 AM