Page 329 - Jezyk_kluczem_do_kraju_t2_ebook_no security
P. 329
VI. Gramatyka
11. rodzaj skrótowców zależy od ich wymowy (może się ona pokrywać
lub rozmijać z zapisem). jeżeli:
a) kończą się na spółgłoskę, mają rodzaj męski, np. (ten) MEN, ZAIKS;
b) kończą się na -a, mają rodzaj żeński, np. (ta) AK [czyt. a-ka], (ta)
AGH [czyt. a-gie-ha], (ta) Cepelia;
c) kończą się na akcentowane -e, -i, -o, -u, mają rodzaj nijaki, np. (to) PZU.
skrótowce odmieniają się stosownie do rodzaju gramatycznego. jeżeli
rodzaj został ustalony na podstawie wymowy (która nie pokrywa się
z zapisem), wyrazy te mają zawsze liczbę pojedynczą. ewentualne
końcówki w literowcach i głoskowcach dodajemy po dywizie, np. byłam
w ZAIKS-ie. skrótowce wyglądające jak wyrazy (najczęściej skrótowce
mieszane) odmieniamy jak rzeczowniki, np. byłam w Cepelii.
Ważne!
zaimek osobowy ta odmienia się jak przymiotnik, lecz w bierniku liczby po-
jedynczej przyjmuje formę tę, a więc ta miła kobieta – widzę tę miłą kobietę.
forma tą jest poprawna tylko w języku mówionym.
Ćwiczenie 50
Uzupełnij zdania odpowiednią formą (w liczbie i przypadku) wyrazów poda-
nych w nawiasach.
1. Rozmawiałam z tymi . . . . . . . . . . . . . . . (ksiądz) o . . . . . . . . . . . . . . . (chrzest)
Piotrusia.
2. Stłukły mi się . . . . . . . . . . . . . . . . . (szkło) w okularach.
3. To szkoła . . . . . . . . . . . . . . (imię) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (Hugo Kołłątaj).
4. Nie mamy wiele . . . . . . . . . . . . . . . . . (kurczę).
5. W tym . . . . . . . . . . . . . . . . . (las) rosną stare . . . . . . . . . . . . . . . . . (dąb).
6. Zwyczaj ten jest popularny wśród . . . . . . . . . . . . . . . . . (paryżanin).
7. Połóż się na . . . . . . . . . . . . (mata) na brzuchu i machaj . . . . . . . . . . . . (ręce).
8. Obecnie już chyba nigdzie nie drze się . . . . . . . . . . . . . . . . . (pierze).
9. Pojadę na wakacje z moimi . . . . . . . . . . . . . . . . . (brat).
10. Byłam w tym . . . . . . . . . . . . . . . . . (tydzień) już na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(5, imieniny).
11. To student . . . . . . . . . . . . . . . . . (UJ) czy . . . . . . . . . . . . . . . . . (AGH)?
12. Wróciłam właśnie z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (Bieszczady).
13. Byłaś już w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (Zakopane)?
14. Czy znasz legendę o białym . . . . . . . . . . . . . . . . . (orzeł)?
15. W jakiej . . . . . . . . . . . . . . . . . (wiara) się wychowałeś?
329