Page 327 - Jezyk_kluczem_do_kraju_t2_ebook_no security

VI. Gramatyka
8. Biznesmeni dobili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. Najwidoczniej dotknąłeś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. Z wiekiem nabył . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11. Poproszę o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . !
12. Jeżeli boisz się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , zamknij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13. Czy chciałbyś zwiedzić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
14. Spodziewamy się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15. Niestety żałuję . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16. Czy mogłabyś skosztować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
17. Ukrój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
18. Oni naprawdę kochają . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
19. Chodził bez czapki i przez to nabawił się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20. Chyba brakuje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21. Wreszcie dopięłam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22. Nabyłam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4 różNe PrOBLemy Z rZeCZOWNIKamI

1. istotny jest wybór właściwej postaci wyrazu, błędny wybór pociąga za
sobą niewłaściwą odmianę, np. (ta) kontrola (nie: *ten kontrol) czy (te) per-
fumy (nie: *ten perfum). niekiedy wybór innej postaci wyrazu wiąże się
ze zmianą znaczenia, np. (te) lody (np. truskawkowe) – ale: (ten) lód (za-
marznięta woda), (ta) pomarańcza (owoc) – ale: (ten) pomarańcz (kolor).
2. są też rzeczowniki dwurodzajowe, z których każdy ma inne znacze-
nie, np. (ten) profesor – (ta) profesor, (ten) kaleka – (ta) kaleka, (ten) łu-
pież (choroba skóry) – (ta) łupież (grabież).
3. W odmianie niektórych rzeczowników zachodzi alternacja, np.
gwiazda – (o) gwieździe, przyjaciele – (z) przyjaciółmi, imię – (o) imieniu,
kurczę – kurczęcia.
mogą tu wystąpić wymiany samogłoskowe i spółgłoskowe, rozszerze-
nie tematu itd.
4. niektóre rzeczowniki mają dwie formy liczby mnogiej. niekiedy
nie ma między nimi różnicy znaczeniowej, a jedynie stylistyczna,
np. anioł – anioły/aniołowie, czasem jednak różnią się znaczeniem,
np. przewodnik – przewodniki (książki), przewodnicy (osoby). często
w przypadku współistnienia dwóch form z czasem wytwarza się ich
zróżnicowanie znaczeniowe, np. profesor – profesorzy (grzecznościowy
tytuł dla nauczycieli liceum), profesorowie (uniwersyteccy).

327