Page 12 - บทที่6-60
P. 12
จะเห็นว่าโรคของเส้นประสาทบางชนิดสามารถให้ลักษณะทางพยาธิสภาพได้ทั้งส่วนของ axon และ
myelin โดยเฉพาะโรคเบาหวานซึ่งเป็นโรคที่พบบ่อยที่สุดในเวชปฏิบัติ ขณะเดียวกันผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพ
ของเส้นประสาทชนิดใดชนิดหนึ่งเมื่อระยะเวลาผ่านไปก็อาจจะเกิดการเปลี่ยนแปลงของอีกส่วนของพยาธิ
สภาพตามมาได้เสมอ เช่น เมื่อแรกเริ่มมี demyelination ก็จะตามมาด้วย secondary axonopathy หรือ เมื่อ
เริ่มมี axonopathy ก็จะตามมาด้วย secondary demyelination เป็นต้น
ชนิดของโรคเส้นประสาทส่วนปลาย
โรคของเส้นประสาทสามารถแบ่งตามการกระจายของโรคได้ดังนี้
1. แบบเฉพาะที่ (focal neuropathy)
ผู้ป่วยจะมีอาการชาหรืออ่อนแรงของมือหรือขาข้างใดข้างหนึ่งตามการกระจายของ
เส้นประสาทที่มีรอยโรคนั้นๆ ในบางรายอาจมีอาการปวดในต าแหน่งของเส้นประสาทที่มีรอยโรค
สาเหตุเกิดจากเส้นประสาทถูกกดทับ (entrapment neuropathy) ภยันตรายต่อเส้นประสาท (nerve
injury) การขาดเลือดของเส้นประสาท (ischemic neuropathy) เป็นต้น การวินิจฉัยว่ารอยโรคอยู่ที่
เส้นประสาทเส้นใดต้องอาศัยความรู้ทางประสาทกายวิภาคเพื่อท าการตรวจว่าสามารถเข้าได้กับรอย
โรคของเส้นประสาทเส้นใด โดยเฉพาะการตรวจด้วย Focal positive sign โดยการเคาะในต าแหน่งที่
เส้นประสาทถูกกดทับ ผู้ป่วยจะมีอาการปวดเสียวไปตามแนวของเส้นประสาทนั้นๆ เป็นการตรวจเพื่อ
ช่วยยืนยันการวินิจฉัย entrapment neuropathy ได้ดี
Entrapment neuropathy หมายถึงลักษณะความผิดปกติทางกายวิภาคที่มีการตีบแคบของ
ช่องทางที่เส้นประสาทผ่าน ปัจจัยที่ท าให้เกิด entrapment neuropathy ได้แก่ การเกิดพยาธิสภาพ
ซ้ าซ้อนของเส้นประสาทและเนื้อเยื่อรอบๆ และมักพบสัมพันธ์กับอาชีพของผู้ป่วย นอกจากนั้นยังมีโรค
ทางระบบของร่างกายอื่นๆ เช่นโรคเบาหวาน ภาวะไทรอยด์ต่ า หรือโรคทางพันธุกรรมบางชนิด ผู้ป่วยที่
มีการเปลี่ยนแปลงของน้ าหนักที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงอย่างรวดเร็ว เช่น หญิงตั้งครรภ์ซึ่งอาจมีโอกาสเกิด
entrapment neuropathy ได้ง่ายขึ้น ผู้ป่วยควรได้รับการตรวจไฟฟ้าวินิจฉัยเพื่อบอกต าแหน่งและความ
รุนแรงของโรค การรักษาขึ้นอยู่กับต าแหน่งและความรุนแรงของโรค ได้แก่ การลดปัจจัยเสี่ยงของการ
กดทับ การรักษาด้วยการกายภาพบ าบัด การพักการใช้งาน ตลอดจนการผ่าตัดเพื่อคลายพังผืดที่กด
รัดเส้นประสาท เป็นต้น ผู้ป่วยที่มีการ entrapment neuropathy ที่พบบ่อยทางคลินิกได้แก่ Carpal
สราวุธ สุขสุผิว_ภาคการศึกษาที่ 3/2560
