Page 112 - Thai Heritage from Space_ebook
P. 112
15 ํ 00’ N
100 ํ 18’ E
คู-คลอง...เมืองคูคลอง N
“คู-คลอง” เป็นภูมิลักษณ์วัฒนธรรม ภูมิประเทศคนท�ำขึ้น ให้เป็นเส้น
ทำงน�้ำใช้ประโยชน์ในกำรชลประทำน-กำรคมนำคม ลักษณะเป็นคู-คลองลึกยำว 14 ํ 58’ N
อำจมีคันดินปิดกั้นเรียกว่ำ “พนัง” ขนำบข้ำงเดียวบ้ำง สองข้ำงบ้ำง บังคับน�้ำให้ 100 ํ 15’ E 400 m.
ไหลไปตำมแนวคู-คลอง เป็นหลักฐำนแสดงถึงภูมิปัญญำกำรตั้งถิ่นฐำนบริหำร
จัดกำรน�้ำ เพื่อพัฒนำพื้นที่ใช้ประโยชน์ด้ำนเกษตรกรรมท�ำนำ และกำรคมนำคม
เป็นต้น
“เมืองคูคลอง” เป็นภูมิลักษณ์วัฒนธรรมด้ำนกำรตั้งถิ่นฐำนเป็นที่อยู่
อำศัยท�ำกิจกรรมบนสองฝั่งคลอง ที่สร้ำงเป็นเครือข่ำย โดยเริ่มต้นบนทำงน�้ำ
ธรรมชำติ และขุดคูคลองแยกออกเป็นเครือข่ำย ใช้ประโยชน์ในกำรระบำยน�้ำ
และเพื่อกำรคมนำคม และอำจมีกำรสร้ำงก�ำแพงเมือง-คูเมืองล้อมรอบขึ้นภำย
หลัง ตำมช่วงเวลำกำรพัฒนำให้ตัวเมืองขยำยกว้ำงออกไป และเจริญขึ้นเป็นเมือง
ท่ำค้ำขำย ศูนย์กลำงกำรคมนำคมทำงน�้ำ เมืองโบรำณในบริเวณที่รำบเจ้ำพระยำ
ตอนล่ำง ส่วนใหญ่พบเริ่มต้นเป็นเมืองคูคลอง เป็นหลักฐำนให้สรุปได้ว่ำ “เมือง
คูคลอง” เป็นภูมิปัญญำกำรสร้ำงบ้ำนแปงเมือง ที่เป็นมรดกตกทอดเห็นได้บน
ผืนแผ่นดินไทย นับแต่เมืองในอดีตจนถึงเมือง “บำงกอก” กำรสร้ำงบ้ำนแปงเมืองใกล้ชำยฝั่งทะเลแบบเมืองคูคลอง (ชุมชนขนำบน�้ำ)
ยุคต้นของกำรตั้งถิ่นฐำนในที่รำบเจ้ำพระยำตอนล่ำง
เมืองคูคลอง (อินทร์บุรี) 15 ํ 00’ N
อําเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี 100 ํ 17’ E
N
98 98 l 14 ํ 59’ N 200 m.
100 ํ 16’ E
