Page 260 - Thai Heritage from Space_ebook

เมืองโบราณบ้านคูเมือง

เลือกสร้างบนแม่น�้ามูลสายเก่า

เมืองโบราณบ้านคูเมือง ต�าบลคูเมือง อ�าเภอวารินช�าราบ จังหวัดอุบลราชธานี ตั้งอยู่ใน
ภูมิประเทศลานตะพักแม่น�้าบนแม่น�้ามูลเก่า ที่เคยไหลผ่านบริเวณด้านทิศใต้ของแนวปัจจุบัน
ก�าแพงเมือง-คูเมืองสร้างล้อมรอบเนินที่ระดับความสูงจากระดับทะเลปานกลางประมาณ
๑๑๐ - ๑๒๐ เมตร และเป็นบริเวณสันปันน�้าบนแม่น�้ามูลเก่า ด้านตะวันตกระบายผ่านห้วยพับ
ไปลงแม่น�้ามูลที่บ้านท่าลาด อ�าเภอโขงเจียม ด้านตะวันออกระบายผ่านห้วยตองแวดไปทาง
ทิศตะวันออกรวมกับคลองข้าวสารและล�าโดมใหญ่ ลงสู่แม่น�้ามูลที่บ้านท่าช้าง ซึ่งไหลลงสู่
แม่น�้าโขงที่สบมูล ระยะทางห่างจากเมืองโบราณบ้านคูเมืองประมาณ ๗๕ กิโลเมตร ก�าแพงเมือง-

คูเมืองสร้างล้อมรอบเนินชิดขอบที่ราบน�้าท่วมถึงของแม่น�้ามูลเก่า ตรงที่ห้วยพับไหลผ่านเมือง
ซึ่งดัดแปลงเป็นส่วนของคูเมืองด้านทิศเหนือของก�าแพงเมือง-คูเมืองเป็นลักษณะเมืองซ้อน
๒ ส่วน ส่วนที่ ๑ สร้างขึ้นก่อน มีคู ๒ - ๓ ชั้นขุดลึกถึงระดับกักเก็บน�้า มีคันดินยกระดับน�้า
ล้อมรอบเนินที่อยู่อาศัย สร้างขึ้นก่อนสมัยพุทธกาล ส่วนที่ ๒ สร้างขึ้นภายหลัง เป็นคูชั้นเดียว
ขุดลึกถึงระดับกักเก็บน�้า มีคันดินยกระดับน�้า ๒ ข้าง มีแนวเป็นเส้นตรงล้อมรอบบริเวณ
ส่วนที่ ๑ เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ามุมฉาก ขนาดกว้างยาว ๑,๐๐๐ x ๑,๒๐๐ เมตร ด้านตะวันออก
มีคลองขุดระบายน�้าเชี่อมต่อถึงคลองแวดซึ่งระบายน�้าไปทางตะวันออกสู่แม่น�้าโขง 15 ํ 02’ N
104 ํ 33’ E

เมืองโบราณบ้านคูเมือง
อ�ำเภอวำรินช�ำรำบ จังหวัดอุบลรำชธำนี ห้วยพับ

uang Bo Ran
Ban Khu Muang
Built on the old Mun River ห้วยกา

Muang Bo Ran Ban Khu Muang is located in the Khu Muang sub-district,
Warin Chamrap district, Ubon Ratchathani Province. It was built on the
terrace of the old Mun River with surrounding city walls and moats
that were about 110 - 120 meters above mean sea level. Its main feature
was a complex city consisting of two parts. The first part, built before
the Buddhist era, included double or triple moats deep enough
to hold water and earthen dykes constructed for elevating the water level โคกกอง
around dwelling areas. The second part of the city, with an area of
1,000 x 1,200 m was built later and surrounds the first part. It consisted
2
of single moats deep enough to retain water and rectangular earthen dykes
on both sides for water preservation. In the east, a drainage canal 15 ํ 01’ N
was connected to Khlong Waet, which drained water to the Mekong River. 104 ํ 46’ E

246 246 l