Page 280 - Thai Heritage from Space_ebook
P. 280
ขอบปล่องยุบ Caldera
ปล่องภูเขาไฟภูอังคาร
ปราสาทพนมรุ้ง...เป้าสายตาบนปากปล่องภูเขาไฟ
“พิมาย พนมรุ้ง”
“ภูเขาไฟพนมรุ้ง” ตั้งอยู่บนเส้นทางคมนาคมระหว่างเมืองพิมาย
และเมืองพระนคร ประเทศกัมพูชา มีปราสาทพนมรุ้งสร้างบนขอบด้าน
ทิศใต้ของปากปล่องภูเขาไฟ เป็นศาสนสถานที่เคารพบูชาอันส�าคัญ
และเป็นเป้าสายตาของผู้คนสัญจรผ่าน
ปราสาทพนมรุ้ง เป็นโบราณสถานตั้งอยู่บนขอบด้านทิศใต้
ของปากปล่องภูเขาไฟพนมรุ้ง สูงประมาณ ๓๘๓ เมตร ในเขตอ�าเภอ
เฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ สร้างขึ้นในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๕
ตามคติศาสนาฮินดู ลัทธิไศวนิกาย เป็นเสมือนการจ�าลองเทวาลัยที่ประทับ
ของพระศิวะบนยอดเขาไกรลาส พระเจ้าชัยวรมันที่ ๕ (พ.ศ. ๑๕๑๑ -
๑๕๔๔) ทรงสร้างจารึกเพื่อสรรเสริญเกียรติคุณพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ ๒
ผู้เป็นบิดา ต่อมาในพุทธศตวรรษที่ ๑๘ พระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ทรงหันมา (1) (2)
นับถือพุทธศาสนา ลัทธิมหายาน เทวสถานปราสาทพนมรุ้งจึงถูกดัดแปลง
เป็นศาสนสถานในพุทธศาสนา
ในปี พ.ศ. ๒๔๗๙ กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน
ของชาติ และเริ่มบูรณะปราสาทพนมรุ้ง เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๓ ทับหลังนารายณ์
บรรทมสินธุ์ ที่ตั้งเคียงคู่กับปราสาทพนมรุ้งมากว่าพันปี ถูกโจรกรรม
และน�าไปจัดแสดงไว้ ณ สถาบันศิลปะชิคาโก ประเทศสหรัฐอเมริกา
กรมศิลปากรได้เรียกร้องให้มีการส่งคืนทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์
ผ่านกระทรวงการต่างประเทศ และสถานทูตไทยในประเทศสหรัฐอเมริกา
ใน พ.ศ. ๒๕๑๖ และได้รับการส่งคืนน�ามาประดิษฐานไว้ ณ ต�าแหน่งเดิม (3) N
ในวันที่ ๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๑ © GISTDA_2013
ภูเขำไฟพนมรุ้ง อ�ำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ ปรำสำทพนมรุ้ง (1) ปำกปล่องภูเขำไฟ (2) อ่ำงเก็บน�้ำ ภูอังคำรเป็นภูเขำไฟมีปำกปล่องยุบตัว (caldera) และมีภูเขำลูกใหม่เกิดในปำกปล่องเดิม ตั้งอยู่ทำงทิศตะวันตกห่ำงจำกภูเขำไฟพนมรุ้งประมำณ
กลุ่มอำคำรปรำสำทเรียงกันเป็นเส้นตรงสัมพันธ์กับดวงอำทิตย์ โดย หนองบัวรำย (3) ๑๒ กิโลเมตร
ในวันที่ ๓ - ๕ เมษำยน และ ๘ - ๑๐ กันยำยนของทุกปี ดวงอำทิตย์ขึ้น ส่องแสง
ลอดประตูทั้ง ๑๕ บำน ในวันที่ ๖ - ๘ มีนำคม และ ๖ - ๘ ตุลำคมของทุกปี
ดวงอำทิตย์ตก ส่องแสงลอดประตูทั้ง ๑๕ บำน เช่นกัน ภำพจำกดำวเทียมแสดง
ให้เห็นว่ำแนวประตูปรำสำทพนมรุ้งเรียงตัวเป็นเส้นตรงไปยังปล่องภูเขำไฟ
ภูอังคำร (เบี่ยงเบนเล็กน้อย) คล้ำยกับปรำสำทหินพิมำยซึ่งมีแนวประตูเป็น
แกนหลักชี้ตรงไปใกล้เคียงภูอังคำร
266 266 l
