Page 42 - อนัมศึกษา 2
P. 42
๓๖
ปรารถนา เหนือพระมาลาเทิดรูปพระอมิตาภพุทธเจา ประทับอยูในปางเทศนา มี ๖ พระกร พระกร
ขวาบนทรงแสดงทามุทราดำริ เปนสัญลักษณแสดงความเมตตาแกสรรพสัตวทั้งปวง พระกรขวากลาง
ทรงจินดามณี แสดงถึงแกวสารพัดนึกที่จะปลดเปลื้องความทุกข พระกรขวาลางทรงลูกประคำ แสดง
วาทรงโปรดทุกขของบรรดาสัตวเดรัจฉาน ดานพระกรซายบน ทรงแสดงทาบรรพตประชาเปนสัญลักษณ
แหงการบรรลุสมาธิที่ไมหวั่นไหว พระกรซายกลางทรงดอกปทุม แสดงถึงความบริสุทธิ์สะอาดปราศจาก
อบายธรรมทั้งหลาย พระกรซายลาง ทรงกงจักรเปนเครื่องหมายวา สามารถเทศนาอนุตตรโพธิธรรม
ใหผูอื่นบรรลุตาม จากจำนวนพระกร ทั้ง ๖ ของพระจินดามณีจักรอวโลกิเตศวรโพธิสัตว เปน
เครื่องหมายแสดงความสามารถในการโปรดสรรพสัตวทั่วทั้ง ๖ ภูมิ ใหบรรลุสูพระอนุตตรสัมมาสัมโพธิ
ญาณ รูปพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว ที่สรางขึ้นในครั้งโบราณ มักทำเปนรูปบุรุษเพศ ประดับขัติยาภรณ
ตามประเพณีของชาวอินเดีย แสดงถึงความเคารพยกยองเทิดทูน พระเศียร ทรงมณีรัตนะ มีรูป
พระอมิตาภพุทธเจาขนาดเล็กอยูบนเมาี พระหัตถขวา ยื่นออกในทาแสดงความกรุณา พระหัตถซาย
ทรงปทุมสีแดง และมักจะประทับยืนอยูในดอกบัว พระฉวีสีแดง บางทีก็เปนสีขาว บางก็ปรากฏมี
๔ พระกร ยุคตอๆ มา การสรางรูปพระอวโลกิเตศวร ไดมีการเพิ่มพระกรจากเดิมขึ้นเรื่อยๆ จนพระ
กรมีถึงจำนวน ๑,๐๐๐ พระกร ตามประวัติความเปนมาของปางนี้ ดังอธิบายไวในปางขางตน การที่
พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว นิรมิตกายขึ้นตางๆ มากมายนั้น เพื่อใหบุคคลที่พระองคเสด็จไปโปรดเกิด
ความเชื่อมั่นศรัทธาในพระองคกอนเปนอันดับแรก การสั่งสอนแนะนำหรือที่เรียกวาการโปรดสัตวก็จะ
งายเขา เพราะผูตกอยูทามกลางทุกขเกิดความเชื่อมั่นอยูกอนแลว
ทาวมหาชมพู(เทพยีดา)
ทาวมหาชมพู หรือ พระเวทโพธิสัตว ภาษาญวนเรียกวา “ เทพยีดา ” ภาษาจีนเรียกวา “
เทพอวยโท ” หรือ “ อุยทอผอสัก ” ทาวมหาชมพู เปนแมทัพของ “ สี่มหาราชหรือจาตุมมหาราช ”
ญวนเรียกวา“ ตื๋อตายเทียนเยือง” จีนเรียกวา“ ซีไตเทียนออง” มีหนาที่พิทักษวิหารในพระพุทธศาสนา
หรือถาวาวัดในพระพุทธศาสนาเกิดการขาดแคลน เมื่อออนวอนบูชาอาจอำนวยความมั่นคงใหแกวัด
“ยีดา” คำนี้ แผลงมาจาก คำวา “เวโท” (เวท) ในภาษาสันสกฤต ซึ่งในลัทธิอินเดียรุนหลังและธิเบต
จัดใหเปนตัวตน มีหนาที่เปนวิหารบาล ตกมาถึงประเทศไทยเรียกวา “ทาวมหาชมพูผูจุลจักรพรรดิ” ใน
เวลาทำพิธีกรรมของพุทธศาสนามหายาน จะหันหนาเขาขางใน เหตุที่เปนเชนนี้ นาจะสัณนิฐานไดวา
เหตุการณในภายภาคหนา เปนหนาที่ของพระศรีอารยเมตไตย ซึ่งเทพยีดาไมมีกิจเกี่ยวของดวย
เทพยีดา หรือ ทาวมหาชมพู มีหนาปองกันพระ พุทธศาสนา และบรรดาพระภิกษุสามเณร
ตลอดจนพุทธศาสนิกชน ผูที่เลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนา ใหพนภัยเทานั้น จึงไดหันหนาเขาขาง
ใน เรื่องราวประวัติของเทพยีดานี้มีนอยมาก บรรดาพระคัมภีรตางๆ เทาที่ปรากฏอยูใน พระคัมภีร