Page 31 - บทที่ ๑
P. 31
๑๘
ที่จัดเป็นศาสนวัตถุทางพิธีกรรม
๑. หมอ คือ เครื่องใช้สำหรับในการตีให้จังหงะในการสวดมนต์
ของสงฆ์แต่เดิมมักจะแกะสลักเป็นรูปปลารวมกันอยู่ เพื่อให้พระสงฆ์
ได้อย่างปลา เพราะมันไม่เคยหยุดนิ่งเลยแม้กระทั่งเวลานอน ครีบ
และหางของมันจะโบกสะบัดอยู่เสมอ หมอนี้ส่วนมากทำจากไม้แก่น
จันทร์ หรือแก่นขนุนนำมาเจาะให้ตรงกลางเป็นโพรง มีไม้ตีให้เกิด
เสียงดัง ซึ่งถือคติอย่างว่าเวลาสวดมนต์จะต้องตั้งมั่นอยู่กับจังหวะไม่ให้แกว่งใจจิตมีสมาธิตามเสียงเคาะ
จังหวะนั่นเอง
๒. ระฆัง หรือ จวง คือ สิ่งที่ใช้ตีเพื่อให้เปลี่ยนบทสวดมนต์ และ
เพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ณ ที่นั้น ลักษณะของ
ระฆัง (จวง) นี้เหมือนกับรูปของไข่ตัดครึ่งใบแล้วหงายขึ้น ตรงกลาง
กลวงทั้งหมด เพื่อให้มีเสียงดังกังวาลเวลาตี หล่อด้วยทองเหลืองหรือ
โลหะผสมส่วน ส่วนที่ใช้ตีทำจากไม้
๓. เจี๊ยง คือ เครื่องให้จังหวะอีกชนิดหนึ่ง ลักษณะประโยชน์ของ
การใช้นั้นเหมือนกับระฆัง (จวง) รูปร่างของเจี๊ยงเหมือนกับฉิ่งขนาด
ใหญ่ ใหญ่กว่าฝาขนมครกเล็กน้อย ทำด้วยทองเหลือง มีด้ามยาว
ประมาณ ๘ นิ้ว ถึง ๑๐ นิ้ว ทำด้วยไม้ หรือเหล็ก ก็ได้ อาจจะแกะสลัก
หรือไม้ก็ได้ วัสดุที่ใช้ตีเป็นแท่งสีทอง ทำจากทองเหลืองล้วน ๆ