Page 103 - 012สังคมศึกษา-สค21001

95

โครงการหลวง คือ การพัฒนาชีวิตตามความเปนอยูของชาวไทยภูเขาใหดีขึ้น ชักจูงใหเลิก

ปลูกฝน งด การตัดไมทําลายปา และทําไรเลื่อนลอย
โครงการตามพระราชดําริ คือ โครงการที่ทรงวางแผนพัฒนาและเสนอแนะใหรัฐบาลเขารวม

ดําเนินงานตามพระราชดําริ ปจจุบันเรียกวา “โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริ” ซึ่งมีอยูทั่วทุกภาคของ

ประเทศไทย
“โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริ” เปนโครงการที่ทรงวางแผนเพื่อการพัฒนา ซึ่งเกิดจาก

การที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเสด็จพระราชดําเนินเยี่ยมราษฏรในภูมิภาคตาง ๆ
ทั่วประเทศ และทรงพบเห็นปญหาที่เกิดขึ้นโดยเฉพาะอยางยิ่งปญหาเกษตรกรรม จึงไดพระราชทานคําแนะนํา

เพื่อนําไปปฏิบัติจนไดผลดี และไดรับการยอมรับจากผูปฏิบัติงานทั้งหลายวาสมควรยิ่งที่จะดําเนินตาม
พระราชดําริ พระราชดําริเริ่มแรกซึ่งเปนโครงการชวยเหลือประชาชนเริ่มขึ้นตั้งแต พ.ศ. 2494 โดยทรง

พระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหกรมประมงนําพันธุปลาหมอเทศจากปนัง ซึ่งไดรับจากผูเชี่ยวชาญดานการประมง

ขององคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาติเขาไปเลี้ยงในสระน้ํา พระที่นั่งอัมพรสถาน และเมื่อวันที่ 7
พฤศจิกายน พ.ศ. 2496 ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทานพันธุปลาหมอเทศแกกํานันและผูใหญบาน

ทั่วประเทศ นําไปเลี้ยงเผยแพรขยายพันธุแกราษฏรในหมูบานของตน เพื่อจะไดมีอาหารโปรตีนเพิ่มขึ้น

4. ศูนยศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดําริ
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระราชดําริใหจัดตั้งศูนยการศึกษาพัฒนา

อันเนื่องมาจากพระราชดําริขึ้น โดยมีวัตถุประสงคที่สําคัญ คือ การเปนแหลงหาความรูใหแกราษฎร เพื่อให

เปนตัวอยางนําไปประยุกตใชกับงานอาชีพของตน โดยเฉพาะอยางยิ่งเรื่องที่เกี่ยวกับการเกษตรกรรมตาง ๆ

ที่ทําใหเกษตรกรมีรายไดในการเลี้ยงตนเองและครอบครัวเพิ่มขึ้น
ศูนยศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดําริ ไดจัดตั้งขึ้นตามแนวพระราชดําริในทุกภาค

จํานวน 6 ศูนย ไดแก (1) ศูนยศึกษาการพัฒนาเขาหินซอน จังหวัดฉะเชิงเทรา (2) ศูนยศึกษาการพัฒนา
หวยทราย จังหวัดเพชรบุรี (3) ศูนยศึกษาการพัฒนา

อาวคุงกระเบน จังหวัดจันทบุรี (4) ศูนยศึกษาการ
พัฒนาภูพาน จังหวัดสกลนคร (5) ศูนยศึกษาการพัฒนา

หวยฮองไคร จังหวัดเชียงใหม (6) ศูนยศึกษาการพัฒนา

พิกุลทอง จังหวัดนราธิวาส เพื่อเปนสถานที่ศึกษา
ทดลอง ทดสอบ และแสวงหาแนวทางวิธีการพัฒนา

ดานตาง ๆ ใหเหมาะสมสอดคลองกับสภาพแวดลอม

ที่แตกตางกัน ศูนยศึกษาฯ จึงเปรียบเสมือน “ตัวแบบ” ของความสําเร็จที่จะเปนแนวทาง และตัวอยางของ
ผลสําเร็จใหแกพื้นที่อื่น ๆ เปนศูนยบริการแบบเบ็ดเสร็จ คือ สามารถที่จะศึกษาหาความรูไดทุกเรื่อง ทั้งดาน

การปรับบํารุงดิน การปลูกพืชสวน พืชไร การเลี้ยงสัตว การประมง ปาไม ตลอดจนการชลประทาน

งานศิลปาชีพ ฯลฯ ซึ่งผลสําเร็จเหลานี้ไดจัดสาธิตไวในลักษณะของ พิพิธภัณฑธรรมชาติที่มีชีวิต