Page 139 - 012สังคมศึกษา-สค21001
P. 139
131
1. ขอตกลงการใหสิทธิพิเศษทางศุลกากร (Preferential Tariff Agreement) เปนขอตกลง
เพื่อลดภาษีใหแกกันและกัน โดยอัตราภาษีที่เรียกเก็บจะนอยกวาอัตราภาษีที่เรียกเก็บจากประเทศที่สาม เชน
การรวมตัวกันของกลุม LAIA (Latin American Integration Association) , ASEAN และ Trade Expansion
and Cooperation Agreement เปนตน
2. สหภาพศุลกากรบางสวน (Partial Customs Union) การรวมตัวทางเศรษฐกิจในรูปแบบนี้
ประเทศที่ทําขอตกลงกันยังคงอัตราภาษีไวในระดับเดิม แตมีการกําหนดอัตราภาษีศุลกากรในการคากับประเทศ
ภายนอกกลุมรวมกัน
3. เขตการคาเสรี (Free Trade Areas) ในเขตการคาเสรี การซื้อขายสินคาและบริการระหวาง
ประเทศภาคี สามารถทําไดอยางเสรีปราศจากขอกีดกันทางการคา ทั้งมาตรการทางภาษีและมาตรการกีดกัน
ทางการคาที่มิใชภาษี ในขณะเดียวกันแตละประเทศสมาชิกยังคงสามารถดําเนินนโยบายกีดกันทางการคา
กับประเทศนอกกลุมไดอยางอิสระ เชน การรวมตัวกันของกลุม EFTA , NAFTA และ CER เปนตน
4. สหภาพศุลกากร (Customs Union) เปนรูปแบบของการรวมกลุมทางเศรษฐกิจที่มีระดับความ
เขมขนสูงขึ้นมาอีกระดับหนึ่ง โดยการรวมกลุมในลักษณะนี้ นอกจากจะขจัดขอกีดกันทางการคาออกไปแลว
ยังมีการกําหนดพิกัดอัตราภาษีศุลกากรในการคากับประเทศภายนอกกลุมรวมกัน และใหมีอัตราเดียวกันดวย
5. ตลาดรวม (Common Market) รูปแบบของการรวมกลุมประเภทนี้ นอกจากจะมีลักษณะ
เหมือนกับสหภาพศุลกากรแลว การเคลื่อนยายปจจัยการผลิต (แรงงาน ทุน และเทคโนโลยี) สามารถทําไดอยาง
เสรี เชน การรวมตัวกันของกลุม EU กอนป 1992
6. สหภาพทางเศรษฐกิจ (Economic Union) นอกจากจะมีการคาเสรี การเคลื่อนยายปจจัยการ
ผลิตอยางเสรี และนโยบายการคารวมแลว ยังมีการประสานความรวมมือกันในการดําเนินนโยบายทางเศรษฐกิจ
ทั้งนโยบายการเงิน และการคลังอีกดวย เชน การรวมตัวของกลุม EU ในปจจุบัน
7. สหภาพทางเศรษฐกิจแบบสมบูรณ (Total Economic Union) เปนการรวมตัวทางเศรษฐกิจ
ที่มีความเขมขนมากที่สุด จะมีการจัดตั้งรัฐบาลเหนือชาติ และมีนโยบายทางเศรษฐกิจเดียวกัน
การมีขอตกลงทางการคาเสรีและบทบาทของ WTO
แกตตหรือองคการการคาโลก (WTO) ในปจจุบันมีวัตถุประสงคที่สําคัญประการหนึ่งคือ ตองการให
การคาโลกดําเนินไปอยางเสรี บนพื้นฐานของความเทาเทียมกัน คือ ไมมีการเลือกปฏิบัติระหวางประเทศภาคี
สมาชิก
การจัดตั้งกลุมเศรษฐกิจในระดับภูมิภาคไมวาจะอยูในรูปทวิภาคีหรือพหุภาคีความเปนเสรีทางการคา
มากขึ้นระหวางประเทศในกลุม แตไมอาจหลีกเลี่ยงการกีดกันทางการคาตอประเทศนอกกลุมไปได เมื่อพิจารณา
จากบทบัญญัติของ WTO จะเห็นไดวา การรวมกลุมหรือการทําความตกลงทางการคาระดับภูมิภาคเชนนี้เปนสิ่ง
ที่ดําเนินการได ถือวาเปน “ขอยกเวน” อยางหนึ่งของ WTO ที่ประเทศภาคีสมาชิกสามารถเลือกปฏิบัติได
ระหวางประเทศในกลุมกับประเทศนอกกลุม แตจะตองดําเนินการใหสอดคลองกับเงื่อนไขที่กําหนดไวใน
บทบัญญัติมิฉะนั้นอาจจะขัดกับพันธกรณีภายใต WTO ได