Page 61 - 012สังคมศึกษา-สค21001

53

สงครามกับอังกฤษและการลมสลายของราชอาณาจักรพมา

สงครามระหวางพมาและอังกฤษครั้งที่หนึ่ง (พ.ศ. 2367 2369) ยุติลงโดยอังกฤษเปนฝายไดรับ
ชัยชนะ ฝายพมาจําตองทําสนธิสัญญายันดาโบ (Yandaboo) กับอังกฤษ ทําใหพมาตองสูญเสียดินแดนอัสสัม

มณีปุระ ยะไข และตะนาวศรีไป ซึ่งอังกฤษก็เริ่มตนตักตวงทรัพยากรตาง ๆ ของพมา นับแตนั้น เพื่อเปน

หลักประกันสําหรับวัตถุดิบที่จะปอนสูสิงคโปร สรางความแคนเคืองใหกับทางพมาเปนอยางมาก กษัตริยองค
ตอมาจึงทรงยกเลิกสนธิสัญญายันดาโบ และทําการโจมตีผลประโยชนของฝายอังกฤษ เปนตนเหตุใหเกิด

สงครามระหวางพมาและอังกฤษครั้งที่สอง ซึ่งก็จบลงโดยชัยชนะเปนของอังกฤษอีกครั้ง หลังสิ้นสุดสงคราม
ครั้งนี้ อังกฤษไดผนวกหงสาวดีและพื้นที่ใกลเคียงเขาไวกับตน โดยไดเรียกดินแดนดังกลาวเสียใหมวาพมา

ตอนใต สงครามครั้งนี้กอใหเกิดการปฏิวัติครั้งใหญในพมา เริ่มตนดวยการเขายึดอํานาจโดยพระเจามินดง
(Mindon Min) จากพระเจาปะกัน (Pagin Min) ซึ่งเปนพระเชษฐาตางพระชนนี พระเจามินดงพยายามพัฒนา

ประเทศพมาเพื่อตอตานการรุกรานของอังกฤษ พระองคไดสถาปนากรุงมัณฑะเลย ซึ่งยากตอการรุกรานจาก

ภายนอก ขึ้นเปนเมืองหลวงแหงใหม แตก็ยังไมเพียงพอที่จะหยุดยั้งการรุกรานจากอังกฤษได
รัชสมัยตอมา พระเจาธีบอ (Thibow) ซึ่งเปนพระโอรสของพระเจามินดง ทรงมีบารมีไมพอที่จะ

ควบคุมพระราชอาณาจักรได จึงทําใหเกิดความวุนวายไปทั่วในบริเวณชายแดน ในที่สุดพระองคไดตัดสิน

พระทัยยกเลิกสนธิสัญญากับอังกฤษที่พระเจามินดงไดทรงกระทําไว และไดประกาศสงครามกับอังกฤษเปน
ครั้งที่สามในปพุทธศักราช 2428 ผลของสงครามครั้งนี้ทําใหอังกฤษสามารถเขาครอบครองดินแดนสาธารณรัฐ

แหงสหภาพพมาสวนที่เหลือเอาไวได

พมาตกเปนอาณานิคมของอังกฤษในป พ.ศ. 2429 และระยะกอนการเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 เล็กนอย
ญี่ปุนไดเขามามีบทบาทในเอเชียตะวันออกเฉียงใต ตะขิ่นเปนกลุมนักศึกษาหนุมที่หัวรุนแรงมีอองซาน

นักชาตินิยม และเปนผูนําของนักศึกษาในมหาวิทยาลัยยางกุง พวกเขาคิดวาญี่ปุนจะสนับสนุนการประกาศ
อิสรภาพของพมาจากอังกฤษ แตเมื่อญี่ปุนยึดครองพมาไดแลว กลับพยายามหนวงเหนี่ยวมิใหพมาประกาศ

เอกราช

ดังนั้นอองซานไดกอตั้ง องคการสันนิบาตเสรีภาพแหงประชาชนตอตานฟาสซิสต (Anti-Fascist
Peoples Freedom League : AFPEL) เพื่อตอตานญี่ปุนอยางลับ ๆ และไดกลายเปนพรรคการเมืองชื่อพรรค

AFPEL เมื่อญี่ปุนแพสงครามโลกครั้งที่ 2 แลว พรรค AFPEL ไดเจรจากับอังกฤษโดยอังกฤษยืนยันที่จะใหพมา
มีอิสรภาพปกครองตนเองภายใตเครือจักรภพ และมีขาหลวงใหญอังกฤษประจําพมาชวยใหคําปรึกษา

แตพรรคการเมือง AFPEL ตองการเอกราชอยางสมบูรณ อังกฤษไดพยายามสนับบสนุนพรรคการเมืองอื่น ๆ

ขึ้นแขงอํานาจพรรค AFPEL ของอองซานแตไมเปนผลสําเร็จ จึงยินยอมใหพรรค AFPEL ขึ้นบริหารประเทศ