Page 60 - 012สังคมศึกษา-สค21001

52

ในชวงระยะเวลานี้ ไดมีการเปลี่ยนแปลงขนาดใหญเกิดขึ้นในภูมิภาค ชาวไทใหญมีกําลังเขมแข็ง

เปนอยางมากทางตอนเหนือ การเมืองภายในอาณาจักรอยุธยาเกิดความไมมั่นคง ในขณะที่โปรตุเกสไดเริ่มมี
อิทธิพลในเอเชียตะวันออกเฉียงใตและสามารถเขาครอบครองมะละกาได ในการเขามาของบรรดา

พอคาชาวยุโรป พมากลายเปนศูนยกลางทางการคาที่สําคัญอีกครั้งหนึ่ง การที่พระเจาตะเบงชะเวตี้ไดยายเมือง

หลวงมาอยูที่เมืองหงสาวดี เหตุผลสวนหนึ่งก็เนื่องดวยทําเลทางการคา พระเจาบุเรงนอง (ทรงครองราชย
พ.ศ. 2094 - 2124) ซึ่งเปนพระเทวัน (พี่เขย) ของพระเจาตะเบงชะเวตี้ ไดเสด็จขึ้นครองราชยสืบตอจาก

พระเจาตะเบงชะเวตี้ และสามารถเขาครอบครองอาณาจักรตางๆ รายรอบได อาทิ มณีปุระ (พ.ศ. 2103)
อยุธยา (พ.ศ. 2112) การทําสงครามของพระองคทําใหพมามีอาณาเขตกวางใหญไพศาลที่สุด อยางไรก็ตาม

ทั้งมณีปุระและอยุธยาตางก็สามารถประกาศตนเปนอิสระไดภายในเวลาตอมาไมนาน
เมื่อตองเผชิญกับการกอกบฏจากเมืองขึ้นหลายแหง ประกอบกับการรุกรานของโปรตุเกส กษัตริยแหง

ราชวงศตองอูจําเปนตองถอนตัวจากการครอบครองดินแดนทางตอนใต โดยยายเมืองหลวงไปอยูที่เมืองอังวะ

พระเจาอะนอกะเพตลุน (Anaukpetlun) พระนัดดาของพระเจาบุเรงนอง สามารถรวบรวมแผนดินพมาใหเปน
อันหนึ่งอันเดียวกันอีกครั้งในพุทธศักราช 2156 พระองคตัดสินใจ ที่จะใชกําลังเขาตอตานการรุกรานของ

โปรตุเกส พระเจาธารุน (Thalun) ผูสืบทอดราชบัลลังกไดฟนฟูหลักธรรมศาสตรของอาณาจักรพุกามเกา

แตพระองคทรงใชเวลากับเรื่องศาสนามากเกินไป จนละเลยที่จะใสใจตออาณาเขตทางตอนใต ทายที่สุด
หงสาวดีที่ไดรับการสนับสนุนจากฝรั่งเศสซึ่งตั้งมั่นอยูในอินเดีย ก็ไดทําการประกาศเอกราชจากอังวะ จากนั้น

อาณาจักรของชาวพมาก็คอยๆ ออนแอลงและลมสลายไปในปพุทธศักราช 2259 จากการรุกรานของชาวมอญ

ราชวงศอลองพญา
ราชวงศอลองพญา ไดรับการสถาปนาขึ้นและสรางความเขมแข็งจนถึงขีดสุดไดภายในเวลาอันรวดเร็ว

อลองพญาซึ่งเปนผูนําที่ไดรับความนิยมจากชาวพมา ไดขับไลชาวมอญที่เขามาครอบครองดินแดนของชาวพมา
ไดในป พ.ศ. 2296 จากนั้นก็สามารถเขายึดครองอาณาจักรมอญได อีกครั้งในป พ.ศ. 2302 ทั้งยังสามารถกลับ

เขายึดครองกรุงมณีปุระ ไดในชวงเวลาเดียวกัน พระองคสถาปนาใหเมืองยางกุงเปนเมืองหลวงในป พ.ศ. 2303

หลังจากเขายึดครองตะนาวศรี (Tenasserim) พระองคไดยาตราทัพเขารุกรานอยุธยา แตตองประสบความ
ลมเหลวเมื่อพระองคทรงสวรรคตในระหวางสงคราม พระเจาสินบูหชิน (Hsinbyushin , ครองราชย พ.ศ.

2306 - 2319) พระราชโอรส ไดนําทัพเขารุกรานอาณาจักรอยุธยาอีกครั้งในป พ.ศ. 2309 และประสบ
ความสําเร็จในปถัดมา ในรัชสมัยนี้ แมจีนจะพยายามขยายอํานาจเขาสูดินแดนพมา แตพระองคก็สามารถยับยั้ง

การรุกรานของจีนไดทั้งสี่ครั้ง (ในชวงป พ.ศ. 2309 - 2312) ทําการขยายพรมแดนของจีนทางดานนี้

ถูกยุติลง ในรัชสมัยของพระเจาโบดอ-พญา (Bodawpaya ครองราชย พ.ศ. 2324 - 2362) พระโอรส
อีกพระองคของพระเจาอลองพญา พมาตองสูญเสียอํานาจที่มีเหนืออยุธยาไป แตก็สามารถผนวกดินแดนยะไข

(Arakan) และตะนาวศรี (Tenasserim) เขามาไวได ในชวงเดือนมกราคมของป พ.ศ. 2366 ซึ่งอยูในรัชสมัย

ของพระเจาบาคยีดอว (Bagyidaw) ขุนนางชื่อมหาพันธุละ (Maha Bandula) เขารุกรานแควนอัสสัมไดสําเร็จ
ทําใหพมาตองเผชิญหนาโดยตรงกับอังกฤษที่ครอบครองอินเดียอยูในขณะนั้น