Page 20 - สมัยปรับปรุงและปฏิรูปประเทศ
P. 20
ประวัติศาสตร์ ม. ๓ หน่วยการเรียนที่ ๓ ประวัติศาสตร์ไทยสมัยปรับปรุงและปฏิรูปประเทศ ๑๙
กับฝรั่งเศสรับรองอย่างเป็นทางการว่าเขมรเป็นรัฐในอารักขาของฝรั่งเศส โดยไทยจะไม่เรียกร้องให้เขมรส่งเครื่องราช
บรรณาการให้แก่ไทยดังแต่ก่อน ส่วนดินแดนพระตะบอง เสียมราฐ (เขมรส่วนใน) ก็ยังอยู่ภายใต้การปกครองของไทย
ตามเดิม
ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับฝรั่งเศส สมัยรัชกาลที่ ๕
๒. การเสียแคว้นสิบสองเจ้าไทย พ.ศ.๒๔๓๑ ( รัตนโกสินทร์ศักราช๑๐๗) ฝรั่งเศสขอท าสนธิสัญญากับไทย เพื่อ
ตั้งสถานกงสุลที่หลวงพระบาง พ.ศ.๒๔๓๑ โดยให้ นายออกุสต์ ปาวี (Monsieur August Pavie) เป็นกงสุลประจ า
ต่อมาพวกฮ่อเข้าปล้นเขตแดนไทยจนถึงหลวงพระบาง ไทยจึงรีบยกทัพไปปราบปรากฏว่าสามารถขับไล่พวกฮ่อออก
จากเขตแดนไทยได้ทั้งหมด แต่ฝรั่งเศสยังคงยึดแคว้นสิบสองเจ้าไทย และหัวพันทั้งห้าทั้งหกไว้ไม่ยอมยกทัพกลับไป
โดยอ้างว่าจะคอยปราบปรามพวกฮ่อ
๓. การเสียดินแดนฝั่งซ้ายของแม่น้ าโขง พ.ศ.๒๔๓๖ ( รัตนโกสินทร์ศักราช ๑๑๒) ฝรั่งเศสต้องการให้ลาวหรือฝั่ง
ซ้ายของแม่น้ าโขงตกเป็นเมืองขึ้นของตน จึงใช้ข้ออ้างว่าญวนและเขมรเคยมีอ านาจเหนือลาวมาก่อน เมื่อญวนกับ
เขมรเป็นเมืองขึ้นของฝรั่งเศสดินแดนต่างๆ เหล่านี้ก็ควรตกเป็นของฝรั่งเศสด้วยใน พ.ศ.๒๔๓๖ (ร.ศ.๑๑๒) ฝรั่งเศส
จึงส่งกองทัพเรือมาตามลุ่มแม่น้ าโขงและส่งเรือรบ ๒ ล า มาปิดปากแม่น้ าเจ้าพระยา ทหารได้ท าการยิงต่อสู้ไม่ส าเร็จ
มีคนได้รับบาดเจ็บและเรือเสียหายมาก นายปาวีซึ่งเป็นเอกอัครราชทูตฝรั่งเศสประจ าประเทศไทย ได้ยื่นค าขาดที่จะ
ปิดน่านน้ าไทย ถ้าไทยไม่ปฏิบัติตามข้อเรียกร้องของฝรั่งเศส และปิดอ่าวไทยทันที่ รัฐบาลไทยจึงต้องปฏิบัติตามข้อ
เรียกร้องของฝรั่งเศสทุกประการเพื่อเอกราชและอธิปไตยของชาติ วิกฤตการณ์ ร.ศ.๑๑๒ นี้นับว่าไทยสูญเสียดินแดน
ครั้งส าคัญและมากที่สุด โดยต้องยอมยกอาณาจักรลาวเกือบทั้งหมดให้กับฝรั่งเศส
๔. การเสียดินแดนฝั่งขวาของแม่น้ าโขง พ.ศ.๒๔๔๖ ( รัตนโกสินทร์ศักราช ๑๒๒) จากวิกฤตการณ์ ร.ศ.๑๑๒ ท า
ให้ฝรั่งเศสยึดดินแดนจันทบุรี ซึ่งนับว่าเป็นเมืองยุทธศาสตร์เมืองหนึ่งของไทย ไว้เป็นประกันถึง ๑๐ ปี ไทยจึงหาทาง
แลกเปลี่ยนโดยยอมยกเมืองมโนไพรและจ าปาศักดิ์ ซึ่งอยู่ตรงข้ามกับเมืองปากเซ และดินแดนฝั่งขวาของแม่น้ าโขง
ตรงข้ามกับเมืองหลวงพระบางให้ใน พ.ศ.๒๔๔๘ ฝรั่งเศสจึงยอมถอนทหารออกจันทบุรี แต่กลับไปยึดเมืองตราดไว้
แทน
๕. การเสียดินแดนมณฑลบูรพา พ.ศ.๒๔๔๙ ( รัตนโกสินทร์ศักราช ๑๒๕) ไทยยอมท าสัญญายกมณฑลบูรพา ซึ่ง
ประกอบด้วยเมือง พระตะบอง เสียมราฐ ศรีโสภณ (เขมรส่วนใน) ให้แก่ฝรั่งเศส เพื่อแลกเปลี่ยนกับจังหวัดตราดและ
เกาะต่างๆ ที่อยู่ใต้แหลมสิงห์ ลงไปจนถึงเกาะกูดที่ฝรั่งเศสยึดไว้สิ่งส าคัญที่ไทยได้รับจากการลงนามในสัญญานี้ เมื่อ
วันที่ ๒๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๔๙ คือ ฝรั่งเศสย่อมผ่อนผันให้คนในบังคับฝรั่งเศสที่เป็นชาวเอเชีย ซึ่งมาจดทะเบียน
ครูผู้สอน คุณครูจิราพร พิมพ์วิชัย
