Page 29 - กฎหมายในชีวิตประจำวัน
P. 29
29
5.3 องค์ประกอบภายใน (ประมาท)
1. การกระทําโดยประมาท ไดแก่ความผิดมิใช่โดยเจตนา
2. ผู้กระทําได้กระทําไปโดยปราศจากความระมัดระวัง ซึ่งบุคคลในภาวะเช่นนี้จักต้องมีตามวิสัยและ
พฤติการณ์ และผู้กระทําอาจใช้ความระมัดระวังเช่นว่านั้นได้ แต่หาได้ใช้ให้เพียงพอไม่
3. ในการที่จะวินิจฉัยว่าผู้กระทําได้กระทําโดยประมาทหรือไม่นั้น ต้องสมมติบุคคลขึ้นเปรียบเทียบมีทุก
อย่างเหมือนเหมือนผู้กระทํานั้น กล่าวคือ อยู่ในภาวะอย่างเดียวกัน ตามวิสัยแลพฤติการณ์เหมือนๆ กัน
โดยทั่วไปแล้วอาจใช้ความระมัดระวังได้หรือไม่ ระดับความระมัดระวังในที่นี้ต้องใช้มาตรฐานของบุคคล
ทั่วไปซึ่งมีทุกอย่างเหมือนผู้กระทํา
4. หากบุคคลที่สมมติขึ้นซึ่งมีทุกอย่างเหมือนผู้กระทําโดยทั่วไปอาจใช้ความระมัดระวังได้และผู้กระทําไม่
ใช้ ก็ถือว่าผู้กระทําประมาท แต่ถ้าบุคคลที่สมมติขึ้นซึ่งมีทุกอย่างเหมือนผู้กระทําโดยทั่วไปไม่อาจใช้ความ
ระมัดระวังได้ การที่ผู้กระทําขาดความระมัดระวังก็ไม่ถือว่าผู้กระทําประมาท
5. การวินิจฉัยว่าผู้กระทําประมาทหรือไม่นั้น พิจารณาจากการกระทําของผู้กระทําฝ่ายเดียวเป็นเครื่อง
วินิจฉัย อีกฝ่ายหนึ่งจะประมาทหรือไม่ไม่สําคัญ
6. การกระทําโดยประมาท เป็นการกระทําโดยขาดเจตนา จึงมีการพยายามกระทําโดยประมาทไม่ได้
เพราะการพยายามกระทําความผิดมีได้เฉพาะในความผิดที่กระทําโดยเจตนาเท่านั้น
7. การกระทําโดยประมาท จะมีการร่วมกระทําตาม ปอ. มาตรา 83 ใช้ให้กระทําตาม ปอ. มาตรา 84
มาตรา 85 หรือสนับสนุนให้กระทําตาม ปอ. มาตรา 86 ไม่ได้ เพราะการกระทําโดยประมาทมิใช่การกระทํา
โดยเจตนา ผู้กระทําไม่ได้มุ่งหมายให้ผลเกิดขึ้น จึงไม่อาจรู้ได้ว่าจะเกิดผลขึ้นเมื่อใดเพราะฉะนั้น โดยสภาพ
จึงจะมีการร่วมกระทํา ใช้ให้กระทํา หรือสนับสนุนให้กระทําไม่ได้
8. ความรับผิดฐานประมาทตามประมวลกฎหมายอาญาบางมาตรา จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อมีผลของการ
กระทําโดยประมาทแล้วเท่านั้น หากยังไม่เกิดขึ้นก็ยังไม่ต้องรับผิดฐานกระทําโดยประมาท และจะถือว่า
เป็นการพยายามกระทําความผิดก็ไม่ได้ เพราะการพยายามกระทําความผิดจะมีได้ก็แต่เฉพาะการกระทํา
โดยเจตนาเท่านั้น
อย่างไรก็ตามผลของการกระทําโดยประมาทอาจเกิดขึ้นได้แตกต่างกันไป การขับรถชนคนตาย ถือว่า
ความตายคือผล แต่แม้ว่ารถจะไม่ได้ชนแต่ก็ทําท่าว่าจะชน และคนที่จะถูกชนเกิดตกใจกลัวหัวใจวายตาย
ก็ถือว่าเกิดผลขึ้นแล้วเช่นเดียวกัน
