Page 13 - สมเด็จพระเจ้าวรวงศ์-เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์
P. 13
พระกรณียกิจด้านศิลปกรรม
ในกระบวนพระกรณียกิจของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติ
วงศ์ ผลงานทางด้านศิลปกรรมฝีพระหัตถ์ที่มีอยู่ในเกือบทุกสาขานี้ นับเป็นพระกรณียกิจที่ท าให้บุคคลทั่วไป
ในหลายสาขาวิชารู้จักพระองค์เป็นอย่างดี อันจะเห็นได้จากความบางตอน ที่ปรากฏในพระสุพรรณบัฏ ใน
วโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระอิสริยยศขึ้น
เป็นสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยา นริศรานุวัดติวงศ์ และอาจกล่าวได้ว่าความในตอนนี้
สะท้อนถึงพระกรณียกิจและผลงานฝีพระหัตถ์ได้เป็นอย่างดี อันที่จริงเมื่อศึกษาจากพระประวัติจะพบว่า
ทรงสนพระทัยทางด้าน ศิลปกรรมมาตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ โดยจะทรงมีสมุดเล่มเล็กๆ ติดพระองค์ เพื่อใช้
บันทึก ภาพที่ทรงจดจ ามา ซึ่งในขณะนั้นจะมีพระชนมายุราว ๑๑ – ๑๒ ชันษา และครั้งที่ส าคัญที่ทรงได้เล่า
ว่า ทรงมีโอกาสศึกษาหาความรู้ทางด้านช่างศิลปกรรมจากฝีมือช่างดีๆ คือครั้งที่ ด ารงพระยศเป็นพระองค์
เจ้าจิตรเจริญ และทรงรับหน้าที่ควบคุมการปฏิสังขรณ์หอพระคันธ-ราษฎร์ ในโอกาสงานพระราชพิธี
สมโภชพระนคร ครบร้อยปีใน พ.ศ. ๒๔๒๕ ตลอดจนพระชนมวาร พระองค์ได้ทรงรังสรรค์ผลงาน
ศิลปกรรมไว้หลายประเภท อันพอจ าแนกได้ ดังต่อไปนี้
๑. จิตรกรรมและภาพลายเส้น
งานจิตรกรรมเป็นงานศิลปกรรมแบบแรกที่คุ้นเคยดังได้กล่าวข้างต้น ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็น
งานร่างภาพลายเส้นและในเบื้องแรกจะเป็นการศึกษาศิลปะด้วยตนเอง จากการศึกษาแบบอย่างของเก่าๆ ที่
งดงามเป็นครู เมื่อพิจารณาจากประเภทของศิลปกรรมที่ทรงได้ท าขึ้นในตลอดพระชนวาร จะพบว่างาน
จิตรกรรมและภาพลายเส้นจะมีจ านวนมากกว่างานประเภทอื่นๆ ด้วยจะทรงงานจน ทรงพระประชวร และมิ
ทรงสามารถจะทรงงานได้ งานจิตรกรรมประเภทต่างๆ เหล่านี้พอจะ จ าแนกตามประเภทได้ ดังต่อไปนี้
จิตรกรรมฝาผนังในอุโบสถวัดราชาธิวาสวรวิหาร
