Page 28 - D:\CAP NHAT WEB\TU\2019\

. Từ lễ tống ôn tống
phong của cộng đồng
>>> KHẢO CỨU VĂN HÓA 2đến tục thả thuyền tống
gió của gia đình
2.1. Lễ tống phong còn gọi là lễ
“tống ôn tống phong”, được hiểu
Ước vọng là tống tiễn những cái xui xẻo, dịch
bệnh. Lễ tống phong được cộng
đồng và cá nhân tổ chức vào những
dịp nhất định. Ở Tân An tỉnh Long
BÌNH AN An, lễ nầy diễn ra và thậm chí là
một bộ phận của lễ hội trai đàn cầu
siêu cầu an vào ngày 15 và 16 tháng
giêng âm lịch, ở một vài địa phương
qua lễ tục thuộc hai tỉnh An Giang và Đồng
Tháp có người thả tàu tống gió
vào mùng 5 tháng 5 hoặc 15 tháng
TẠI ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG 7 âm lịch. Tại nội thành Cần Thơ
vào những năm sáu mươi của thế

TRẦN NAM 1 kỷ trước, một vài khu dân cư (có
miễu thờ thần) cũng làm lễ tống
phong dịp đầu năm mới.
. Xét cho cùng thì phong tục thẳm của tâm thức, con người Trong lễ trai đàn, nghi thức tống
ngày Tết trên cả nước nói chung luôn cảm thấy bất lực với việc thực ôn tống phong diễn ra ở giai đoạn
1 và đồng bằng sông Cửu Long hiện những ước vọng hoặc ở một sau. Trước đó, nhà chùa dùng hình
nói riêng đều thể hiện khát vọng ấm cấp độ khác là những tham vọng tượng Tiêu diện đại sĩ để tổ chức
no hạnh phúc của con người. Và dù của mình. Rốt cuộc, trong khi tận chẩn tế cho ma quỷ, cô hồn. Tiêu
khát vọng ấy có trở thành hiện thực nhân lực để tri thiên mệnh họ diện đại sĩ (dân gian gọi là ông
hay không thì trước hết con người còn trông chờ vào sức mạnh bên mặt xám, ông Tiêu) là hóa thân
vẫn thể hiện lòng biết ơn đối với thần ngoài: nhờ vào người khác thông của Quán thế âm Bồ Tát với sắc
thánh, tổ tiên, ông bà, đồng bào và qua các mối quan hệ, nhờ vào tướng nam (sắc tướng nữ là Bạch
nhân loại đã cho người ta sức khỏe, thần linh qua mối quan hệ đặc thù y quán âm mà dân gian thường gọi
cơm ăn, áo mặc và sự yên bình trong là nghi lễ. Và nhờ thần linh thì dễ là Phật bà Quan âm hoặc Quan
sinh hoạt, cái thanh thản nơi tâm hơn bởi dù có lễ vật, song, chủ yếu Âm Bồ Tát). Ông Tiêu là vị thần
oai nghiêm trông có vẻ dữ tợn với
hồn. Dựng cây nêu treo bùa nêu là là đến bằng tấm lòng. Các vị thần cái lưỡi dài tới ngực. Người xưa tin
không cho quỷ ma vào nhà, chưng cổ sơ như Ông Trời, Bà Nữ Oa… rằng cái lưỡi ấy sẽ liếm tất cả ma
bông mai, xông đất là cầu sự may trong thần thoại không thấy nhận quỷ, sau đó con quỷ nào khuất phục
mắn, bày đĩa ngũ quả, hái lộc ở chùa quà cáp, chỉ có các vị thần trong tín thì được tha nếu không chúng sẽ bị
là hướng tới sự thịnh vượng, giữ gạo, ngưỡng đời sau mới bị con người trừng trị (bị nuốt vào bụng). Lưỡi
nước đầy lu, không quét nhà ngày cố tình mua chuộc. Trên thực tế, ông Tiêu trong lễ hội làm bằng giấy
đầu năm là mong no đủ… cuộc sống không đem lại tiền tài cho nên sau khi lễ kết thúc người
Trong tất cả những điều cầu danh vọng, quyền thế như người ta giành nhau xé cái lưỡi ấy (mà
mong thì cái thanh thản nơi tâm ta mong muốn nhưng con người đúng ra nó sẽ được đốt) về “làm
hồn lại là cái khó đạt hơn cả. Bởi vì lại chấp nhận cái mình hiện có vì bùa” đeo vào người giúp trừ tà diệt
người nghèo mang cái khổ tâm của tin rằng mọi thứ đều do thần linh quỷ. Điều nầy gợi lên sự liên tưởng
chuyện “lo nồi mơi sớm thiếu nồi lo liệu. Thế là tìm được sự bình tới nghi thức tống ôn tống gió của
chiều”, kẻ giàu sang lại canh cánh an, con người có lý do để cầu xin người Cần Thơ trước đây có chi tiết
bên lòng những nỗi lo thầm kín về các lực lượng thần kỳ thuộc phe ông “thầy bùa” thè cái lưỡi đầy máu
cái bèo bọt, mong manh của kiếp vô thiện và tống khứ ma quỷ đại diện liếm vào miếng giấy. Miếng giấy ấy
thường…Cuối cùng, từ trong sâu cho cái ác. chính là “lá bùa” trên tàu tống gió

28
CÔNG ĐOÀN TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ