Page 18 - เศรษฐกิจพอเพียง ม.ปลาย
P. 18
ห น้ า | 11
เรื่องที่ 1 ความหมาย ความสําคัญการบริหารจัดการชุมชน
ความหมายของชุมชน ชุมชน หมายถึงถิ่นฐานที่อยูของกลุมคน ถิ่นฐานนี้มีพื้นที่อางอิงได และกลุ
มคนนี้มีการอยูอาศัยรวมกัน มีการทํากิจกรรม เรียนรู ติดตอ สื่อสาร รวมมือและพึ่งพาอาศัยกัน มี
วัฒนธรรมและภูมิปญญาประจําถิ่น มีจิตวิญญาณ และความผูกพันอยูกับพื้นที่แหงนั้น อยูภายใตการ
ปกครองเดียวกัน
โครงสรางของชุมชน ประกอบดวย 3 สวนคือ
1. กลุมคน หมายถึง การที่คน 2 คนหรือมากกวานั้นเขามาติดตอเกี่ยวของกัน และมีปฏิสัมพันธ
ตอกันทางสังคมในชั่วเวลาหนึ่งดวย ความมุงหมายอยางใดอยางหนึ่งรวมกัน
2. สถาบันทางสังคม เมื่อคนมาอยูรวมกันเปนกลุมแลว และมีวิวัฒนาการไปถึงขั้นตั้งองคกรทาง
สังคมแลว ก็จะมีการกําหนดแบบแผนของการปฏิบัติตอกันของสมาชิกในกลุมเพื่อสามารถดําเนินการตาม
ภารกิจ
3. สถานภาพและบทบาทสถานภาพ หมายถึง ตําแหนงทางสังคมของคนในกลุมหรือสังคมบทบาท
หมายถึง พฤติกรรมที่คนในสังคมตองทําตามสถานภาพในกลุมหรือสังคม
ชุมชนที่มีความสามารถในการบริหารจัดการชุมชนอยางมีประสิทธิภาพ ตองมีองคประกอบสําคัญ
หลายประการและสามารถพัฒนาหรือควบคุมองคประกอบเหลานั้นได โดยมีนักวิชาการหลายทานที่ได
ศึกษาและวิเคราะหองคประกอบการพัฒนาชุมชนไวตามแนวคิดการพัฒนาชุมชน ดังตอไปนี้
สนทยา พลตรี (2533 : 65 – 68) ไดกลาวถึงการพัฒนาชุมชนวามีองคประกอบ 2 ประการ สรุปได
ดังนี้
1. การเขามีสวนรวมของประชาชน เพื่อที่จะปรับปรุงระดับความเปนอยูใหดีขึ้น โดยจะตอง
พึ่งตนเองใหมากที่สุดเทาที่จะเปนได และควรเปนความริเริ่มของชุมชนเองดวย
2. การจัดใหมีการบริการทางเทคนิคและบริการอื่นๆที่จะเรงเราใหเกิดความคิดริเริ่ม การชวย
เหลือตนเอง ชวยเหลือกันและกัน อันเปนประโยชนมากที่สุด
คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ (2539 : 1 – 2) ไดกลาวถึงลักษณะการ
พัฒนาคนและสิ่งแวดลอม ซึ่งอาจถือวาเปนองคการพัฒนาชุมชนดวย สรุปไดดังนี้
1. การพัฒนาคนประกอบดวย 4 ดานดังนี้
ดานจิตใจ
ดานรางกาย
ดานสติปญญา
ดานบุคลิกภาพ