Page 20 - รายงานน้ำโรงเรียน 60 รูปแบบ 2

โครงการพัฒนาแหลงน้ําบาดาลเพื่อสนับสนุนน้ําดื่มสะอาดใหกับโรงเรียนทั่วประเทศ ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2560

คาความตานทานไฟฟาจําเพาะ (Resistivity) หมายถึง คาความตานทานไฟฟาจําเพาะของชั้นดินและหิน
ประกอบดวยปจจัยเกี่ยวของ คือ น้ําหรือโคลนเจาะในหลุม ชนิดของดินหรือหินโดยตรงและขนาดของหลุมเจาะ มีหนวย
วัดเปน โอหม-เมตร
ความตานทานไฟฟาของหินเปนตัวจํากัดปริมาณของกระแสไฟฟาที่จะไหลผานชั้นหินนั้นๆ ในทางปฏิบัติ

กระแสไฟฟาจะถูกสงลงสูดินผานขั้วไฟฟาสองขั้ว ซึ่งมีผลใหเกิดความตางศักยระหวางขั้วศักยไฟฟาอีกสองขั้ว ซึ่งอยูใน
แนวเสนตรงเดียวกัน เราสามารถทราบคาความตานทานไฟฟาจําเพาะของชั้นดิน หินได โดยการคํานวณจากคา
กระแสไฟฟา และคาความตางศักยไฟฟาที่วัดได ณ จุดความลึกใดๆ ในแนวดิ่งของตําแหนงที่สํารวจ ความตานทาน
ไฟฟาของหินแตละชนิดจะขึ้นอยูกับปจจัยหลายอยาง ไดแก ชนิดของแรที่ประกอบขึ้นเปนหิน ความหนาแนนของเนื้อ
หิน ชองวางและขนาดรูปรางของชองวาง สิ่งที่แทรกในชองวาง ปริมาณความชื้นของหิน คุณภาพของน้ําที่แทรกอยูใน
เนื้อหิน และอุณหภูมิ โดยทั่วไปชั้นหินแข็งจะมีคาความตานทานไฟฟาสูง หินรวนที่มีขนาดตะกอนใหญกวาจะมีคาความ
ตานทานไฟฟาสูงกวาชนิดที่มีตะกอนเล็กกวา แตปริมาณน้ําที่แทรกและคุณสมบัติทางไฟฟาของน้ํา จะเปนตัวแปรที่

สําคัญที่จะทําใหความตานทานไฟฟาของหินเปลี่ยนแปลงไป

รูปที่ 1 กิจกรรมการสํารวจทางธรณีฟสิกส ดวยวิธีการสํารวจความตานทานไฟฟาจําเพาะ

2.2 การเจาะบอน้ําบาดาล

2.2.1 การจัดเตรียมสถานที่และการติดตั้งเครื่องจักรเจาะบอน้ําบาดาล

การตั้งเครื่องจักรบอ

- การติดตั้งเครื่องจักรเจาะบอ ควรคํานึงถึงความสะดวกในการทํางานและความปลอดภัยของผูปฏิบัติงาน
และควรหันหนารถเจาะออกทางดานถนน หรือทิศทางที่สามารถนําเครื่องจักรออกจากจุดเจาะไดทันทวงที ถาหากเกิด
ปญหากับการเจาะบอ เชน บอพังจนแกไขไมได หรือเกิดภัยธรรมชาติ

- ไมติดตั้งเครื่องจักรเจาะบอใกลสายไฟฟาแรงสูง

- ไมติดตั้งเครื่องจักรเจาะบอใกลสิ่งปลูกสรางจนเกินไป เชน หอถังสูง

- ไมติดตั้งเครื่องจักรเจาะบอในพื้นที่ลาดเอียงมากๆ
การเตรียมน้ําโคลน

น้ําโคลนเปนปจจัยสําคัญในการเจาะบอดวยระบบ Direct Rotary Drilling โดยมีหนาที่ดังนี้

สํานักทรัพยากรน้ําบาดาล เขต 10 อุดรธานี หนา 10