Page 19 - XII_Matematika Peminatan_KD 3.3_Turunan Fungsi Trigonometri (www.bospedia.com).docx_Neat
P. 19

Modul Matematika Peminatan Kelas XII KD 3.3


                                  cot(   + ℎ) − cot   
                            = lim                                                 (substitusikan f(x) = cot x)
                              ℎ→0         ℎ
                                  1      1         1                                       1
                            = lim  (           −      )                           (cot    =   )
                              ℎ→0 ℎ   tan(   + ℎ)   tan                                   tan   
                                  1   1 − tan    tan ℎ   1                                       tan   +tan   
                            = lim  (               −     )                        (tan(   +   )  =       )
                              ℎ→0 ℎ  tan    + tan ℎ   tan                                      1−tan    tan   
                                  1 (1 − tan    tan ℎ) tan    − (tan    + tan ℎ)
                            = lim  (                                      )       (samakan penyebut)
                              ℎ→0 ℎ           (tan    + tan ℎ) tan   
                                  1 tan    − tan     tan ℎ − tan    − tan ℎ
                                              2
                            = lim  (                                 )            (penyederhanaan)
                              ℎ→0 ℎ         (tan    + tan ℎ) tan   
                                   − tan ℎ (tan    + 1)
                                              2
                            = lim                                                 (sifat distributif)
                              ℎ→0 ℎ (tan    + tan ℎ) tan   
                                  − tan ℎ                           1
                            = lim        lim(tan    + 1) lim                      (sifat limit)
                                                2
                              ℎ→0    ℎ   ℎ→0           ℎ→0 (tan    + tan ℎ) tan   
                            = (-1) (1 + tan   ) (   )                             (sifat limit)
                                              1
                                         2
                                                2
                                              tan   
                                         1
                                    2
                            =   − sec   (      )                                  (1 + tan    = sec   )
                                                                                         2
                                                                                                 2
                                         2
                                       tan                                                1      1   cos   
                                         2
                                      cos   
                                  1
                                     (
                            =   −  cos     sin     )                              (sec x =     ,     =   )
                                   2
                                         2
                                1                                                        cos     tan      sin   
                            = −
                                  2
                                sin   
                            = −csc   
                                  2

                        Jadi, turunan fungsi trigonometri f(x) = cot x adalah    (  ) = −csc   .
                                                                                    2
                                                                          ′

                        2.  Tentukan turunan pertama fungsi trigonometri berikut.
             a.      (  ) = 3   sin    + cos                   (Skor Maksimum 10)
                               Penyelesaian:
                                  = 3   sin    + cos   
                               Untuk 3x.sin x dimisalkan:
                                  = 3   →    = 3
                                         ′
                                  = sin    →     = cos   
                                           ′
                               Jadi,
                                   = 3sin    + 3  cos    + (−sin   )
                                ′
                                   = 2sin    + 3  cos   
                                ′
                            b.        (  ) = 2   cos    −                    (Skor Maksimum 10)
                                                   3
                               Penyelesaian:
                                  = 2   cos    −   
                                              3
                               Untuk 2x.cos x dimisalkan:
                                  = 2   →    = 2
                                         ′
                                  = cos    →     = −sin   
                                            ′
                               Jadi,
                                   = 2. (cos   ) + 2  . (−sin   ) − 3  
                                                               2
                                ′
                                   = 2cos    − 2  sin    − 3  
                                ′
                                                        2

                                       cos   
                            c.     (  ) =                                    (Skor Maksimum 10)
                                       5+sin   
                               Penyelesaian:
                                         cos   
                                   (  ) =
                                       5 + sin   
                               Misalkan:
                                  = cos    →     = − sin   
                                            ′
                                  = 5 + sin    →    ′ = cos   
                               Jadi,
                    @2020, Direktorat SMA, Direktorat Jenderal PAUD, DIKDAS dan DIKMEN                 19
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24