Page 166 - พท21001
P. 166
157
2.5 เพลงเกี่ยวกับอาชีพ เชน เตนกํารําเคียว
2.6 เพลงแขงขัน สวนใหญคือปฏิพากย
เพลงเด็ก การเลน เปนการแสดงออกอยางหนึ่งในกลุมชน จะแตกตางกันไปตามวัฒนธรรม
และเมื่อมีการเลนเกิดขึ้นก็มักมีบทเพลงประกอบการเลนดวย เพลงที่รองงาย ๆ สั้น ๆ สนุกสนาน เชน
รีรี ขาวสาร มอญซอนผา จ้ําจี้มะเขือเปราะ แมงมุมขยุมหลังคา
เพลงผูใหญ เพลงผูใหญมีหลายประเภท นอกจากจะใหความสนุกสนานบันเทิงใจแลว
ยังสะทอนใหเห็นถึงความสามัคคีรวมใจกันทําสิ่งตาง ๆ ของสังคมไทย สภาพวิถีชีวิตวัฒนธรรมประเพณี
ตาง ๆ ไวอยางนาศึกษาอีกดวย ดานเพลงกลอมเด็กจะเห็นความรักความผูกผันในครอบครัว ธรรมชาติ
สิ่งแวดลอม ตํานาน นิทาน ประวัติศาสตร ตลอดจนจินตนาการความรูสึกนึกคิดของมนุษย เนื่องจาก
ความหลากหลายในเพลงกลอมเด็ก จึงเปนเพลงที่มีคุณคาแกการรักษาไวเปนอยางยิ่ง
คุณคาของเพลงพื้นบาน
เพลงพื้นบานมีคุณคาอยางมากมายที่สําคัญคือ ใหความบันเทิงสนุกสนาน มีน้ําใจ สามัคคี
ในการทํางานชวยเหลือกัน สะทอนวัฒนธรรมประเพณี วิถีชีวิต การแตงกาย ฯลฯ และเปนการปลูกฝง
เด็กใหครบองค 4 คือ
1. สงเสริมใหเด็กมีกําลังกายแข็งแรง
2. สงเสริมใหเด็กมีสติปญญาเฉลียวฉลาด มีไหวพริบปฏิภาณดีในการแกปญหา
3. สงเสริมใหเด็กมีจิตใจงาม มีคุณธรรมประจําใจ
4. รูจักปฏิบัติตนตอสวนรวมในสังคม
การปลูกฝงใหประชาชนพลเมืองของประเทศ เปนผูถึงพรอมดวยคุณสมบัติทั้ง 4 ประการนี้
ตองปูพื้นรากฐานกันตั้งแตเยาววัย และคอยเปนคอยไปทีละนอย จึงจะซึมซาบจนกลายเปนนิสัย
สมัยนี้วิทยาศาสตรมีมากเพียงไร วัตถุนิยมก็ตามมา วัตถุนิยมเจริญขึ้น ความเจริญทางจิตใจก็นอยลง
เปนผลใหความมั่นคงของประเทศไดรับความกระทบกระเทือนไปดวยอยางแนนอน ดังนั้น เราจึงควร
ชวยกันปลูกฝงอนุรักษสืบสานใหดํารงอยูอยางยั่งยืนสืบสานไป
เพลงพื้นบานเกิดจากชาวบานเปนผูสรางบทเพลงและสืบทอดกันมาแบบปากตอปาก โดยการ
จดจําบทเพลงเปนคํารองงาย ๆ ที่เปนเรื่องราวใกลตัวในทองถิ่นนั้น ๆ จึงทําใหเพลงพื้นบานของไทย
ในภาคตาง ๆ มีความแตกตางกันออกไป ดังนี้
เพลงพื้นบานภาคกลาง มีอิทธิพลมาจากสภาพแวดลอมทางธรรมชาติ การประกอบอาชีพ
วิถีการดําเนินชีวิต พิธีกรรมและเทศกาลตาง ๆ โดยสามารถแยกประเภทได ดังนี้
- เพลงที่รองเลนในฤดูน้ํามาก ไดแก เพลงเรือ เพลงรอยพรรษา เพลงรําภาขาวสาร เพลงหนาใย
เพลงครึ่งทอน เปนตน
- เพลงที่รองเลนในฤดูเกี่ยวขาวและนวดขาว ไดแก เพลงเกี่ยวขาว เพลงเตนกํารําเคียว
เพลงซึ่งใชรองเลนระหวางเกี่ยวขาว สําหรับเพลงสงฟาง เพลงพานฟาง เพลงโอก เพลงสงคอลําพวน
เพลงเตะขาว และเพลงชักกระดาน ใชรองเลนระหวางนวดขาว